Universiteit Leiden

nl en

Lerarenopleidingen

Master Leraar VHO

Met onze master lerarenopleiding behaal je jouw eerstegraads onderwijsbevoegdheid. Zo sta je al na een jaar als bevoegd docent voor de klas in het voortgezet onderwijs.

Vanuit je vooropleiding beschik je al over gedegen kennis van het schoolvak waarin je les gaat geven. Tijdens de master Leraar VHO ontwikkel je pedagogische en (vak)didactische kennis en vaardigheden en leer je op een onderzoekende manier naar je eigen onderwijspraktijk te kijken. De professionele ontwikkeling van jou als docent staat tijdens de master Leraar VHO centraal. Als je belangstelling hebt voor lesgeven in het tweetalig of internationaal onderwijs, kun je het World Teachers Programme volgen.

  • Studielast: 60 EC
  • Onderwijsvorm: voltijd en deeltijd*
  • Duur: 1 jaar voltijd of 2 jaar deeltijd*
  • Start: eind januari en midden augustus

* NB: De deeltijdvariant start alleen in augustus, niet in januari.

Met een eerstegraads onderwijsbevoegdheid kun je jouw vak geven in de onderbouw en bovenbouw van het voortgezet onderwijs (vwo, havo en vmbo) en mbo.

Klik op één van de schoolvakken voor meer informatie over de master Leraar VHO zoals:

  • opzet van de opleiding, studielast en rooster
  • aanmelddeadlines en -procedure
  • collegegeld, studiekosten en subsidies
  • verplichte startdagen

>> Algemene Economie
>> Bedrijfseconomie
>> Biologie
>> Chinese Taal en Cultuur
>> Duits
>> Engels
>> Filosofie
>> Frans
>> Geschiedenis en Staatsinrichting
>> Godsdienst en Levensbeschouwing
>> Griekse en Latijnse Taal en Cultuur
>> Informatica
>> Kunstgeschiedenis
>> Maatschappijleer en Maatschappijwetenschappen
>> Natuurkunde
>> Nederlands
>> Scheikunde
>> Spaans
>> Wiskunde

Toelatingseisen lerarenopleiding 2024-2025

Alle aanmeldingen voor de master Leraar VHO (lerarenopleiding) worden beoordeeld door de Toelatingscommissie van het ICLON. De Toelatingscommissie doet een uitspraak over je toelaatbaarheid. Bij het bepalen van de toelaatbaarheid tot de lerarenopleiding wordt op grond van je vooropleiding bekeken of je de vereiste vakinhoud beheerst. Daarnaast is een goede beheersing van de Nederlandse taal vereist. Beide punten worden hieronder verder toegelicht.

Je kunt onze screencast over de toelatingseisen bekijken en de informatie hieronder doorlezen. 

Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.

Bekijk de video op de oorspronkelijke website of

Op basis van je vooropleiding wordt bekeken of je de vereiste academische vakinhoud beheerst. Uitgangspunt hierbij zijn de landelijk vastgestelde afspraken met betrekking tot toelating tot de universitaire lerarenopleidingen; zie hiervoor de website van de Universiteiten van Nederland.

Hierbij zijn verschillende routes mogelijk (zie schematisch overzicht en verdere toelichting):

Verdere toelichting:

Bij 1:

  • wo bachelordiploma in de direct aan het schoolvak verbonden vakdiscipline (waarbij de vakinhoud verdeeld is over de vastgestelde kern- en subdomeinenc);
  • wo masterdiploma: dit kan behaald zijn in de direct aan het schoolvak verbonden vakdiscipline, maar dat hoeft niet.
  • Op de website van Universiteiten van Nederland (UNL) staat een overzicht van universitaire bachelors die in combinatie met een (willekeurige) universitaire master zonder meer toelating bieden tot de lerarenopleiding van het betreffende schoolvak, zie https://universiteitenvannederland.nl/toelatingulo.

