
Bastiaan Rijpkema
Hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap / Bijzonder hoogleraar verdraagzaamheid
- Naam
- Prof.dr. B.R. Rijpkema
- Telefoon
- +31 71 527 7229
- b.r.rijpkema@law.leidenuniv.nl
Bastiaan Rijpkema is rechtsfilosoof en jurist. Hij is als hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap, met als specialisatie Theorie en Methode van het Recht in een Interdisciplinaire Context, verbonden aan het Instituut voor Metajuridica (Faculteit der Rechtsgeleerdheid) en als bijzonder hoogleraar Verdraagzaamheid (de Uytenbogaert-leerstoel, ingesteld door de Stichting Leerstoel Uytenbogaert) aan het Institute for Area Studies (Faculteit der Geesteswetenschappen).
Meer informatie over Bastiaan Rijpkema
Facultair nieuws
Bastiaan Rijpkema is rechtsfilosoof en jurist. Hij is als hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap, met als specialisatie Theorie en Methode van het Recht in een Interdisciplinaire Context, verbonden aan het Instituut voor Metajuridica (Faculteit der Rechtsgeleerdheid) en als bijzonder hoogleraar Verdraagzaamheid (de Uytenbogaert-leerstoel, ingesteld door de Stichting Leerstoel Uytenbogaert) aan het Institute for Area Studies (Faculteit der Geesteswetenschappen).
Rijpkema verricht toonaangevend onderzoek met een sterk interdisciplinair karakter. Daarin combineert hij de rechtsfilosofie met juridische, politicologische en historische benaderingen. Een centraal en actueel thema in het onderzoek van Rijpkema is de weerbare democratie: hoe en wanneer mag een democratie zich verdedigen tegen haar uitdagers? Met verscheidene nationale en internationale publicaties heeft hij een voorname positie verworven in dit onderzoeksveld.
Rijpkema publiceerde onder meer Weerbare democratie (2015), waarvan een Engelstalige editie verscheen in de Extremism & Democracy-reeks van Routledge (2018). Recent verscheen Lokale weerbare democratie (2020), over de lokale politiek als arena van democratische zelfverdediging. Voor zijn onderzoek naar weerbare democratie ontving Rijpkema de Prinsjesboekenprijs (2016) voor het beste politieke boek en de New Scientist Wetenschapstalent-prijs (2017). Rijpkema vervult ook een aanjagende en verbindende rol in het onderzoeksveld. Vorig jaar co-organiseerde hij bijvoorbeeld nog de vierdaagse workshop ‘Militant Democracy: New Challengers and Challenges’ tijdens de ECPR Joint Sessions.
Daarnaast ontwikkelde Rijpkema ook een aantal nieuwe interdisciplinaire onderzoekslijnen. Momenteel werkt hij binnen een interdisciplinair consortium aan een NWO-gesubsidieerd juridisch en empirisch onderzoek naar internetplatforms en desinformatie. Met collega’s van de universiteiten van Curaçao en Aruba voltooide hij vorig jaar een deels juridisch-empirisch onderzoek naar de betekenis van het recht bij de verwerking van het slavernijverleden. Het resulteerde onder meer in het boek Erkenning, Excuses en Herstel (2021).
Aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid doceert Rijpkema over de methoden van de rechtswetenschap en de brede rechtstheorie. Hij leverde bovendien een belangrijke bijdrage aan de recente doorontwikkeling van het methodenonderwijs, waarbij de vaardighedencomponent in het methodenvak voor eerstejaarsstudenten versterkt werd. Daarbij werkt hij ook aan het verdiepen van de aandacht voor empirische methoden binnen het vak. Daarnaast is hij sinds september 2021 opleidingsdirecteur van de bachelor Rechtsgeleerdheid en al langere tijd lid van het onderzoeksbestuur van de faculteit. Voor het bredere rechtsfilosofische veld is hij ook bestuurlijk actief: als bestuurslid van de Vereniging voor Wijsbegeerte van het Recht en redactielid van het Netherlands Journal of Legal Philosophy.
Hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap
- Faculteit Rechtsgeleerdheid
- Instituut voor Metajuridica
- Encyclopedie
Bijzonder hoogleraar verdraagzaamheid
- Faculteit der Geesteswetenschappen
- Leiden Institute for Area Studies
- LUCSoR
- Rijpkema B.R. (9 juni 2023). Tolerantie als democratisch ethos. Institute for the Interdisciplinary Study of the Law, Faculty of Law, Leiden University. Leiden. [oratie].
