Universiteit Leiden

nl en

Oud DNA geeft nieuwe inzichten in de vroege bewoning van het Caribisch gebied

Volgens een nieuwe studie onder leiding van onderzoekers van de Universiteit van Kopenhagen en het Max Planck Instituut voor de Wetenschap van de Menselijke Geschiedenis in Jena, Duitsland, werd het Caribisch gebied door verschillende opeenvolgende migratiegolven vanuit het Amerikaanse vasteland bevolkt.

Duizenden jaren geleden was het Caribisch gebied één van de laatste regio's van het Amerikaanse continent waar mensen zich vestigden. Nu werpt een nieuwe studie, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science, nieuw licht op de vraag waar de mensen vandaan kwamen die zich voor het eerst op de Caribische eilanden vestigden.

Met behulp van oud DNA vond een internationaal team van onderzoekers bewijs voor ten minste drie migratiegolven die mensen naar de regio brachten.

"Deze nieuwe data geven ons een fascinerende blik op de vroege migratiegeschiedenis van het caribisch gebied. We vinden bewijs voor het herhaaldelijk bevolken en herbevolken vanuit verschillende delen van het Amerikaanse continent", zegt Hannes Schroeder, Universitair hoofddocent aan het Globe Instituut, Universiteit van Kopenhagen, één van de senior auteurs van de studie.

Meer gegevens, meer details

De onderzoekers analyseerden het genetisch materiaal van 93 Caribische eilandbewoners die tussen 400 en 3200 jaar geleden leefden. Dit deden zij aan de hand menselijk botmateriaal dat is opgegraven door Caribische archeologen op 16 verschillende archeologische vindplaatsen in de regio.

Door het warme klimaat in de regio is het DNA in de monsters niet goed bewaard gebleven. Met behulp van gerichte verrijkingstechnieken zijn de onderzoekers er toch in geslaagd om genoom- brede informatie uit de overblijfselen te halen.

"Dankzij nieuwe methoden en technologie konden we het aantal genomen uit het Caribisch gebied met bijna twee ordes van grootte vergroten, zegt Johannes Krause, directeur van het Max Planck Instituut voor de Wetenschap van de Menselijke Geschiedenis in Jena, Duitsland, ook senior-auteur van de studie, "en met al die gegevens zijn we in staat om een zeer gedetailleerd beeld te schetsen van de vroege migratiegeschiedenis van de regio".

De bevindingen van de onderzoekers geven aan dat er ten minste drie verschillende bevolkingsstromen hebben plaatsgehad. De onderzoekers vonden bewijs voor twee vroege stromen in het westelijk Caribisch gebied, waarvan er één in verband lijkt te staan met Noord-Amerika. De meest recente 'stroom' vond zijn oorsprong in Zuid-Amerika.

Kaart van de Cariben met herkomstlocaties van oud-DNA-monsters (door Kathrin Nägele)

Verbindingsroutes over de Caribische Zee

Hoewel het nog steeds niet helemaal duidelijk is hoe de vroegste migranten de eilanden bereikten, is er steeds meer archeologisch bewijs dat de Caribische Zee, in plaats van een barrière te zijn, diende als een soort 'maritieme snelweg' die de eilanden met elkaar en met het vasteland met elkaar verbond.

"Grote watermassa's worden van oudsher beschouwd als barrières voor de mens en vroege vissersgemeenschappen worden meestal niet gezien als grote zeevaarders. Onze resultaten blijven die visie aanvechten, omdat ze suggereren dat er een herhaalde interactie was tussen de eilanden en het vasteland", zegt Kathrin Nägele, promovendus aan het Max Planck Instituut in Jena, en eerste auteur van deze studie.

Biologische en culturele diversiteit in de pre-koloniale Cariben

“Deze nieuwe data ondersteunen onze eerdere observaties dat de vroege bewoners van het Caribisch gebied biologisch en cultureel divers waren, wat een resolutie toevoegt over deze vroege periode van onze geschiedenis“, zegt Yadira Chinique de Armas, universitair docent in bio- antropologie aan de Universiteit van Winnipeg en momenteel drie opgravingen in Cuba leidt in het kader van het SSHRC project over populatiediversiteit in Cuba.

De onderzoekers vonden ook genetische verschillen tussen de vroegste migranten en de nieuwkomers uit Zuid-Amerika die de eilanden, volgens archeologisch onderzoek, rond 2800 jaar geleden bereikten.

“Al waren er verschillende groepen op hetzelfde moment aanwezig in het Caribisch gebied vinden we verrassend weinig bewijs voor vermenging tussen enkele van hen”, voegt Cosimo Posth toe, groepsleider bij het Max Planck Instituut en gedeeld eerste auteur van deze studie.

"De resultaten van dit onderzoek leveren nog een extra laag gegevens op die het complexe en diverse karakter belicht van de pre-koloniale Caribische samenlevingen en hun connecties met het Amerikaanse vasteland vóór de koloniale invasie," zegt Corinne Hofman, hoogleraar Archeologie van het Caribisch gebied aan de Universiteit Leiden en hoofdonderzoeker van het ERC-Synergy project NEXUS1492.

“Genetische data geven een nieuwe diepte aan onze bevindingen ” beaamd Mirjana Roksandic, hoogleraar aan de University van Winnipeg en hoofdonderzoeker van het SSHRC project.

Lees het volledige artikel

Lees de hele studie Genomic insights into the early peopling of the Caribbean’ in Science.

Financiering 

Deze studie werd gefinancierd door de Max Planck Society, de European Research Council en de Social Sciences and Humanities Research Council van Canada, en uitgevoerd in de context van het ERC- Synergy Project Nexus1492 en het SSHRC-Project.

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.