Bij 2:

  • wo bachelordiploma;
  • wo masterdiploma.
    Waarbij aantoonbaar is dat beide diploma’s samen tenminste 120a EC aan vakinhoud op wo-niveau bevatten; deze vakinhoud moet verdeeld zijn over de kern- en subdomeinen van het vastgestelde vakinhoudelijke referentiekader. Het vakinhoudelijk referentiekader is te vinden in de door de Interuniversitaire Commissie Lerarenopleidingen (ICL) opgestelde brochure Vakinhoudelijk masterniveau herzien. Deze brochure staat op de website van Universiteiten van Nederland (UNL): https://universiteitenvannederland.nl/toelatingulo.

Bij 3:

  • hbo bachelordiploma Leraar vo tweede graad voor een schoolvak;
  • pre-master in de vakdiscipline waartoe het schoolvak behoort;
  • wo masterdiploma: doorgaans zal dit een diploma in de direct aan het schoolvak verbonden vakdiscipline zijn, maar dit is geen vereiste. 
    Waarbij aantoonbaar is dat tenminste 120a EC aan vakinhoud op wo-niveau behaald is; deze vakinhoud moet verdeeld zijn over de kern- en subdomeinen van het vastgestelde vakinhoudelijke referentiekader. Het vakinhoudelijk referentiekader is te vinden in de door de Interuniversitaire Commissie Lerarenopleidingen (ICL) opgestelde brochure Vakinhoudelijk masterniveau herzien. Deze brochure staat op de website van Universiteiten van Nederland (UNL): https://universiteitenvannederland.nl/toelatingulo.

Vakdeficiënties (bij punt 2 en 3)
Het kan het zijn dat je een vooropleiding hebt gevolgd die niet geheel aansluit bij bovenstaande vakinhoudelijke toelatingseisen. In dat geval worden vakdeficiënties vastgesteld. 

  • Als de vakdeficiënties niet meer dan 18 EC omvatten, kunnen deze parallel aan de lerarenopleiding worden weg gewerkt. Alle vakdeficiënties moet je hebben weggewerkt voordat je de lerarenopleiding kunt afronden.
  • Als de vakdeficiënties meer dan 18 EC omvatten, is sprake van een niet voldoende op het schoolvak gerichte vooropleiding en ben je om deze reden nog niet toelaatbaar. Je wordt geïnformeerd over het vakdeficiëntieprogramma en de wijze waarop je deze vakdeficiënties kunt wegwerken. (NB: Eventuele kosten zijn doorgaans voor rekening van de student.)

Staat jouw vooropleiding hier niet bij?
Staat jouw opleidingsroute niet in het schematisch overzicht vooropleiding/instroomeisen lerarenopleiding? Dan geldt de volgende vakinhoudelijke toelatingseis: wo-bachelor + wo-master + een vakdeficiëntieprogramma van ≥ 120 ECa aan vakinhoud op wo-niveau, deze vakinhoud moet verdeeld zijn over de kern- en subdomeinen van het vastgestelde vakinhoudelijke referentiekaderc. Jouw toelaatbaarheid wordt individueel getoetst.

Diploma’s in het buitenland behaald?
Bovenbeschreven toelatingseisen zijn van toepassing indien de diploma’s in Nederland zijn behaald. Indien jij een buitenlandse vooropleiding hebt, is een diploma-waardering nodig om na te gaan of deze diploma’s gelijkwaardig zijn aan het Nederlandse wo-niveau. Waardering van de relevante diploma’s (door het Admission Office van de Universiteit Leiden) vindt automatisch plaats bij aanmelding voor de lerarenopleiding. Een diplomawaardering van Nuffic is niet afdoende.

a Voor de Lerarenopleiding Griekse en Latijnse taal en cultuur is dit tenminste 160 studiepunten (EC).

