Wat betekent de populariteit van AI voor het recht?
In de media beeld: Getty Images via Unsplash+
Kunstmatige intelligentie is de afgelopen jaren diep doorgedrongen in onze samenleving. Het recht is daarin geen uitzondering. Bart Custers, hoogleraar Law and Data Science, sprak met Mr. Online over AI en het recht: ‘AI is momenteel een hype.’
Grote advocatenkantoren gebruiken AI al volop. Zo kunnen ze met de hulp van kunstmatige intelligentie al heel efficiënt duizenden stukken jurisprudentie doorzoeken en gericht de informatie vinden die zij in de rechtszaal nodig hebben. ‘Er zijn veel mogelijkheden, maar wat als niet alle partijen over zulke middelen beschikken, omdat ze duur zijn en veel expertise vergen?’, waarschuwt Custers. ‘Dan kan ongelijkheid ontstaan tussen procespartijen. Equality of arms in de rechtszaal is een belangrijk onderdeel van procedurele rechtvaardigheid en een eerlijk proces. Dit kan onder druk komen te staan.’
Een bekend risico van AI-systemen die uitsluitend op data zijn gebaseerd, is dat zij discriminerende uitkomsten kunnen genereren. De Toeslagenaffaire is daarvan een treffend en pijnlijk voorbeeld. Volgens Custers wordt er wel gewerkt aan software om dat tegen te gaan, de zogenoemde discrimination-aware datamining: ‘Maar dat staat nog in de kinderschoenen’.
Hoewel kunstmatige intelligentie populairder is dan ooit, ontbreekt er vaak nuance: ‘AI is momenteel een hype’, stelt Custers. ‘Veel van wat AI wordt genoemd, is helemaal geen AI, maar gewoon min of meer traditionele data-analyse.’ Volgens de hoogleraar is het belangrijk om je niet gek te laten maken door alle mogelijkheden. ‘Juristen doen er goed aan de focus te houden op gedegen juridisch advies- en uitzoekwerk. AI is gereedschap en kan helpen bij bepaald juridisch werk, maar ChatGPT of een andere tool gaat niet alle juridische problemen oplossen of juristen vervangen.’