- Molier G. & Rijpkema B.R. (2022), Artikel 90: Bevordering van de internationale rechtsorde: recht bevorderen door het te schenden? Onbepaaldheid, robuustheid en relevantie van artikel 90 Grondwet. In: Ellian A. & Rijpkema B.R. (red.) Een nieuw commentaar op de Grondwet. Amsterdam: Boom Filosofie. 375-392.
- Ellian A. & Rijpkema B.R. (red.) (2022), Een nieuw commentaar op de Grondwet. Amsterdam: Boom Filosofie.
- Ellian A. & Rijpkema B.R. (2022), Inleiding - Constitutionele cultuur in Nederland. In: Ellian A. & Rijpkema B.R. (red.) Een nieuw commentaar op de Grondwet. Amsterdam: Boom Filosofie. 17-24.
- Meer T. van der & Rijpkema B.R. (2022), Militant democracy and the minority to majority effect: on the importance of electoral system design, European Constitutional Law Review 18(3): 511-532.
- Bourne A.K. & Rijpkema B.R. (2022), Militant democracy, populism, illiberalism: new challengers and new challenges, European Constitutional Law Review 18(3): 375-384.
- Bourne A.K. & Rijpkema B.R. (2022), Militant democracy, populism, illiberalism (Special Section) Redactielid European Constitutional Law Review 18(3).
- Molier G., Rijpkema B.R. & Stam J. (2021), Wilders II: Het onverdraagzaamheidscriterium toegepast door de Hoge Raad: of hoe de weerbare democratie het strafrecht binnentreedt, Nederlands Juristenblad 96(42): 3462-3470 (NJB 2021/3094).
- Rijn A. van , Rijpkema B.R. & Thodé G. (2021), Erkenning, excuses en herstel: Een verkenning van de betekenis van het Nederlands recht en het recht van het Koninkrijk der Nederlanden bij de verwerking van het slavernijverleden. The Hague: Boom Juridische Uitgevers.
- Rijpkema B.R. (2020), Lokale weerbare democratie: een normatieve verkenning. The Hague: Boom Juridische Uitgevers.
- Ellian A., Rijpkema B. & Molier G. (red.) (2020), Terrorism and Counterterrorism after the Caliphate. The Hague: Eleven International Publishing.
- Rijpkema B.R. (2020), Local Militant Democracy: Exploring the Relevance of Subnational Democracy for Normative Militant Democracy Theory. In: Ellian A., Rijpkema B.R. & Molier G. (red.), Terrorism and Counterterrorism after the Caliphate. The Hague: Eleven International Publishing. 71-90.
- Rijpkema B.R. (9 januari 2020), Boeren, Extinction Rebellion en ons parlement. Meijers-lezing. Universiteit Leiden. [lezing].
- Rijpkema B.R. (2020), Architectures of Power: a (re)interpretation of Schmitt’s Parliament-Thesis and Its Relevance for the European Union. In: Ellian A. & Blommestijn R. (red.), Reflections on Democracy in the European Union. The Hague: Eleven International Publishing. 149-166.
- Ellian A., Rijpkema B.R. & Molier G. (2020), Introduction: Terrorism and Counterterrorism after the Caliphate. In: Ellian A., Rijpkema B.R. & Molier G. (red.), Terrorism and Counterterrorism after the Caliphate. The Hague: Eleven International Publishing. ix-xxii.
- Rijpkema B.R. (2019), De waarde van het parlement: Van der Pot bij de VWR, Schmitt en het parlement als architectonisch-ordeningsprincipe, Netherlands Journal of Legal Philosophy 48(2): 222-243.
- Rijpkema B.R. (2019), Militant Democracy and the Detection Problem. In: Malkopoulou A. Kirshner A.S. (red.), Militant Democracy and Its Critics: Populism, Parties, Extremism. Edinburgh: Edinburgh University Press. 169-186.
- Ellian A. & Rijpkema B. (red.) (2018), Militant Democracy – Political Science, Law and Philosophy. Philosophy and Politics - Critical Explorations nr. 7. Cham: Springer.
- Molier G. & Rijpkema B.R. (2018), Germany’s New Militant Democracy Regime: National Democratic Party II and the German Federal Constitutional Court’s ‘Potentiality’ Criterion for Party Bans: Bundesverfassungsgericht, Judgment of 17 January 2017, 2 BvB 1/13, National Democratic Party II, European Constitutional Law Review 14(2): 394-409.
