Change Labs van start: ‘Het is inspirerend om met een blanco canvas je vak opnieuw uit te tekenen’
Onderwijsvernieuwing beeld: Marc de Haan
Dit academisch jaar is het Change Laboratory project van start gegaan. Hierin werken docenten van verschillende afdelingen aan onderwijsvernieuwing van hun mastervakken: ‘Het is een voorrecht om je onderwijs te verbeteren en daarbij zoveel waardevolle tips te ontvangen.’
De opleidingen van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid zijn continu in beweging. Naast de grootschalige curriculumherziening van de bachelor Rechtsgeleerdheid wordt op verschillende manieren gewerkt aan de innovatie van de mastervakken van Rechtsgeleerdheid, Fiscaal Recht en Law & Society. Van 2022 tot 2024 liep het project ‘Flipping the classroom’ waarbij binnen vier vakken van de master Rechtsgeleerdheid werd onderzocht hoe studenten effectiever diepgaande kennis op doen én beter grip krijgen op juridische vaardigheden. Hierbij stonden de principes van blended learning en flipping the classroom centraal.
Change Labs
Sinds het voorjaar van het collegejaar ’24-’25 is het Change Lab(oratory) project van start gegaan. Het doel van dit project is om het masteronderwijs binnen de deelnemende vakken te verbeteren en voort te borduren op de opgedane kennis van het ‘Flipping the classroom’-project. Daarmee bieden de Change Labs docenten de ruimte om hun eigen onderwijspraktijk onder de loep te nemen en waar nodig aan te passen. Zo kunnen zij kritisch kijken naar bestaande onderwijsstructuren.
Een Change Lab bestaat uit vier sessies, verspreid over een aantal maanden. Tijdens deze sessies analyseren docenten (samen met studenten) de uitdagingen binnen hun vak, ontwikkelen ze nieuwe onderwijsvormen en implementeren ze verbeteringen. Benieuwd naar de methodiek hierachter en de zeven uitgangspunten voor het herontwerpen van vakken? Bekijk de LTC Hub voor meer informatie!
Gewoontemens
Hoogleraar Sociaal Recht Barend Barentsen deed mee aan de laatste Change Lab: ‘Ik werk al best lang op de faculteit en dan loop je toch wel het gevaar om alles op routine te doen. Als gewoontemens is het goed om af en toe eens iets anders te proberen en jezelf uit te dagen.’ Barentsen werd door zijn kamergenoot, Marije Schneider, geïnspireerd om mee te doen aan het project. ‘Zij deed eerder al mee aan een Change Lab en was daar erg enthousiast over. Ik zag dat het vak dat zij gaf er op vooruit ging’, vertelt de hoogleraar. ‘Ik besloot mee te doen omdat ik zelf ook een vak gaf waarvan ik dacht dat het wel beter kon.’
Volgens de hoogleraar draait het project niet om ‘het vernieuwen om te vernieuwen’. Tijdens de verschillende bijeenkomsten worden de deelnemende docenten en studenten aangemoedigd om actief in gesprek te gaan en kritisch te kijken naar elkaars onderwijsstructuren. ‘Het is leuk en leerzaam om met collega’s en studenten een keer serieus na te denken over de principes van het ontwerpen van onderwijs’, vertelt Barentsen. ‘Het staat je vrij om te experimenteren zonder dat je afgerekend wordt. Bovendien kan je het ook in alle eerlijkheid oneens zijn met elkaar.’
Onderwijskundige bagage
‘Ik vond het inspirerend om een keer met een blanco canvas je vak opnieuw uit te tekenen’, zegt universitair hoofddocent Gitta Veldt. ‘De onderwijskundige bagage die we vanuit het Change Lab meekregen om onderwijs actiever en inspirerende te maken was fijn en zal ik zeker meenemen in de rest van mijn onderwijs.’ Universitair docent Bastiaan van Ganzen vult aan: ‘De samenwerking en de manier van het gesprek over onderwijs voeren vond ik waardevol. Ook het feit dat je on the spot feedback krijgt en kan inhaken op praktische voorbeelden is prettig.’
Voor de deelnemende studenten was het project ook een waardevolle ervaring. ‘Ik vond het interessant om een kijkje in de keuken te krijgen van hoe je eigen onderwijs vorm wordt gegeven’, vertelt Inez Hendriks. ‘Als student is het erg fijn om te zien dat docenten zich zo inzetten voor hun studenten. Die verbinding is mooi om mee te maken’, vult Tahmina Azizi aan. ‘Ik ben positief verrast hoe leuk dit was.’
Volgens Barentsen zou het voor elke docent nuttig zijn om een keer mee te doen aan een Change Lab: ‘Zelfs als je denkt dat je vakken goed gaan en ze positief geëvalueerd worden, is het nuttig om aan te sluiten. Het is een voorrecht dat je de ruimte krijgt om met een kleine groep mensen aan de slag te gaan om je onderwijs te verbeteren en daarbij zoveel waardevolle tips te ontvangen.’
Aanmelden Change Lab cyclus 2
Change Labs staan open voor vakcoördinatoren van mastervakken of docenten die geen coördinerende taak hebben, maar wel het mandaat hebben om hun vak aan te passen. Geïnteresseerden kunnen zich tot 26 januari 2026 aanmelden door een mail te sturen naar projectcoördinator Arjen de Vetten (a.j.de.vetten@iclon.leidenuniv.nl).
Begin februari worden er korte introductiegesprekken gepland met elke geïnteresseerde om wederzijdse verwachtingen en praktische zaken te bespreken. Vanaf maart/april vinden de Change Lab-sessies plaats.