Universiteit Leiden

nl en

Gezondheids-, Medische en Neuropsychologie

Onderzoek

Het onderzoek van de sectie Gezondheids-, Medische en Neuropsychologie richt zich op de psychologische aspecten van gezondheid en ziekte, wat bijdraagt aan de ontwikkeling van innovatieve behandelingen.

Er wordt aandacht geschonken aan het bestuderen, voorkomen, en beïnvloeden van psychologische en neuropsychologische aspecten van gezondheidsproblemen. We richten ons hierbij zowel op gezondheidspreventie en -bevordering als op diagnostiek en behandeling van de psychologische aspecten van somatische aandoeningen of hersenbeschadiging.

Ons onderzoek situeert zich rond vier centrale hub thema's die de belangrijkste onderwerpen weerspiegelen waar de GMN-unit aan werkt en unieke expertise in heeft

Bij deze hub streven we ernaar ons begrip te verdiepen van de factoren die het starten en het volhouden van gezond gedrag beïnvloeden. Om de factoren die (on)gezond gedrag drijven te begrijpen, bestuderen we cognities en emoties, en hebben we een specifieke interesse in het begrijpen van de invloed van de fysieke en sociale omgeving (bijv. normen, stigma, werkomgeving) evenals de interactie tussen reflectieve processen (bijv. zelfeffectiviteit en intentie) en meer automatische processen (bijv. impulsen of gewoonten). Bovendien proberen we in ons onderzoek te begrijpen hoe mensen hun gezondheidsgedrag over tijd en situaties zelf reguleren om optimale momenten of contexten voor verandering te identificeren.

Op basis van inzichten in de factoren die (on)gezond gedrag drijven, streven we ernaar om systematisch passende technieken voor gedragsverandering en interventies te ontwerpen en te testen om gezond gedrag te bevorderen. We combineren contextuele interventies (bijv. nudging, financiële prikkels) met zelfregulatie-interventies (bijv. het proactief omgaan met problemen, zelfmanagement) gericht op het individu. We zijn specifiek geïnteresseerd in het vinden van benaderingen om het langdurig volhouden van gezond gedrag te bevorderen. We hebben een speciale focus op kwetsbare populaties (bijv. mensen met een lage sociaaleconomische status, mensen met mentale gezondheidsproblemen), werkomgevingen en zorgprofessionals. Al met al willen we de strategieën verkennen en testen die mensen succesvol kunnen toepassen om zowel gezond gedrag te initiëren als te behouden, bijvoorbeeld door adaptief te reageren op tegenslagen, het vormen van gewoonten en het ontwerpen van gezond gedrag als direct belonend.

Deze hub heeft als doel meer kennis te krijgen over de rol van psychologische factoren bij lichamelijke sensaties en (chronische) lichamelijke aandoeningen. We richten ons op het onderzoeken van psychologische determinanten, gevolgen en onderliggende psychologische mechanismen van lichamelijke sensaties en lichamelijke aandoeningen, evenals op de ontwikkeling en verbetering van (interdisciplinaire) interventies in de gezondheidszorg middels een translationele benadering. De hub richt zich primair op de volgende psychologische factoren: 1) cognitief-affectieve factoren, waaronder het leren omgaan met obstakels in het dagelijks leven, verwachtingen, aandacht en stress, 2) individuele zelfmanagementfactoren, waaronder zelfregulatie en veerkracht, en 3) sociale factoren, waaronder stigmatisering. Belangrijke gezondheidsuitkomsten omvatten een combinatie van lichamelijke (bijv. lichamelijke symptomen), mentale (bijv. kwaliteit van leven) en sociale (bijv. sociale steun; impact van ziekte op de omgeving van de patiënt in een gezins- of systeembenadering) aspecten van het individu met een (chronische) lichamelijke aandoening of hier risico op loopt.

Onderzoekers in deze hub richten zich op het ondersteunen van neurologische en neuropsychologische populaties/personen met hersenaandoeningen en hun naasten. Met ons multidisciplinaire onderzoek streven we ernaar om – op basis van fundamentele inzichten – niet-farmacologische methoden voor neuropsychologische interventies te ontwikkelen en te verbeteren, zowel voor het bevorderen van gezond ouder worden als ondersteunen van specifieke klinische populaties (bijv. multiple sclerose, de ziekte van Parkinson, dementie, beroerte, migraine, epilepsie). De kracht van dit team ligt in innovatie, enerzijds door het op een evidence-based manier ontwerpen en verbeteren van diagnostiek en interventies, en anderzijds door het omarmen van nieuwe technologische ontwikkelingen die kunnen worden ingezet ter ondersteuning van patiënten, hun naasten, en clinici. Dit varieert van e-health en serious gaming in interventies tot het gebruik van computationele of AI modellen voor beter begrip van ziekte en diagnostiek.

Het team in deze hub heeft als doel om het begrip van verwachtingen, leerprocessen en communicatie op het gebied van gezondheid en ziekte te vergroten. Hiermee dragen wij bij aan het verbeteren van de lichamelijke en mentale gezondheid van individuen en het verminderen van de druk op het gezondheidszorgsysteem. Specifieke aandachtspunten binnen de hub zijn het ontrafelen van de unieke en interactieve effecten van verwachtingen, leren en communicatie op gezondheid en ziekte, zoals bij placebo- en nocebo-effecten. Ons werk omvat baanbrekend, translationeel en interdisciplinair onderzoek naar psychoneurobiologische mechanismen en toepassingen. Belangrijk is dat we ernaar streven een directe impact te hebben op de gezondheidszorg en aanverwante contexten door kennis succesvol over te dragen via klinische toepassingen voor patiënten en hun naasten, via onderwijs voor zorgverleners en studenten en via publieksvoorlichting. Hierbij ontwikkelen wij innovatieve technologische gezondheidsoplossingen, zoals eHealth- en VR-toepassingen.

Valorisatie en kennisbenutting: Samenwerkingsverbanden

Patiënten en patiëntenorganisaties zijn nauw betrokken bij ons onderzoek. Voor het klinische onderzoek werken we nauw samen met het Leids Universitair Behandel Expertise Centrum (LUBEC) van de Faculteit der Sociale Wetenschappen. Daarnaast maken we deel uit van het Leiden Institute for Brain and Cognition(LIBC). Ook hebben we nauwe samenwerkingen met het Leiden Universitair Medisch Centrum (LUMC), het Medical Delta netwerk, de Academische Werkplaats Publieke Gezondheid en vele andere regionale en (inter-)nationale partners, met name klinische instellingen, maatschappelijke partners zoals patiëntenverenigingen en andere universiteiten.

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.