Wacht niet tot je gehackt bent: hoe we ons moeten voorbereiden op cybercriminelen

Is jouw Facebook- of Instagramaccount wel eens gehackt? Of zijn je wachtwoorden gekraakt? Iedereen krijgt wel eens te maken met een cyberincident. Maar hoe gaan organisaties daarmee om? En hoe kunnen we ons voorbereiden op een cybercrisis? Dat onderzoekt Cristina del Real.  

Met de academische wereld, organisaties in Den Haag én de inwoners van de stad samen de oprukkende cybercriminaliteit aanpakken. Dat is het ideaalbeeld van de Spaanse onderzoeker Cristina del Real. ‘Organisaties of bedrijven komen vaak pas in actie als ze slachtoffer zijn geworden van een datalek of een ransomware-aanval. Dat is te laat; je moet er eerder mee bezig zijn. Om te voorkomen en om voor te bereiden. Want we kunnen er niet meer omheen: iedereen wordt vroeg of laat slachtoffer van een cyberincident. Mijn wachtwoorden zijn al zo vaak gekraakt.’  

Of het nu gaat om jou als persoon of de grote internationale organisaties die in Den Haag zitten: iedereen is een doelwit van cybercriminelen. Cristina is nu bezig met vier onderzoeksprojecten die allemaal als rode draad hebben: voorbereiding en reactie op cyberincidenten. ‘Ik kijk niet naar de technische kant, maar naar de sociale kant. Dus ik kijk hoe organisaties hun teams moeten coördineren, hoe ze moeten communiceren. Wat zeggen ze tegen hun klanten als ze getroffen zijn door een datalek?’  

Kijken naar wat goed gaat en daarvan leren

In een ander project gebruikt ze de ‘best practices’, goede voorbeelden om strategieën te bedenken voor de toekomst. ‘In plaats van te kijken naar wat er fout gaat, kijken we juist naar de zaken die goed gaan rond een cybercrisis. Hoe heeft deze organisatie dit aangepakt en wat kunnen we daarvan leren?’ Een ander project gaat over hoe humanitaire organisties omgaan met cybercrises.  

Ook is Cristina bezig om een spel in de vorm van een escaperoom te ontwikkelen. In dit spel worden studenten en professionals getraind om onder tijdsdruk te reageren als er een cyberaanval is. Al deze voorbeelden van projecten waar ze aan werkt zijn voor de wetenschapper onderzoeken en initiatieven om de samenleving vooruit te helpen. ‘De kloof tussen de academische wereld en de burgers moet gedicht worden. Met dit soort projecten werken we daar hard aan.’  

Cybercrime is een gamechanger

Zelf is Cristina gefascineerd door dit onderwerp omdat het een ‘uitdaging van deze tijd’ is. ‘Ik hou ervan om me te richten op nieuwe onderwerpen die onze levens vormgeven. Cybercrime is een gamechanger. We moeten ermee leren leven, ons aanpassen en uitzoeken wat werkt om ons er tegen te wapenen. Ik vind het erg leuk om die processen te bestuderen.’  

Tekst: Margriet van der Zee
Fotografie: Wilke Geurds