Experimentele biologie
Deze cursus vat de wetenschappelijke evolutie van de docent samen. Ze laat zien wat experimentele biologie is, hoe vragen ontstaan en hoe daarbij de methoden en technieken gezocht worden die betrouwbare antwoorden opleveren. Vanuit betaande kennis worden nieuwe gegevens verzameld die proberen die vragen op te lossen. Bij elk onderwerp staat de groei van kennis centraal (wat weten we er nú van?).
Honderd jaar na Darwins publicatie over het evolutieproces dat de diversiteit op aarde verklaarde, werd ik van een door paters gerunde jongensschool gestuurd omdat ik niet geloofde dat de mens geschapen was naar Gods beeld en gelijkenis. Desondanks of juist daarom bleef het fenomeen van de natuurlijke selectie, oorspronkelijk onbewust, de drijfveer achter mijn nieuwsgierigheid naar het functioneren van biologische fenomenen. De relaties tussen dierlijk gedrag en biofysica genereerden de vragen bij het werken aan vaak door oppotunistisch toeval geselecteerde onderwerpen. Een congres over zwemmen en vliegen in de natuur in Pasadena in 1974 zorgde voor een levenslange verslaving aan deze vakgebieden. Op dit eerste congres over deze materie maakte ik kennis met wetenschappers uit de hele wereld die eraan werkten.
In dienst als officier bij de Koninklijke Marine ontstond de liefde voor alles wat met zee te maken had. Onder water mariene biologie bedrijven werd 40 jaar lang een passie.
Programma van de colleges
De cursus omvat 7 sessies van elk twee colleges:
1. De opleiding
HBSb, Koninklijke Marine
UVA, Professor Slijper, visserij, doctoraal onderwerpen
2. Zwemmen
Vissen, kikkers, dolfijnen, mensen
De snelste zwemmer: de zwaardvis
3. Vliegen
Vliegkunst in de natuur, biddende vogels
De ultieme vlieger: de gierzwaluw
4. Het energieverbruik van papegaaivissen
Mariene biologie, Bonaire, Eritrea
5. Evolutionaire mechanica en bionica
Archaeopteryx kon niet vliegen, grazende ganzen, ratenbouw bij honingbijen, antibiotica
6. Overig onderzoek en promoties
Slaap bij vissen. Keverslakken en de oplossing van het cuttertandenprobleem van Bos Kalis. Gravende wormen, het gedrag van roeipootkreeftjes, de voortplanting van diepzee-inktvissen, de milieueffecten van geïnroduceerde soorten in Afrikaanse meren, vlindervissen en algengroei in de Rode Zee
7. Hoe worden de resultaten gebruikt?
Research Gate
HOVO-cursussen: ONstaan van de mens, de evolutie van slaap, voortplanting, leren van de natuur, leven in zee
Docent
Prof. dr. John Videler
Prof. dr. John Videler is bioloog en emeritus hoogleraar van de Universiteit Leiden en de Rijksuniversiteit Groningen. Hij is geïnteresseerd in natuur en techniek.
Praktische informatie
Data, tijden, locatie
7 vrijdagen
30 januari
6, 13, 20, 27 februari
6, 13 maart
13.15-15.00 uur
Leiden, waarschijnlijk in het Gorleausgebouw
Werkvorm
Hoorcolleges met gelegenheid tot het stellen van vragen.
Wat verwacht de docent van de deelnemers?
Thuis 2 tot 3 uur voorbereiden per bijeenkomst. De teksten zijn in het Nederlands.
Studiemateriaal
Boek ter waarde van 10 euro geschreven voor deze collegereeks, inbegrepen bij de cursusprijs.
Powerpoints worden na afloop van het college in pdf ter beschikking gesteld.
Kosten
Colleges en studiemateriaal € 301,- (incl. koffie/thee in de pauze)