Universiteit Leiden

nl en

Miljoeneninvestering voor Leidse methode geslachtsbepaling kippeneieren

Al in het ei bepalen of er een hennetje of een haantje in zit. Het Leidse biotechbedrijf In Ovo, spin-off van de Universiteit Leiden, heeft een miljoeneninvestering gekregen om hun unieke methode hiervoor verder te ontwikkelen. Zo kunnen oprichters – en Leidse alumni – Wouter Bruins en Wil Stutterheim hun succesvolle prototype op de markt gaan zetten.

Het grootste deel van de investering van enkele miljoenen komt van Evonik, een van oorsprong Duits chemieconcern, en het venture capital bedrijf Visvires New Protein. Daarnaast draagt de Rabobank Leiden-Katwijk bij met een zogeheten Achtergestelde Innovatie Investering. Ook de Universiteit Leiden vanaf het begin nauw betrokken bij het bedrijf van de twee Leidse alumni, investeert in de verdere ontwikkeling van In Ovo. Het bedrijf is als een spin-off ontstaan uit het Instituut Biologie van de universiteit, en werkt nu nauw samen met het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR).

Eendagshaantjes gedood

Momenteel worden net uitgekomen kuikens van legkippen handmatig gesorteerd op geslacht. Omdat de haantjes geen eieren kunnen leggen, worden zij direct na het sorteren gedood. Alleen al in Nederland worden jaarlijks zo’n 45 miljoen haantjes gedood. Wereldwijd gaat het zelfs om 3,2 miljard eendagshaantjes. De methode voor geslachtsbepaling ín het ei die In Ovo heeft ontwikkeld moet die aantallen drastisch omlaag brengen.

De methode van In Ovo waarbij het geslacht al in het ei wordt bepaald, zorgt ervoor dat eendagshaantjes niet meer gedood hoeven worden.
De methode van In Ovo waarbij het geslacht al in het ei wordt bepaald, zorgt ervoor dat eendagshaantjes niet meer gedood hoeven worden.

Snelle geslachtsbepaling in het ei

Met de geslachtsbepaling van In Ovo kan van een bevrucht ei op dag 9 binnen een seconde het geslacht worden bepaald. Hiervoor wordt een piepklein gaatje in het ei gemaakt – een techniek die nu al wordt gebruikt voor vaccinatie, die geen effect heeft op het kippenembryo – waar door een klein monster kan worden genomen. Door de aanwezigheid van een specifieke biomarker te meten, weet men of er een hen of een haan in het ei zit. 

Beter voor dier, milieu en boer

Het sorteren van de dieren en doden van de eendagshaantjes is een stressvol proces. Het al vaststellen van het geslacht in het ei, op een moment dat het kuiken nog niks kan voelen, is daarom een verbetering van het dierenwelzijn. Een voordeel voor de boer is dat het ook efficiënter is in diens bedrijfsvoering. Daarnaast is de methode milieubesparend. Er hoeven minder eieren te worden uitgebroed en dat zorgt voor minder CO2-uitstoot en een lager energieverbruik. Dat biedt de boer tevens een financieel voordeel. De methode maakt grootschalige screening van broedeieren mogelijk, zonder dat enorme aanpassingen aan de logistiek van broederijen nodig zijn, legt In Ovo-oprichter Wouter Bruins uit. 

Het doden van eendagshaantjes is een van de grootste ethische problemen in de pluimveesector,’ aldus Bernard Mohr namens hoofdinvesteerder Evonik. Inmiddels is een eerste partij eieren succesvol getest bij een broederij. ‘We zijn erg blij dat we met deze investering kunnen bijdragen aan een meer ethische voedselproductie.’ De kennis die het chemieconcern heeft, kan In Ovo helpen bij de schaalvergroting van hun methode. ‘We kunnen nu in een paar seconde meten, dat gaan we terugbrengen naar onder de seconde per ei,’ zegt Bruins. De verwachting is dat de In Ovo-techniek in 2020 commercieel verkrijgbaar is. 

In Ovo-oprichters Wouter Bruins (links) en Wil Stutterheim. Zij startten het bedrijf al tijdens hun studie aan de Universiteit Leiden.
In Ovo-oprichters Wouter Bruins (links) en Wil Stutterheim. Zij startten het bedrijf al tijdens hun studie aan de Universiteit Leiden.

In Ovo

Start-up In Ovo werd in 2013 opgericht door de destijds Leidse studenten Wouter Bruins (Biologie) en Wil Stutterheim (Biomedische wetenschappen). Dankzij steun van de Universiteit Leiden, het ministerie van Economische Zaken, de Dierenbescherming, de Nederlandse legbroederijen (COBK) en LTO Noord (Land- en Tuinbouw Organisatie) heeft het jonge biotechbedrijf de werking van hun methode kunnen aantonen. Voor het ontwikkelen en valideren van de techniek werken Bruins en Stutterheim nauw samen met Thomas Hankemeier, hoogleraar Analytische biowetenschappen, en het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR). 'We zullen met nieuwe technologie ervoor zorgen dat we de eieren niet alleen snel, maar ook betaalbaar kunnen screenen,' zegt Hankemeier. 

Bij het binnenhalen van deze investering werd het biotechbedrijf ondersteund door AenF Partners uit Utrecht.

Tekst: Marieke Epping
Beeld: In Ovo
Mail de redactie

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.