Leidse editie van de Staatsrechtconferentie groot succes
Sinds 1973 vindt in december jaarlijks een congres plaats voor staatsrechtjuristen: de zogeheten Staatsconferentie. De conferentie vindt bij toerbeurt plaats op een locatie die is gekozen door één van de Nederlandse rechtenfaculteiten.
De laatste editie van deze conferentie, die plaatsvond op vrijdag 13 december 2024, werd georganiseerd vanuit de Afdeling Staats- en bestuursrecht door Gert Jan Geertjes en Wim Voermans en had als thema ‘The constitution outside the Constitution’.
Het thema van deze Leidse editie van de Staatsrechtconferentie was ontleend aan het gelijknamige artikel van Ernest A. Young (Yale Law Journal 2007, p. 408-473). Young liet in dat artikel zien wat de implicaties zijn van buiten(grond)wettelijke regels en ontwikkelingen voor het denken over het constitutionele recht. Het doel van deze conferentie was om ruim 15 jaar later nieuwe antwoorden te formuleren op deze vraag.
De conferentie ving aan met een plenair gedeelte waarin gerenommeerde sprekers uit binnen- en buitenland reflecteerden, zoals Roel de Lange (Erasmus Universiteit Rotterdam) deed in zijn bijdrage Constitutional Law’s Time. Adam Chilton (University of Chicago School of Law), Anne Meuwese (Universiteit Leiden) en Mila Versteeg (University of Virginia Law School; tevens distinguished fellow bij de Universiteit Leiden) besteedden in hun beider betogen aandacht aan de wijze waarop het bestaan en de effectiviteit van ongeschreven én geschreven normen kunnen worden gemeten. Anne Meuwese (Universiteit Leiden) vroeg aandacht voor een specifieke invalshoek rond dit thema, namelijk de constitutionele aspecten rond de regulering van AI.
Na de lunch vond het workshopgedeelte plaats, waarin de deelnemers tweemaal de keuze hadden uit twee workshops. Tijdens de eerste sessie vonden workshops plaats over respectievelijk de rechtsbescherming tegen AI in Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Italië (Ola Al Khatib (Universiteit Utrecht), Giulia Gentile (University of Essex) en Siân McGibbon (University College London)) en over de conceptualisering van ongeschreven regels en conventies (Jerfi Uzman (Universiteit van Amsterdam) en Gert Jan Geertjes (Universiteit Leiden)). De tweede sessie bestond uit workshops over respectievelijk de zogeheten Spitzenkandidaten-procedure in de Europese Unie (Thomas Beukers (Universiteit van Amsterdam) en Vestert Borger (Universiteit Leiden)) en de opkomst van ‘nieuwe’ rechten tegen de achtergrond van recente uitdagingen zoals digitalisering en klimaatverandering (Ingrid Leijten (Tilburg University) en Luisa Pinto e Netto (Universiteit Leiden)).
De organisatoren kijken terug op een mooie conferentie met heel interessante discussies en een hoge opkomst en beschouwen deze Leidse editie van de Staatsrechtconferentie als een groot succes. Een deel van de bijdragen zullen nog worden uitgewerkt voor een Engelstalige bundel die eind 2025 of begin 2026 zal verschijnen. Meer informatie daarover volgt later.