Conflicten

Van huiskamer tot Oval Office

Ook al houden we er niet van, conflicten horen bij het leven. Wat moeten we ermee als we er ongewild in verstrikt raken? Een conflict brengt sociale risico’s met zich mee die we liever vermijden. Denk bijvoorbeeld aan gezichtsverlies of verlies van relaties. Deze risico’s zijn verbonden met de vraag die in elk conflict rondwaart: wiens schuld is het dat we hierin terecht zijn gekomen? Deze schuldvraag is een conflictaanjager op zichzelf, want niemand wil de schuld krijgen.

In deze collegereeks neemt Marijke Spanjersberg u mee in een ontschuldigend perspectief op conflicten, oftewel: hoe kunnen we naar conflicten kijken zonder te vervallen in oorzaak- of schuldredeneringen? De gezins- en relatietherapie, ook wel systeemtherapie genoemd, biedt hiervoor een interessante ingang. Deze benadering kiest ervoor om met het gezin als geheel te werken, ook al lijkt op het eerste gezicht slechts één gezinslid ‘de problematische factor’. Dit gedachtengoed is inmiddels ook in andere contexten toepasbaar gebleken, variërend van clubhuis tot boardroom.

De theoretische basis is gelegen in de systeemtheorie, een benadering die een kritische positie inneemt  in ten opzichte van een individualiserend en psychologiserend perspectief op ‘moeilijk’ menselijk gedrag, onder het motto: “we hebben geen betere mensen nodig, maar betere relaties”.

De vraag is dan vervolgens hoe de relatie onderwerp van gesprek kan worden. De relatie, als derde actor tussen twee kemphanen, kun je immers geen vraag stellen. Bovendien beschikken we in onze taal over relatief weinig mogelijkheden om de relatie te laten praten. Als de relatie zich zou mogen voorstellen, wat zouden we dan te horen krijgen? En hoe zouden conflictrelaties zich kunnen ontdoen van het schuldbeladen en conflictverzadigde verhaal dat ze met zich meedragen?

Docent

Dr. Marijke Spanjersberg

Dr. Marijke Spanjersberg is psycholoog, gepromoveerd op de hantering van waarden gedreven conflicten. Ze helpt als zelfstandig adviseur bij samenwerkingsvraagstukken in de zorg, het onderwijs en het openbaar bestuur. Daarnaast is ze als docent verbonden aan diverse opleidingsinstituten en schrijft ze met enige regelmaat over haar werk. In haar laatste boek Tussentaal verkent ze het domein van de relationele taal, opdat we het zicht niet verliezen op wat er zich tussen ons afspeelt.