EC is de eenheid waarin studiepunten uitgedrukt worden. Volgens het ECTS (European Credit Transfer System) is één studiepunt gelijk aan 28 uren studie.

c Zie het vakinhoudelijk referentiekader van het betreffende schoolvak in de brochure Vakinhoudelijk masterniveau herzien. Deze brochure is opgesteld door de Interuniversitaire Commissie Lerarenopleidingen (ICL) en is te vinden op de website van Universiteiten van Nederland: https://universiteitenvannederland.nl/toelatingulo.

d Onderwijs- en Examenregeling Masteropleidingen Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs

Naast beheersing van de vakinhoud is een goede schriftelijke en mondelinge beheersing van de Nederlandse taal vereist.

Een goede beheersing van de Nederlandse taal kan aangetoond worden middels het overleggen van een van de volgende documenten:

  • diploma voortgezet onderwijs behaald in Nederland;
  • diploma hoger onderwijs waarbij de voertaal Nederlands is;
  • certificaat Nederlands als Vreemde Taal, niveau Educatief Startbekwaam.

Indien de student niet aan deze taaleis kan voldoen, dient het volgende examen behaald te worden: Toelatingsexamen Universiteit Leiden – gevorderd (TUL-gevorderd) van het Academisch Talencentrum van de Universiteit Leiden. Dit examen dient behaald te zijn voor de start van de opleiding. Meer informatie over dit examen, zoals een voorbeeldexamen en toetsmomenten, is te vinden op de website van het Talencentrum.

Een NT2-diploma is niet toereikend. 

De kosten en wijze van het wegwerken van vakdeficiënties, zoals vastgelegd in je toelatingsbesluit en/of via mailcorrespondentie met de studieadviseur, verschillen per schoolvak. Advies is dan ook om de informatie hieronder goed door te lezen en uit te zoeken wat voor jou de gunstigste optie is.

De vakken volg je niet bij het ICLON, maar bij een vakinhoudelijke opleiding en/of bij een andere universiteit. Studenten zijn vrij om vakdeficiënties bij een Nederlandse universiteit naar keuze weg te werken. Je dient zelf zorg te dragen voor de benodigde inschrijving voor deze vakken; let hierbij op de aanmelddeadline en het onderwijsrooster. Let op: wil je een ander vak volgen dan door ons gecommuniceerd is, stuur dan vooraf en tijdig een e-mail (met daarin een link naar de vakbeschrijving op de digitale studiegids) om te verifiëren of dit akkoord is.

Nadere informatie per schoolvak*

*Niet voor alle schoolvakken is nadere informatie beschikbaar

  • Algemene economie en Bedrijfseconomie: doorgaans kunnen vakdeficiënties weggewerkt worden via contractonderwijs bij de Erasmus School of Economics, zie Deficiëntievakken voor ICLON studenten.
  • Biologie: heb je vakdeficiënties over de domeinen Evolutie, Taxonomie, Plantfysiologie, Ecologie en/of Ethologie opgelegd gekregen, neem dan voor de start van de opleiding contact op met de vakdidacticus.
  • Duits, Engels, Frans, Griekse en Latijnse Taal en Cultuur, Nederlands en Spaans: afhankelijk van de opgelegde vakdeficiënties kunnen deze worden weggewerkt via de Universiteit Leiden of kosteloos via Alfa4all.
  • Natuurkunde, Scheikunde en Wiskunde: afhankelijk van de opgelegde vakdeficiënties kunnen deze worden weggewerkt via de Universiteit Leiden of via Bèta4All.

Vakdeficiënties wegwerken via de Universiteit Leiden

Ben je op dit moment al student aan de universiteit Leiden en betreft het géén inschrijving op basis van bewijs betaald collegegeld: bekijk op de Studiegids van welke (bachelor)opleiding het vak onderdeel uitmaakt. Vraag na bij de studieadviseur/studiecoördinator van deze bacheloropleiding hoe je de inschrijving voor dit vak moet regelen.  

Ben je op dit moment geen student aan de Universiteit Leiden, dan zijn er twee opties ten aanzien van je inschrijving: je volgt de vakken via contractonderwijs of via een premaster-inschrijving. Zijn beide opties voor jou mogelijk, onderzoek dan zelf welke route financieel het gunstigst is. 

