Jip Stam (1993) is afgestudeerd in de politieke wetenschap en encyclopedie en filosofie van het recht aan de Universiteit Leiden (beide cum laude) en is buitenpromovendus bij de afdeling Encyclopedie van het Instituut Metajuridica. Zijn academische belangstelling gaat voornamelijk uit naar rechtstheorie, politieke filosofie en constitutioneel recht.

Meer informatie over Jip Stam

Jip Stam (1993) is afgestudeerd in de politieke wetenschap en encyclopedie en filosofie van het recht aan de Universiteit Leiden (beide cum laude) en is buitenpromovendus bij de afdeling Encyclopedie van het Instituut Metajuridica. Zijn academische belangstelling gaat voornamelijk uit naar rechtstheorie, politieke filosofie en constitutioneel recht.

Zijn promotieonderzoek gaat over de strafrechtelijke grenzen van het publieke debat; een onderwerp dat sinds de veroordeling van politicus Geert Wilders in 2020 zowel maatschappelijk als wetenschappelijk in de belangstelling staat. Een bijzonder aspect van deze zaak is dat daarbij toepassing is gegeven aan een overweging van de Hoge Raad waarin het repressief optreden tegen ‘hate speech’ – in Nederland strafbaar gesteld als groepsbelediging (art. 137c Sr) en het aanzetten tot haat of discriminatie (art. 137d Sr) – als een kwestie van liberaal-democratische zelfverdediging wordt opgevat. Specifiek staat daarbij de vraag centraal of uitlatingen van politici ‘aanzetten tot onverdraagzaamheid’. Door de strafbepalingen 137c en 137d aldus toe te passen, zijn deze bepalingen meer geworden dan slechts delicten tegen de openbare orde maar hebben zij tevens een functie gekregen in een constitutionele doctrine die de bescherming van de democratische rechtsstaat als zodanig ten doel heeft. In zijn proefschrift onderzoekt Jip de hoe deze doctrine onderdeel is geworden van de jurisprudentie en probeert hij de ontstaansgeschiedenis daarvan ook te verklaren vanuit verschillende rechtstheoretische perspectieven. Hieruit komt naar voren dat het plaatsen van de afweging tussen het belang van de bestrijding van ‘hate speech’ en de bescherming van de vrijheid van meningsuiting in de sleutel van de weerbare democratie of de tolerantieparadox enerzijds een logische ontwikkeling is maar anderzijds ook grote risico’s met zich meebrengt die de democratische rechtsstaat ook kunnen aantasten. Om deze stelling te funderen maakt Jip gebruik van verschillende theorievorming, waaronder de constitutionele ontwikkelingstheorie van Wim Couwenberg (1926-2019). Deze theorie biedt namelijk een aantal aanknopingspunten om de onstuimige ontwikkeling van het spanningsveld dat voortvloeit uit de toepassing van de strafbepalingen, te verklaren en beoordelen.

De titel van het proefschrift luidt ‘Vrijheid van meningsuiting en de bestrijding van discriminatie in Nederland: een constitutioneel ontwikkelingsperspectief’ en zal op 12 november 2025 om 14.30 u door Jip worden verdedigd in het Groot Auditorium van het Academiegebouw.