Yra van Dijk
Gasthoogleraar
- Naam
- Prof.dr. Y. van Dijk
- Telefoon
- +31 71 527 2727
- y.van.dijk@hum.leidenuniv.nl
- ORCID iD
- 0000-0003-3289-9789
Yra van Dijk richt zich op het verband tussen literatuur, herinnering en media. Op dit moment werkt ze aan een studie over post-koloniale herinnering in Nederlands-Caribische literatuur. In 2018 publiceerde ze een veelgeprezen monografie over het oeuvre van de Duits-Nederlandse auteur Arnon Grunberg in het licht van het Shoah-geheugen en trauma van de tweede generatie. De studie is inmiddels beschikbaar als gratis download- zie onder ‘profile’.
Meer informatie over Yra van Dijk
Nieuws
-
Schrijven onder druk - Sem Dresden Symposium -
Symposium: Sporen van slavernij - Slavernij en het koloniale verleden in Suriname en op de voormalige Nederlandse Antillen -
Dodenherdenking: schijnwerpers op onderbelichte geschiedenis en slachtoffers -
Publieksdag Neerlandistiek: breed en gevarieerd -
Subsidie voor onderzoekstalent in de Leidse geesteswetenschappen -
Literatuur in tijden van degradatie van het geschreven woord -
Yra van Dijk neemt het werk van Arnon Grunberg onder de loep -
Protest door docenten in kader WOinActie: openluchtcolleges bij Gravensteen -
Hoe herdenken we de Tweede Wereldoorlog?
In de media
Onderzoek
Het onderzoek van Yra van Dijk naar speelt zich af langs drie hoofdlijnen: Nederlandse literatuur, culturele herinnering en media&materialiteit.
De roman
In 2018 verscheen bij Nijgh en Van Ditmar de monografie Afgrond zonder vangnet. Liefde en geweld in de romans van Arnon Grunberg. Het is een uitgebreide studie naar dat oeuvre, onder andere in het licht van de herinnering aan de Shoah. Een gratis download van het boek vind u hier. Recensies in nationale dag- en weekbladen hier, hier en hier. Academische recensies hier en hier.
Van Dijk maakte daarnaast onder andere Draden in het donker, een handboek over intertekstualiteit, en samen met Thomas Vaessens ook Reconsidering the Postmodern. European Literature Beyond Relativism (AUP, 2011), waarin de hedendaagse Europese roman in een comparatief licht werd beschouwd. Dat comparatieve perspectief is een constante in haar publicaties, waarin ze tracht de Nederlandse literatuur te verbinden aan internationale ontwikkelingen en werken. Zie bijvoorbeeld deze bijdrage aan Comparative Literature samen met Stephan Besser, over globalisering in het oeuvre van Dave Eggers en Arnon Grunberg.
Op dit moment past ze dat mondiale, comparatieve perspectief toe op Caribische literatuur. De roman van Astrid Roemer, Cola Debrot en Boelie van Leeuwen zullen onder andere hoofdstukken krijgen in de nieuwe monografie in 2021.
Media en materialiteit
Na een promotie aan de Universiteit van Amsterdam op de betekenis van het typografisch wit in de moderne poëzie (Leegte die ademt, Vantilt 2006), bleef Yra van Dijk onderzoek doen naar de materialiteit van literatuur en naar digitale literatuur, in een internationaal HERA-onderzoek en met publicaties in onder andere Poetics (2014). De relatie tussen de techno-culturele omgeving en literaire teksten staat ook centraal in haar recente publicaties over Eline Vere en over Mijn zuster de negerin van Cola Debrot (Spiegel der Letteren, 2017). In een recente bijdrage aan de bundel Book presence in the digital age (Bloomsbury, te verschijnen in 2018) met haar promovenda Emma de Vries samen onderzoekt ze de relatie tussen materialiteit en hermeneutiek aan de hand van de roman S.
