Universiteit Leiden

nl en

Congres JFV Grotius – Sustainable Finance: hoe we de toekomst financieren

Vrijdag 29 november 2019 vond het jaarlijkse congres van de Juridische Faculteitsvereniging Grotius plaats, dit jaar volledig in het thema van Sustainable Finance: hoe we de toekomst financieren.

Een antwoord op de vraag hoe we de toekomst financieren moet de dag ons verschuldigd blijven, maar wel heeft het laten zien hoe divers, verstrekkend en actueel het onderwerp is binnen allerlei takken van het recht. Van ‘simpelweg’ duurzaam beleggen en financieren tot ontwikkelingen binnen faillissementsrecht en de vastgoedpraktijk. 

Plenair

Na een inleiding door de voorzitter van de congrescommissie, vond de eerste inleidende lezing van de dag plaats door prof. Haentjens (hoogleraar Financieel Recht – Universiteit Leiden), de dagvoorzitter. Onder verwijzing naar de kranten van de dag ervoor, de resolutie van het Europees Parlement en het gedicht “Regen Regen” van Jan Hanlo zette prof. Haentjens uiteen dat verandering van de manier waarop we met de aarde omgaan misschien wel de grootste uitdaging van onze generatie is. Volgens hem lijkt een sleutel daarvoor te zijn gelegen in de financiering ervan. Pas als op grote schaal middelen beschikbaar komen voor de omschakeling naar duurzame energie, bijvoorbeeld, kunnen stappen in de goede richting worden gezet. In dit proces is (ook) voor juristen een essentiële rol weggelegd.

Direct na de lezing van prof. Haentjens opende de Minister van Financiën, mr. Hoekstra, formeel het congres. Hij deed dit via een inspirerende videoboodschap, waarin hij uitsprak het als alumnus van de Leidse Rechtenfaculteit bijzonder mooi te vinden het congres van Grotius over dit belangrijke onderwerp te mogen openen.

In de lezing van prof. Schoenmaker (hoogleraar Banking & Finance – Erasmus Universiteit Rotterdam), die op het openingswoord van de Mininster volgde, werd duidelijk dat financiële ondernemingen meer belangen moeten meewegen dan alleen financiële waardecreatie. Drs. Vleeschhouwer (werkzaam bij DNB en ECB) ging in de volgende plenaire lezing in op de duurzaamheidsankerpunten van de Europese Commissie. Hierna konden de deelnemers van het congres in gesprek gaan met drs. Koorneef, directeur van ASN Bank. De bijdrage van drs. Koorneef vond plaats in de vorm van een ‘college tour’, waarbij prof. Haentjens de rol van Twan Huys/Matthijs van Nieuwkerk vervulde.

Na een lunchpauze vonden twee seminarrondes plaats, waarbij deelnemers konden kiezen uit verschillende onderwerpen om hier meer over te weten. In beide seminarrondes was de keuze uit drie verschillende onderwerpen.

Finance

In de eerste ronde is mr. Brands (advocaat bij Pels Rijcken) ingegaan op de juridische argumenten die zijn kantoor gebruikt om, in een aanhangige proefprocedure bij Rechtbank Rotterdam, te bepleiten dat milieulasten een boedelschuld zijn. Dit zou betekenen dat milieuschade – zoals het schoonmaken van verontreinigde grond en chemische afvalstoffen – gedekt zouden worden door het faillissement en dus de rechtspersoon die de schade heeft toegebracht, in plaats van de belastingbetaler.
Mr. Walgemoed (advocaat bij Stibbe) is ingegaan op de economische gevolgen van de Programma Aanpak Stikstof uitspraken op duurzame, en ook minder duurzame bedrijven, en hoe ingrijpend deze uitspraken zijn voor een groot aantal verschillende sectoren in de Nederlandse economie.
Mr. Baldee (Universitair docent Ondernemingsrecht – Universiteit Leiden) heeft de (internationale) verschuiving van shareholder- naar stakeholdermodel besproken in de context van duurzame waardecreatie. De langzame verschuiving naar dit nieuwe model met een grotere groep belanghebbenden neemt de laatste jaren namelijk grote vlucht.

Sustainability

In het seminar over duurzaam beleggen & biodiversiteit – gegeven door prof. Lambooy (hoogleraar Ondernemingsrecht – Nyenrode Business University) en mevrouw van Dijk (Chartered Financial Analyst – ASN Belegginsfonds) – is besproken wat duurzaam beleggen eigenlijk inhoudt in verhouding tot het milieu, en zijn de groene doelstellingen van de ASN Belegginsbank besproken.
In de lezing van prof. Soeharno (advocaat bij De Brauw) stond niet beleggen maar de financiering van duurzame projecten centraal. Hij heeft aan de hand van The Ocean Cleanup zich uitgelaten over de juridische vraagstukken waar hij tegenaan is gelopen, zoals: is – in het kader van internationaal zeerecht – het systeem van The Ocean Cleanup een schip, res nullius of afval? En welke rol kon De Brauw spelen om in de opstartfase goodwill op te bouwen?
Hiernaast heeft prof. Huijgen (hoogleraar Notarieel Recht – Universiteit Leiden) duurzaamheid in de vastgoedpraktijk besproken. In het licht van de huidige ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid, zou namelijk heel wat wetgeving op het gebied van vastgoed een stuk duurzamer geïnterpreteerd kunnen worden.

Paneldebat

Ter afsluiting van de dag was er een paneldebat met alle sprekers van de laatste seminarronde – prof. mr. Lambooy, mw. Van Dijk, prof. Soeharno en prof. Huijgen – onder leiding van prof. Haentjens. Op basis van stellingen van de paneldebatleden zijn allerlei onderwerpen de revue gepasseerd. Waaronder hele creatieve opties: van mogelijke afschaffing van natrekking, tot het geven van rechtspersoonlijkheid aan diersoorten en natuurgebieden zoals de Waddenzee.

Uit de hele dag kwam naar voren dat Sustainable Finance een relatief nieuw, maar heel actief, divers en snel ontwikkelende thematiek is die vraagt om creatieve oplossingen. Uit de grote opkomst van bachelor en masterstudenten, en geïnteresseerde externen blijkt ook dat het speelt bij een veel breder publiek dan alleen binnen de financiële wereld. Zo gaan we gezamenlijk op zoek naar antwoord op de vraag hoe we de toekomst financieren.

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.