Van zijn tot zekerheid
Metafysica en de grenzen van wetenschap
U kunt nog niet aanmelden.
Wat is werkelijkheid? Bestaat er een diepere orde achter de natuurwetten? Kunnen we ooit met zekerheid zeggen wat waar is? In deze collegereeks bespreken we de geschiedenis van de metafysica en de opkomst van de wetenschapsfilosofie. In dit collegereeks zullen Aristoteles en Heideggers zijnsbegrip voorbij komen, maar ook zullen we ingaan op de wetenschappelijke methode en zullen we kritiek vanuit de filosofische hoek geven op bepaalde aannames van de wetenschap. We onderzoeken daarbij voornamelijk hoe filosofen en wetenschappers de aard van de werkelijkheid proberen te doorgronden. Gedurende tien colleges verkennen we thema’s als causaliteit, bewustzijn, wetmatigheid en de grenzen van menselijke kennis. Ook zullen we ingaan op de relatie tussen wetenschap en ethiek en wetenschap en religie. Voor de cursus is geen voorkennis noodzakelijk, maar de meeste teksten zullen in het Engels zijn. De door de docent geschreven syllabus is volledig in het Nederlands.
1. Wat is metafysica?
2. Substantie, zijnden en zijn.
3. Causaliteit, wetenschap en natuurwetten.
4. Realiteit en illusie.
5. Wat is wetenschap?
6. Metafysica en moderne natuurkunde.
7. Bewustzijn en de metafysica van de geest.
8. Ethiek en metafysica: objectieve waarden.
9. Religie en wetenschap.
10. Het einde van of de toekomt van de metafysica.
Docent
Martine Berenpas (1979) studeerde wijsbegeerte en gezondheidspsychologie aan de Universiteit Leiden. In 2024 promoveerde ze op haar onderzoek naar de verbinding tussen het denken van Levinas en de proto-daoïstische tekst Zhuang Zi. Momenteel is ze docent en coördinator van de minor Filosofie en Ethiek aan Fontys Hogeschool.
Praktische informatie
10 vrijdagen
19, 26 september
10, 17, 24, 31 oktober
7, 14, 21, 28 november 2025
11.15-13.00 uur
Leiden, in een collegezaal
Hoor-/werkcolleges.
Thuis 2 tot 3 uur voorbereiding per bijeenkomst. In de syllabus staan ook teksten in het Engels.
De colleges zijn bedoeld voor mensen die geïnteresseerd zijn in de relatie tussen wetenschap en filosofie.
Speciaal voor de colleges geschreven syllabus die digitaal ter beschikking wordt gesteld.
Powerpoints, vooraf aan de colleges.
Waar mogelijk een geluidsopname van de colleges, na afloop.
Colleges en studiemateriaal € 395,- (incl. koffie/thee in de pauze)