Cultural Memory
Culturele herinnering keert terug als benadering in veel van het bovenstaande. Zo ging het bij Mijn zuster de negerin om de vraag hoe de slavernij geschiedenis in het landschap werd 'geschreven'. En een bijdrage aan de bundel Literature and Multimedia in late 20th and 21st Century Europe (2014) richtte zich bijvoorbeeld op de wijze waarop digitale literatuur het verleden representeert. Ook haar onderwijs, zoals in de minor Cultural Memory of War and Conflict, richt Van Dijk zich op moderne herinneringscultuur en met name de Shoah in literatuur en beeldende kunst. Zij coördineert een NWO internationaliseringsprogramma (2017-2020) naar Digital Memory of the Shoah, waarin partners uit zes Europese landen samenwerken.
Gasthoogleraar
- Faculteit der Geesteswetenschappen
- Centre for the Arts in Society
- Moderne Nederlandse L&C
- Op De Beek E.A. & Dijk Y. van (2019), Afstand doen van innerlijkheid. De ‘nieuwe generatie’ tussen betrokkenheid en distantie, Dietsche Warande & Belfort 164(3): 59-69.
- Dijk Y. van (2019), Arnon Grunberg. In: Coller H.P. van & et al. (red.), Verbintenis en venster. die Nederlandse letterkunde van aanvang tot hede. Pretoria: Van Schaik. 226-234.
- Dijk Y. van (2019), Moedwil en misverstand. De neerlandistiek in het publieke debat, De Nederlandse Boekengids 2019(3): .
- Dijk Y. van (2018), Afgrond zonder vangnet. Liefde en geweld in het werk van Arnon Grunberg. Amsterdam: Nijgh en Van Ditmar.
- Dijk Y. van (2017), De waarde van waarden: schrijvers en lezers in een veranderende wereld, De Nederlandse Boekengids 2017(2): .
- Dijk Y. van & Besser Stephan (2017), Kafka on the Gulf. Dave Eggers and Arnon Grunberg on Globalisation and Media, Comparative Literature 69(1): 111-128.
- Dijk Y. van (2016), Een kruiwagen met benzine. Media-technologie in Cola Debrots 'Mijn zuster de negerin', Spiegel der Letteren 58(4): 459-486.
- Dijk Y. van (2016), Bespreking van: Konst Jan, Alles Waan. Louis Ferron en het Derde Rijk 132(1).
- Dijk Y. van & Olnon M. (2015), Radicaal relationisme. Het andere engagement in de jongste Nederlandse literatuur, Arabian Humanities (28-08-2015): .
- Dijk Y. van (4 december 2015), ‘Toen alles anders moest worden’. Over Jacqueline Bel, Bloed en rozen. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1900-1945. NRC Handelsblad, Boeken.
- Dijk Y. van (2014) Trage rondedans rond Auschwitz. Bespreking van: Ibsch Elrud (2013), Overleven in verhalen: van ooggetuigen naar jonge wilden. Joodse schrijvers over de Shoah: Maklu. NRC Handelsblad .
- Dijk Y. van (2014), Poetics in Digital communities and digital literature. In: Rettberg S. & Baldwin S. (red.), Electronic Literature as a Model of Creativity and Innovation in Practice. West Virginia: West Virginia University. 101-124.
- Dijk Y. van (2014) Matthieu Sergier, Ethiek van de lectuur. Frans Kellendonk en de (h)erkenning van de andersheid. Bespreking van: Sergier M. (2014), De ethiek van de lectuur. Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde 129(4).
- Dijk Y. van (2014), De barbaren zijn wij! Over Gstaad 95-98 van Arnon Grunberg. In: Honings R., Jensen L. & Marion O. van (red.), Schokkende boeken. Hilversum: Verloren. 207-216.
- Dijk Y. van (2014), De vogel is ziek. Afstand en betrokkenheid in de romans van Arnon Grunberg. In: Reijt V. van de & Mulder C. (red.), Ich will doch nur das ihr mich liebt. Over leven en werk van Arnon Grunberg. Amsterdam: Nijgh en Van Ditmar. 103-142.
