LEAF
De Universiteit Leiden zet zich ervoor in dat haar laboratoria een accreditatie krijgen van het Laboratory Efficiency Assessment Framework (LEAF)
Het Laboratory Efficiency Assessment Framework (LEAF) is een internationaal erkende accreditatie, ontwikkeld door University College London. Het platform heeft als doel laboratoria te verduurzamen en een cultuur van duurzame praktijk op te bouwen.
Waarom doen we mee aan LEAF?
Laboratoria verbruiken extreem veel energie en grondstoffen: doorgaans 3 tot 10 keer meer energie en water per vierkante meter dan kantoorruimtes. Ongeveer 2% van het plastic afval in de wereld is afkomstig van biowetenschappelijke laboratoria.
De Universiteit Leiden heeft een flink aantal laboratoria op de campussen. Omdat de milieu-impact van deze laboratoria aanzienlijk is, zet de Universiteit Leiden zich in voor het verduurzamen van deze faciliteiten door deel te nemen aan het LEAF-programma.
LEAF wordt nu in 15 landen gebruikt en groeit snel. Met meer dan 95 geregistreerde instellingen is het een van de grootste groene laboratoriumaccreditaties ter wereld.
LEAF zorgt niet alleen voor een besparing in CO2 maar levert ook financiële voordelen, zorgt voor efficiënter gebruik van hulpbronnen en voor minder afvalproductie.
Hoe werkt LEAF?
LEAF houdt in dat laboratoriumgroepen kleine, haalbare acties ondernemen om hun impact op het milieu te verminderen, zoals:
- minder gebruik van ‘single-use’ plastic
- reduceren van energiegebruik
- beter afvalbeheer
- waterbesparing
LEAF binnen de Universiteit Leiden
Om te helpen bij het uitvoeren van acties die de milieu-impact van laboratoria verminderen, krijgen laboratoriumgroepen ondersteuning van een team met medewerkers van Vastgoed en het Bestuursbureau.
Intern accreditatieteam
Wanneer laboratoriumgroepen er klaar voor zijn, kunnen ze een accreditatieverzoek indienen dat door een intern accreditatieteam wordt beoordeeld. Als de groep voldoet aan de criteria, ontvangen ze een certificaat met vermelding van het accreditatieniveau. Deelnemende laboratoria kunnen de niveaus doorlopen van brons, zilver tot goud, of direct een aanvraag indienen voor het niveau van hun keuze.
Emissiecalculators
Met behulp van emissiecalculators biedt LEAF tevens de mogelijkheid vergelijkbare en kwantificeerbare gegevens over efficiëntie en duurzaamheid te berekenen. Dit maakt het mogelijk om basislijnen, doelen en maatregelen te ontwikkelen voor elk lab.
Onze ervaringen met LEAF tot nu toe
De faculteitent Wiskunde en Natuurwetenschappen en Archeologie zijn in 2022 gestart met een tweejarige pilot bij de volgende instituten:
- Leiden Institute of Chemistry (LIC)
- Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR)
- Institute of Biology Leiden (IBL)
- Centrum voor Milieuwetenschappen (CML)
- Archaeological Sciences
In het eerste jaar van de pilot ontvingen zes laboratoria van LIC en LACDR een bronzen LEAF-certificaat. Doel is om LEAF verder uit te breiden binnen de faculteiten en in 2024 het eerste zilveren certificaat te behalen.
Ook meedoen?
Iedereen die werkt in laboratoria van de Universiteit Leiden kan een ‘green team’ formeren voor deelname aan het programma. LEAF is van toepassing op ‘dry’ labs, natte labs en onderwijslabs. Het kan gaan om een onderzoeksgroep binnen een laboratorium, een heel laboratorium of een groep laboratoria.
Zo begin je
- Registreer je op de LEAF-website
- Volg de instructies in de handleiding
Zodra je je hebt geregistreerd, krijg je gedurende het hele programma ondersteuning van het LEAF-ondersteuningsteam. Neem hiervoor contact op via duurzaamheid@leidenuniv.nl
Veelgestelde vragen
Het aantal teamleden dat kan deelnemen is ongelimiteerd, maar we raden aan om een of twee contactpersonen verantwoordelijk te maken voor het invoeren van gegevens. Zodra deze LEAF-contactpersonen online geregistreerd zijn, kunnen ze de LEAF-criteria downloaden en delen met het hele team.
Jazeker, ‘dry’ labs en andere werkplaatsen zijn meer dan welkom. Een aantal criteria van LEAF hebben betrekking op het beheer van grote apparatuur, zoals krachtige computersystemen en beeldschermen, maar ook op bijvoorbeeld flexibele werkafspraken met ‘dry’ lab-medewerkers om de CO2-uitstoot van woon-werkverkeer te verminderen.
Misschien vind je dat niet alle criteria van LEAF betrekking hebben op jouw werk. Dit is niet erg. Kort uitleggen waarom de criteria niet relevant zijn voor jou volstaat om LEAF-certificering te verkrijgen. We moedigen je ook aan om suggesties te doen voor nieuwe initiatieven. Je kunt nieuwe acties toevoegen als open initiatief, zodat we ze kunnen volgen. Als je nieuwe, verbeterde criteria kunt bedenken, laat het ons vooral weten.
Van geen enkel lab wordt verwacht dat ze financiële middelen inzetten om aan de LEAF-criteria te voldoen. Mocht je het idee hebben dat je financiële middelen nodig hebt om aan LEAF-criteria te voldoen, zorg er dan voor dat de LEAF-coördinator in jouw lab dit bespreek tijdens de periodieke LEAF-bijeenkomsten.
Dit hangt af van de grootte van het lab en hoe het is opgezet. LEAF is ontworpen om de administratie te minimaliseren, terwijl de actie gemaximaliseerd wordt. Onderzochte labs hebben aangegeven dat ze ongeveer 1 tot 10 uur kwijt waren in het eerste jaar.