Sara Polak: ‘Corona legt grote ongelijkheid in VS bloot’
Na China en Italië, lijken de Verenigde Staten nu het epicentrum van de coronacrisis te worden. Kunnen de VS deze crisis aan? Handelt president Trump juist? We vroegen het Leidse Amerikadeskundige Sara Polak.
Amerika, en met name New York, lijkt het nieuwe middelpunt van de coronacrisis. Het nieuws volgen, stemt somber. Wat zien we gebeuren in de VS?
‘Wat je vooral ziet is dat Amerika een land is met enorme verschillen tussen arm en rijk. Epidemieën zoals deze worden vaak als grote gelijkmaker gezien; het maakt het virus niet uit of je arm of rijk bent. Maar juist minderheden en armen worden in de VS extra zwaar getroffen door corona. Wat de situatie zo schrijnend maakt in Amerika is het gebrek aan een sociaal vangnet en collectief geregelde zorg. Er zijn enorm veel ‘werkende armen’, zo’n één derde van de Amerikaanse bevolking redt het maar net elke maand. Veel van deze mensen zijn niet verzekerd of onderverzekerd, wat betekent dat ze niet zomaar naar de dokter kunnen als ze ziek zijn. Vaak kunnen ze ook niet thuis blijven bij klachten, omdat de kans reëel dat ze daarvoor ontslagen worden. Dit zorgt voor enorme problemen, en werkt verspreiding van het virus in de hand.’
Deze crisis legt problemen bloot, zou het ook de katalysator van positieve verandering kunnen zijn?
‘Dat is nu nog te vroeg om te zeggen. Maar wat ik heel interessant vind om op te merken is dat er inmiddels grote stakingen plaatsvinden. Bij webwinkel Amazon bijvoorbeeld, waar veel mensen nog gewoon naar hun werk in de magazijnen moeten, ondanks het gebrek aan ziektekostenvergoeding en met het risico ontslagen te worden bij een ziekmelding. Stakingen zijn in de VS zeldzaam, omdat je er weinig ontslagbescherming hebt. Dus het is zeker een statement dat medewerkers hiermee maken en ik denk dat bedrijven zich dit zullen aantrekken. Wat je natuurlijk ook hoopt, is dat deze situatie duidelijk zal maken dat het belangrijk is om toegang tot gezondheidszorg collectief te maken. Maar we zullen het zien.’
Je bent gespecialiseerd op mediacommunicatie van presidenten, hoe effectief is het optreden van president Trump op dit moment?
‘In de media lees je veel - op zich terechte - kritiek op Trump, maar de systemische problemen die in Amerika spelen, waren al zo voor zijn presidentschap, die heeft hij niet gecreëerd. Desondanks gaat het niet goed met zijn reputatie. Voor veel mensen die tot nu toe tevreden waren over Trump, is het nu ook wel zichtbaar dat het niet goed gaat.’
Wat zou het effect hiervan kunnen zijn op zijn kansen voor herverkiezing eind 2020?
‘Dat is moeilijk in te schatten. De VS stevenen af op een economische crisis, en de staat van de economie speelt altijd een grote rol bij verkiezingen. Als de economie crasht, is dit slecht voor zijn kansen. Aan de andere kant gaat het ook niet goed bij de Democraten. Die zitten nu midden in hun voorverkiezingen, een proces dat normaliter goed is voor hun zichtbaarheid, en die liggen nu bijna helemaal plat. Daarnaast hebben veel mensen ook twijfels over Joe Biden, de gedoodverfde Democratische kandidaat, onder meer vanwege twijfels over zijn gezondheid. Hoe deze situatie zal uitpakken is heel moeilijk te voorspellen. Vaak heb ik rond deze tijd al een vermoeden van de uitkomst, maar dit jaar is het echt bijzonder moeilijk.’
Momenteel werk jij aan het boek Embodying Contagion, een bundel over culturele verhalen over besmettelijke virussen. Dat is wel erg toevallig, of niet?
‘Het is heel gek om er daar nu mee bezig te zijn, inderdaad. Ik werk er al een aantal jaar aan. Embodying Contagion is een bundel die ik samen met Sandra Becker en Megen de Bruin-Molé heb geredigeerd en gaat over culturele verhalen die vaak de ronde doen bij epidemieën, zogenaamde ‘uitbraaknarratieven’. En hoe populaire cultuur en nieuwsmedia een rol spelen bij het ontstaan van deze narratieven. Het boek ligt inmiddels bij de uitgever - het is under review – al denken we er nu wel over om nog een nawoord toe te voegen, over corona. We hopen de bundel eind dit jaar uit te brengen.’
Wie is Sara Polak?
Sara Polak is universitair docent, onder andere bij North American Studies (MA) en bestudeert de literatuur en cultuur van de Verenigde Staten. Ze specialiseerde zich in mediacommunicatie van Amerikaanse presidenten en op de rol die verhalen spelen bij het vormen van een collectieve identiteit.