- Dijk Y. van (2014), Don’t lurk too long’. Art and Creativity in a Digital Community, Poetics: Journal of Empirical Research on Culture, the Media and the Arts 43: 86-101.
- Dijk Y. van (2014), The margins of bookishness. Paratexts in digital literature. In: Desrochers N. & Apollon D. (red.), Examining Paratextual Theory and its Applications in Digital Culture. Hershey, PA.: IGI Global. 24-45.
- Dijk Y. van (2014), Picking up the pieces. History and memory in European digital literature. In: Cornis-Pope M. (red.), Literature and Multimedia in late 20th and 21st Century Europe: John Benjamins Press. 107-122.
- Dijk Y. van (2013), Oneindig verantwoordelijk. Zorg en alteriteit in de romans van Arnon Grunberg, Filter 20: .
- Dijk Y. van (2013), Medium. In: Rock J., Franssen G. & Essink F. (red.), Literatuur in de wereld. Nijmegen: Vantilt. 195-223.
- Dijk Y. van (2013), Picking up the pieces. HIstory and Memory in Digital Literature. [overig].
- Dijk Y. van, Pourcq M. & Strycker C. (2013), Draden in het donker: intertekstualiteit in theorie en praktijk. [overig].
- Dijk Y. van (2013) The creativity of the in-between: how texts and screens interact. Bespreking van: Brillenburg-Wurth K. (2012), Kiene Brillenburg-Wurth (Ed.), Between Page and Screen. Remaking Literature through Cinema and Cyberspace.. New York: Fordham Press. KulturPoetik : Zeitschrift für kulturgeschichtliche Literaturwissenschaft = journal for cultural poetics 2013(1).
- Dijk Y. van (2013) Illusies van gemeenschap. Bespreking van: Sergier M. (2013), Matthieu Sergier, Ethiek van de lectuur. Frans Kellendonk en de (h)erkenning van de andersheid. Gent: Academia Press. NRC Handelsblad .
- Dijk Y. van (2013), Intertekstualiteit in de neerlandistiek: van gunstbejag naar horizonverstrooiing: de plaats van intertekstualiteit in de Nederlandse letterkunde 1797-2011. In: Dijk Y. van, Pourcq M. & Strycker C. (red.), Draden in het donker: intertekstualiteit in theorie en praktijk. Nijmegen: Vantilt. 171--192.
- Dijk Y. van (2012), Picking up the pieces. History and memory in digital literature. [overig].
- Dijk Y. van (2012), Topdown Digital Literature: The Effects of Institutional Collaborations and Communities, Dichtung digital. A journal of Art and Culture in Digital Media 42(2): .
- Dijk Y. van (2012), Authenticity or Irony: Handwriting in Poetry. [overig].
- Dijk Y. van (2012), Don’t lurk too long. Art and Creativity in a Digital Community. [overig].
- Dijk Y. van (2012), In defense of meaning: Roberto Simanowski close reads digital art. [overig].
- Vaessens T. & Dijk Y. van (red.) (2011), Reconsidering the postmodern: European literature beyond relativism: Amsterdam University Press.
- Dijk Y. van (2011), Handwriting in digital literature. [overig].
- Dijk Y. van (2011), 'La virginité de la feuille': het wit in de moderne po{ë}zie'. [overig].
- Dijk Y. van (2011), ‘Erasure and destruction in digital poetry.’. [overig].
- Dijk Y. van & Vaessens T. (2011), Introduction: European writers reconsidering the postmodern heritage. In: Vaessens T. & Dijk Y. van (red.), Reconsidering the postmodern: European literature beyond relativism. Amsterdam: Amsterdam University Press. 7-23, 244--245, 276-277.
- Dijk Y. van (2011), Performing the real. Handwriting in digital literature. [overig].
- Dijk Y. van (2011), Creative collaboration in digital literature. [overig].
- Dijk Y. van (2011), A performance of reality: handwriting and paper in digital literature, Journal of Dutch Literature 2(2): 66--90.