Nadere informatie premaster-inschrijving

In sommige gevallen kun je dus een premaster aan de Universiteit Leiden volgen. Voor een premaster betaal je per EC, zie ook kosten premasterprogramma. Hoewel je de vakken van de premaster volgt bij de opleiding die inhoudelijk verbonden is aan jouw schoolvak, is voor de inschrijving een officieel besluit van de ICLON Toelatingscommissie nodig. Je volgt de premaster immers in het kader van de lerarenopleiding (Master Leraar VHO). Meld je dus eerst aan via de reguliere aanmeldprocedure voor de lerarenopleiding (let op: een Informatie-aanvraag toelaatbaarheid indienen is niet voldoende). Nadat je dossier door de Toelatingscommissie behandeld is, ontvang je een besluit dat je niet toelaatbaar bent. In dit besluit staat aangegeven welke vakdeficiënties je moet wegwerken voordat je toegelaten kunt worden tot de lerarenopleiding. Meld je vervolgens via Studielink aan als bachelor hogerejaars voor de in het besluit aangegeven opleiding. Nadere instructies over deze inschrijving staan vermeld in de begeleidende e-mail van de onderwijsadministratie.

Voor vragen over het onderwijs (zoals het rooster, combineren van premaster met een baan, de aanmeldprocedure per vak en startmomenten) kun je contact opnemen met de studieadviseur/studiecoördinator van de betreffende opleiding.

Studenten die de aanmeldprocedure volledig hebben doorlopen én door de ICLON-toelatingscommissie zijn toegelaten, worden uitgenodigd voor een WTP-bijeenkomst tijdens de startdagen. De voertaal van de bijeenkomst is Engels. Wij verwachten op basis van de bijeenkomst een goede inschatting te kunnen maken van je taalniveau. Dit resulteert in een advies of WTP een passende en haalbare route voor jou is.

De officiële toelatingsregeling van de lerarenopleiding (Master Leraar VHO) is te vinden in de Onderwijs- en Examenregeling Masteropleidingen Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs.

Het praktijkdeel vindt in een continumodel plaats, dat wil zeggen dat je na de startdagen direct met het praktijkdeel begint. Dit vindt plaats op een reguliere school voor voortgezet onderwijs. Voor het leren in de praktijk werkt het ICLON nauw samen met een groot aantal opleidingsscholen in Zuid-Holland.

Invulling door middel van een stage
De stageplaatsen worden door het ICLON geregeld. Wil je zelf een stageplaats regelen en voordragen? Lees dan hier de voorwaarden.

Invulling door middel van een baan
Een aanstelling op een school voor voortgezet onderwijs kan als praktijkdeel (mee)tellen als de baan aan een aantal voorwaarden voldoet; lees hier de voorwaarden.

Omvang baan/stage bij voltijd- en deeltijdprogramma’s
De opleiding is in voltijd (1 jaar - 5 dagen per week) of in deeltijd (2 jaar - 2,5 dagen per week) te volgen. Om de opleiding succesvol te volbrengen, heb je voldoende ruimte naast je baan nodig.

  • Het voltijdprogramma is te combineren met een baan als docent in het voortgezet onderwijs van maximaal 0,5 fte. Heeft de baan een omvang van meer dan 0,5 fte, dan volg je het deeltijdprogramma. Ook als je vanwege andere verplichtingen minder dan 2,5 dag per week beschikbaar bent voor de opleiding (onderwijs/zelfstudie en praktijkdeel), volg je het deeltijdprogramma.
  • Het deeltijdprogramma is doorgaans te combineren met een baan als docent in het voortgezet onderwijs van maximaal 0,75 fte. Dit is afhankelijk van je persoonlijke situatie.

Bovenstaande beschrijving van de werktijdfactor (fte) geldt ook voor je stageplek.

>> Meer informatie over het praktijkdeel van de opleiding

De lerarenopleiding in 1 minuut

Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.

Bekijk de video op de oorspronkelijke website of

Meer informatie

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.