Joke Meijer is hoogleraar en hoofd van de sectie Neurofysiologie, binnen de afdeling Cel en Chemische Biologie.

Meer informatie over Johanna Meijer

Biologische klok

De groep van Meijer onderzoekt de biologische klok en 24-uurs ritmen in onze hersen- en lichaamsfuncties. De biologische klok ligt aan de basis van de hersenen, in de hypothalamus en is zeer vroeg in de evolutie ontstaan. Individuele cellen in deze hersenkern zijn autonome oscillatoren, en zijn zelfstandig in staat zijn om ritmen te produceren. De cellen oscilleren onderling in fase, zodat er in het gehele netwerk van de biologische klok een krachtig ritme ontstaat, wat vervolgens doorgegeven wordt aan andere hersengebieden. Een gebrek aan communicatie binnen het klok-netwerk leidt tot verlies van klok-functie en vervolgens tot ziekten, zoals kanker, depressie en overgewicht.  En omgekeerd gaan verschillende ziekten, en ook veroudering, gepaard met een verval van de functie van de klok. Herstel van de werking van de klok draagt wezenlijk bij aan een herstel van gezondheid.

Onderwerpen van de onderzoeksgroep van Meijer:

• Onze 24-uurs klok als een neuronaal netwerk

• Licht invloeden op de biologische klok

• Medisch: klok verstoringen en ziekten (veroudering, kanker, slaapstoornissen en depressie) 

• Gezondheid en klokfunctie: versterking van de klok door lichamelijke activiteit en licht. 

• Complexiteit: emergente eigenschappen in hiërarchische netwerken (Geheel is meer dan de som der delen)

• Chronofarmacologie: optimaliseren van de timing van geneesmiddelen

• Veldonderzoek, dierenwelzijn en populatie dynamica.

Wetenschappelijke carrière

Joke Meijer heeft haar master degree (cum laude) behaald in 1985 bij de afdelingen biologie, natuurkunde en geneeskunde van het Leids Universitair Medisch Centrum te Leiden. In 1989 heeft zij haar PhD-degree (cum laude)  behaald bij de afdeling fysiologie van de Universiteit Leiden, gebaseerd op werk uitgevoerd aan de afdeling farmacologie, Nottingham University, UK, Halifax University, Canada en Biologisch Centrum, Groningen. 

'Een Kwestie van Tijd', oratie uitgesproken bij aanvaarding van het ambt van hoogleraar in de Neurofysiologie in het bijzonder de Regelmechanismen van Biologische Ritmen aan de Universiteit Leiden op dinsdag 12 februari 2008

Prijzen en eervolle benoemingen

2019 ERC advanced grant “The circadian clock in day-active species: preserving our health in modern society”
2016 Aschoff and Honma Prijs in Biological Rhythm Research (meest prestigieuze internationale prijs in het dagelijks voorkomende onderzoeksgebied, tweejaarlijks toegekend) 
2013 Gekozen lid van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Wetenschap
1999 Beste Docent Award in Biofarmaceutische Wetenschappen (Faculteit Natuurlijke Wetenschappen, Universiteit Leiden) 
1993 Aschoff’s Rule (prijs voor  hoogwaardige contributies in chronobiologie ondersteuning de interdisciplinaire spirit van het wetenschapsgebied, toekenning van Jeff Hall) 
1989 Fellowship, duur 3 jaar, van de KNAW

Publicaties