- Dijk Y. van (2011), ‘Nazi-balderasch’: Irony in the European holocaust novel. [overig].
- Dijk Y. van (2011), Reading the form: the function of typographic blanks in modern poetry, Word & Image 27(4): 407--415.
- Dijk Y. van (2010), ‘Kellendonk en de ethische literatuurbeschouwing’. [overig].
- Dijk Y. van, Eenhuis S., Hilberdink K., Meinderts A. & Nan J. (2010), Jan Campert-stichting jaarboek 2009. [overig].
- Vaessens T. & Dijk Y. van (2010), www.literatuurgeschiedenis.nl twintigste/eenentwintigste eeuw. [overig].
- Dijk Y. van (2010), Arnon Grunberg, de uitverkoren auteur: Constantijn Huygens-prijs 2009, Arnon Grunberg, Jan Campert-stichting jaarboek 2009: 50--73.
- Dijk Y. van (2010), 'Liever verantwoordelijk dan vogelvrij': M. Februari: 1963. In: Bel J. & Vaessens T. (red.), Schrijvende vrouwen: een kleine literatuurgeschiedenis van de Lage Landen, 1880-2010. Amsterdam: Amsterdam University Press. 284--287, 304, 316-317.
- Dijk Y. van (2010), Kellendonk en de ethische literatuurbeschouwing. [overig].
- Dijk Y. (2010), Dutch digital communites: an example of institutionalized communities. [overig].
- Dijk Y. van (2010), 'Op inspiratie wacht je niet': plagiaat, imitatie en 're-enactment' in de romans van Arnon Grunberg, Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde 126(3): 228--241.
- Dijk Y. van (2010), Uitblinken in overleven: de erfenis van de shoah bij Arnon Grunberg. Goud J. (red.), Het leven volgens Arnon Grunberg: de wereld als poppenkast. : Klement [etc.]. 74--104.
- Vaessens T. & Dijk Y. van (2010), T.R. - Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde. [overig].
- Dijk Y. van (2010), Ethics in e-literature. [overig].
- Dijk Y. van & Vaessens T. (2010), Ter inleiding: [themanummer: Een prototypische auteur: Arnon Grunberg], Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde 126(3): 225--227.
- Dijk Y. van (2009), Spelen tegen het spel in: Blanchot en Grunberg, Parmentier 18(1): 26--33.
- Dijk Y. van (2009), ‘Onder de rokken van de ui. Over het vergeten kind in Rituelen’. [overig].
- Dijk Y. van (2009), De koning is dood, leve de koning: twee gedichten van Nachoem Wijnberg (2001), Neerlandistiek.nl 09.06b: .
- Dijk Y. van (2009), Afscheid van de dirigent: Arnon Grunberg en de ethische literatuurbeschouwing, Vooys: tijdschrift voor letteren 27(1): 6--11.
- Dijk Y. van & Hilberdink K. (2009), T.R. - Jan Campertprijzen. [overig].
- Dijk Y. van (2009), De intertekst als spijkerbom. [overig].
- Dijk Y. van (2009), Into thin air: blank space in 'happening poetry'. In: Gorus K., Lennon P. & Reumkens N. (red.), Word and Image: literature and the pictorial arts in the twentieth century. Brussels: Royal Academy of Science and Arts. 75--85.
- Dijk Y. van (2009), ‘Live and let live. Ethics in ‘The talking cure’ by Noah Wardrip-Fruin’. [overig].
- Dijk Y. van (2009), 'Alles kan een kaart zijn': over 'Waterstudies' (1999) van K. Michel. In: De Geest D., Van Vaeck M. & Couttenier P. (red.), 'Ergens beginnen': bijdragen over Nederlandse po{ë}zie (1967-2009) voor Hugo Brems bij zijn emeritaat. Leuven: Peeters. 274--279.
- Dijk Y. van (2009), Amsterdam as an onion. [overig].
