Tumoren trekken bloedvaten aan met ‘afstandsbediening’
Onderzoekers van de Universiteit Leiden hebben aangetoond dat tumoren op een mechanische manier bloedvaten kunnen aantrekken, waardoor ze kunnen groeien. Het team publiceerde deze ontdekking op 2 maart in Nature Scientific Reports.
Groei tumoren
Het is bekend dat tumoren oplosbare factoren uitscheiden waarmee ze bloedvaten hun kant op laten groeien. Hierdoor kunnen tumoren groeien en krijgen tumorcellen de mogelijkheid te ontsnappen naar de bloedbaan om andere organen te koloniseren. Dit proces heet tumorangiogenese, en er zijn speciale geneesmiddelen om het te voorkomen. Leidse onderzoekers ontdekten dat tumoren ook op een hele andere, mechanische manier bloedvaten kunnen aantrekken.
Doorsnijden kabels voorkomt aantrekken bloedvaten
Onderzoekers onder leiding van dr. Erik Danen bootsten de typische omgeving van een tumor in het lichaam na door clusters tumorcellen in een vlechtwerk van eiwit te printen. Ze ontdekten dat de ‘minitumoren’ het vlechtwerk tot op verrassend grote afstand kunnen reorganiseren door eraan te trekken. Bloedvatcellen die vervolgens in de buurt werden geplaatst, bleken deze reorganisatie van het vlechtwerk te herkennen en erop te reageren door naar de tumor te kruipen. Door met een laser de kabels in het vlechtwerk door te snijden konden de onderzoekers de reactie van de bloedvatcellen voorkomen. De krachten die een tumor uitoefent op de omgeving kunnen dus optreden als ‘afstandsbediening’ om angiogenese te sturen.
Breder onderzoek naar mechanische krachten in biologie
Deze vinding past in een reeks recente studies die laten zien dat mechanische krachten een opvallend belangrijke rol spelen in de biologie en in ziekteprocessen. Allerlei celtypen blijken hun omgeving mechanisch te vervormen en stamcellen reageren op zulke veranderingen door te zich te ontwikkelen tot zenuw-, spier- of juist botcellen. Hoe cellen dit doen en hoe dit de normale fysiologie en ziekteprocessen reguleert, is het thema van een internationale conferentie georganiseerd door dr. Danen en prof.dr. Thomas Schmidt (eveneens Universiteit Leiden) op 22 maart in het KNAW Trippenhuis in Amsterdam.