Universiteit Leiden

nl en

Met nieuwe eindopdracht worden studenten nóg beter klaargestoomd om mensen met autisme te begeleiden

In de rubriek ‘Onderwijsheden’ delen Pedagogiekdocenten hun belangrijkste inzichten over college geven. Deze maand: Rachel Plak en Karlijn Pieterse wilden studenten in het vak Autisme en Diagnostiek beter voorbereiden op de klinische praktijk. Daarom introduceren ze een nieuw soort opdracht.

Keer op keer kregen docenten Rachel Plak en Karlijn Pietserse van studenten te horen dat de paper-opdracht voor het vak Autisme & Diagnostiek zo uit de toon viel met de rest van de cursus. De ‘droge’ opdracht stak wat schril af tegen het verder zo praktijkgerichte vakaanbod, vol met ervaringsverhalen van mensen met autisme en linkjes naar de klinische praktijk. 

Autisme in de praktijk

Zo bezoeken studenten van het vak één van de Leo Kannerscholen, waar speciaal onderwijs voor leerlingen met autisme wordt gegeven. Al eerder ontwikkelde Rachel Plak samen met ervaringsdeskundige Jasper Wagteveld de podcast-aflevering Wat is autisme? voor de Universiteit van Nederland. Daarna volgde, met behulp van een Grassroots-subsidie, de podcastserie Wat is autisme?, waarin ze mensen met autisme met verschillende achtergronden aan het woord laat. Mede door die focus op de praktijk is het vak in 2023 al genomineerd voor de Prijs Inspirerend Onderwijs Samen met collega Karlijn Pieterse wil Plak het vak nu verder doorontwikkelen en moderniseren, met als volgend project: het schrijven van het paper vervangen door een vodcast.

'In dit vak onderzoeken we hoe we als maatschappij naar autisme kijken'

De verdieping in

‘Binnen het vak Autisme en Diagnostiek gaan we echt de verdieping in,’ vertelt Plak. ‘Hoe kijken we als maatschappij naar autisme? Hoe is de zorg hiervoor ingericht? We nodigen studenten uit daar kritisch naar te kijken.’ Studenten kruipen in de rol van clinicus en behandelen concrete casussen. Een nodige voorbereiding, want enkele maanden later gaan ze de praktijk in. ‘Binnen de oude paper-opdracht adviseerden studenten ook over een casus,’ vertelt Karlijn Pieterse. ‘En we vroegen studenten dat te onderbouwen met wetenschappelijke literatuur. Maar we merkten dat die adviezen niet altijd passend of mogelijk waren in de praktijk.’ 

Mooi op papier

Een voorbeeld? Plak: ‘Stel, je adviseert om ‘s ochtends allerlei stappen met elkaar te ondernemen als gezin. Dat kan op papier mooi klinken, en dat kan ook passen bij wat een kind met autisme nodig heeft. Maar de vraag is of dat ook uitvoerbaar is voor een gezin in de ochtend, terwijl iedereen naar school en werk moet. Het is belangrijk om naar de ervaringen van mensen met autisme te luisteren, anders kun je geen passende zorg bieden.’

Multidisciplinair overleg

Deze nieuwe eindopdracht sluit beter aan bij de leerdoelen van de cursus: studenten bewuster te maken van de ervaringen van mensen met autisme, zodat ze straks afgewogen adviezen en behandelingen samen kunnen stellen. Het idee: studenten bootsen in groepjes een multidisciplinair overleg na, zoals ze dat straks in de praktijk ook gaan voeren. ‘Zo kunnen ze elkaar bevragen: hoe kijk jij hier tegenaan als orthopedagoog, en jij als gedragskundige? In zo’n overleg kom je tot een gezamenlijke consensus.’ 

'In een multidisciplinair overleg kom je tot een gezamenlijke consensus'

Kritischer nadenken

Daarmee gaan studenten een stap verder dan in de oude opdracht. ‘Er komen andere vaardigheden bij kijken dan met het individueel schrijven van een paper,’ vertelt Plak. ‘Zo zullen studenten ook merken dat anderen naar verschillende bronnen hebben gezocht om hun argumenten te onderbouwen.’ Pieterse vult aan: ‘Je leert kritischer nadenken en je argumenten helder uiteenzetten in overleg.’ Studenten nemen hun overleg op in de podcaststudio op de faculteit, die opname wordt beoordeeld volgens een rubric die docenten ook tijd bespaart.

Luxe

De paper-opdracht wordt geschrapt, ‘maar alleen omdat we de luxe hadden die eruit te halen,’ vertelt Plak. ‘Schrijven blijft ontzettend belangrijk, en we hebben hier een wetenschappelijke opleiding, dus het is nodig dat studenten op een wetenschappelijke manier kunnen schrijven. Maar die vaardigheid zit zo stevig verankerd in andere vakken binnen de studie Pedagogische Wetenschappen, dat we die keuze konden maken.’ Ook benadrukken ze: in de vodcast-opdracht doen studenten evengoed wat ze ook in een schrijfopdracht doen: gedachten scherpen en argumenten aandragen en deze onderbouwen met wetenschappelijke literatuur.

Jouw onderwijsheid delen?

Ben je docent bij het Instituut Pedagogische Wetenschappen en wil je graag vertellen over hoe jij lesgeeft? Of wil je een inspirerende collega nomineren voor de volgende rubriek? Mail dan naar pedagogiek@FSW.leidenuniv.nl met onderwerp ‘Onderwijsheid’

Stuur bericht
Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.