- Dijk Y. van & Ponte M. (2009), De schrijver is een pelikaan: offerplaatsen in het werk van Arnon Grunberg, Dietsche Warande & Belfort 154(1): 52--69.
- Dijk Y. van (2008), Re-voir la poesie moderne. [overig].
- Dijk Y. van (2008), Het dwaze bijeen zijn. Poezie in Electronische tijdschriften. [overig].
- Dijk Y. van (2008), 'Being dissolved': erasure and destruction in the digital text, Frame 21(1): 86--93.
- Dijk Y. van & Hilberdink K. (2008), T.R. - Jan Campertprijzen. [overig].
- Dijk Y. van (2008), Arnon Grunberg: Tirza, Lexicon van literaire werken 79e aanv.(sept. 2008): 1--12, I-II.
- Dijk Y. van (2008), Copy, Cut, Paste. Functions of interetextuality in digital poetry. [overig].
- Dijk Y. van & Vaessens T. (2008), De oceaan en de kweekvijver, De Brakke Hond 101: 21--25.
- Dijk Y. van (2007), Interpreting typography in the digital poem. [overig].
- Dijk Y. van (2007), Een kwestie van spanning. Over moderne poezie. [overig].
- Dijk Y. van (2006), Leegte, leegte die ademt. Het typografisch wit in de moderne poëzie. Nijmegen: Vantilt.
- Dijk Y. van (2006), Martine quitte son petite monde. Carnet Parisien. [overig].
- Dijk Y. van (2005), Leegte die ademt : het typografisch wit in de moderne po{ë}zie (Dissertatie. UvA Universiteit van Amsterdam, Leiden University). Amsterdam: In eigen beheer.
- Dijk Y. van (2002), Een angsthaas in een reuzenrad. [overig].
- Dijk Y. van (2002), Zenotalk. Faverey and the pre-socratics. [overig].
- Dijk Y. van (2002), Het schuwe schrijven. In: Groenewegen H. (red.), En gene schitterde op de rede. Over Kees Ouwens. Groningen: Historische uitgeverij. 245--268.
- Dijk Y. van (2002), Midden uit de oneindigheid, Nederlandse Letterkunde 7: @--@.
- Dijk Y. van (2002), Een gedicht moet eerlijk zijn. [overig].
- Dijk Y. van (2000), Gelovige in een van God verlaten wereld. [overig].
- Dijk Y. van (2000), Typographic blanks in modern Dutch poetry. [overig].
- Dijk Y. van (2000), 'Die stilte daar was aards en warm': over stilte in de muziek en de poëzie. In: Bork G. & Laan N. (red.), Kunst en Letterkunst. Opstellen voor George Vis. Amsterdam: Aarts. 47--59.
- Dijk Y. van (2000), Jan Oegema: Lucebert, mysticus. [overig].
- Dijk Y. van (1999), Rodenko: poststructuralist avant la letttre?. [overig].
- Dijk Y. van (1999), Flink glimlachen in de wankele wereld. Over: Peter van Lier. In: @ @ (red.), Jan Campertprijzen 1999. Nijmegen: Vantilt. 49--58.
- Dijk Y. van (1999), Lyotard, Eliot and the blanks in poetry. [overig].
- Dijk Y. van (1999), Gerrit Kouwenaar (aanvulling). In: @ @ (red.), Kritisch Literatuur Lexicon. Groningen: Wolters-Noordhoff. 19--25.
- Dijk Y. van (1999), Geniale krankzinnige teksten. Bespreking van Nico van der Sijde, Het literaire experiment-Jacques Derrida over literatuur. [overig].
- Dijk Y. van (1999), Review of Thomas Vaessens: Circus Dubio&Schroom: Met Martinus Nijhoff, Paul van Ostaijen & de mentaliteit van het modernisme. [overig].
- Dijk Y. van (1999), Tussentaal van een ontheemde. [overig].
- Dijk Y. van (1998), Het typografisch wit bij Celan, Raster 82(5): 95--101.
- recensent