- Rijpkema B.R. (2018), Democratie als zelfcorrectie revisited: nadere aantekeningen bij de weerbare democratie. In: Ellian A., Molier G. & Rijpkema B.R. (red.), De strijd om de democratie: essays over democratische zelfverdediging. Amsterdam: Boom Uitgevers. 31-60.
- Ellian A., Molier G. & Rijpkema B. (red.) (2018), De Strijd om de Democratie. Essays over Democratische Zelfverdediging. Amsterdam: Boom.
- Ellian A., Molier G. & Rijpkema B. (2018), De Theorie van Democratische Zelfverdediging. In: Ellian A., Molier G. & Rijpkema B. (red.), De Strijd om de Democratie. Essays over Democratische Zelfverdediging. Amsterdam: Boom. 7-28.
- Rijpkema B.R. (2018), Militant Democracy beyond Loewenstein: George van den Bergh's 1936 Inaugural Lecture. In: Ellian A. & Rijpkema B.R. (red.), Militant Democracy - Political Science, Law and Philosophy. Philosophy and Politics - Critical Explorations nr. 7. Cham: Springer. 117-152.
- Rijpkema B.R. (2018), Militant Democracy: The Limits of Democratic Tolerance. Routledge Studies in Extremism and Democracy nr. 44. Abingdon, Oxon: Routledge.
- Rijpkema B.R. (2018), Weerbare democratie, Europa en het vraagstuk van de antirechtsstatelijke partijen. In: Lange S.L. de & Zuure J. (red.), #Woest: de kracht van verontwaardiging. Amsterdam: Amsterdam University Press. 170-193.
- Ellian A., Molier G. & Rijpkema B.R. (2017), Weerbare democratie en het probleem van timing: de zaak tegen de NPD, Nederlands Juristenblad 92(24): 1650-1660 (NJB 2017/1279).
- Molier G. & Rijpkema B.R. (2017), Naar een afzonderlijke wettelijke bepaling inzake een partijverbod, Nederlands Juristenblad 92(10): 662-664 (NJB 2017/555).
- Ellian A. & Rijpkema B.R. (2017), Weerbare democratie: lessen uit het denken van Claude Lefort en Karl Popper, Ethische Perspectieven 27(2): 123-149.
- Cliteur P.B., Herrenberg T. & Rijpkema B.R. (2016), John Stuart Mill’s “If All Mankind Minus One” Tested in a Modern Blasphemy Case. In: Cliteur P.B. & Herrenberg T. (red.), The Fall and Rise of Blasphemy Law. Leiden: Leiden University Press. 157-175.
- Rijpkema B.R. (12 december 2015), Weerbare democratie: de grenzen van democratische tolerantie (Dissertatie, Faculty of Law, Leiden University). Promotor(en): Cliteur P.B.
- Cliteur P.B., Herrenberg T. & Rijpkema B.R. (2015), The New Censorship. In: Ellian A. & Molier G. (red.), Freedom of Speech under Attack. The Hague: Eleven International Publishing. 291-319.
- Rijpkema B.R. (2014), Over soevereiniteit. Het belang van zuiver definiëren, Nederlands Juristenblad (28): 1935-1936.
- Rijpkema B.R., Cliteur P.B. & Cuperus R. (2014), Wat te doen met antidemocratische partijen? De oratie van George van den Bergh uit 1936. Elseviers politieke bibliotheek nr. 13. Amsterdam: Elsevier Boeken.
- Rijpkema B.R. (2013), Minder rechten voor meer subjecten: over een rechtendieet ten behoeve van dieren, Nederlands Juristenblad (40): 2811-2813.
- Rijpkema B.R. & Zee M.E. (red.) (2013), Bij de beesten af! Over dierenrecht en onrecht. Amsterdam: Prometheus / Bert Bakker.
- Rijpkema B.R. (2013), Dierenrechten als politiek-filosofisch probleem. In: Rijpkema B.R. & Zee M.E. (red.), Bij de beesten af! Over dierenrecht en onrecht. Amsterdam: Prometheus / Bert Bakker. 131-151.
- Rijpkema B.R. (2012), Popper's Paradox of Democracy, Think. Philosophy for everyone 11(32): 93-96.
- Cliteur P.B. & Rijpkema B.R. (2012), The Foundations of Militant Democracy. In: Ellian A. & Molier G. (red.), The State of Exception and Militant Democracy in a Time of Terror. Dordrecht: Republic of Letters Publishing. 227-272.
- Commentaar op de actualiteit
- Commentaar op de actualiteit
- Commentaar op de actualiteit