Denemarken als gidsland voor migratiebeleid: een model met beperkingen
In de media beeld: Christian Lue via Unsplash
Denemarken wordt binnen de EU als voorbeeld van streng migratiebeleid gezien. Universitair docent Immigratierecht, Mark Klaassen, waarschuwt in een BNR-artikel dat het Deense model valse verwachtingen creëert en weinig kans biedt op grootschalige toepassing.
Denemarken hanteert een streng asiel- en migratiebeleid en geniet al jaren de reputatie van gidsland binnen Europa op dit gebied. Dit model wordt nu beschouwd als blauwdruk voor nieuwe EU-maatregelen, waarmee uitgeprocedeerde vluchtelingen eenvoudiger buiten Europa in terugkeerhubs kunnen worden geplaatst. Klaassen benadrukt echter dat dit model niet zomaar kan worden gekopieerd. Hij wijst erop dat Denemarken dankzij een uitzonderingspositie binnen de EU een afwijkend juridisch kader hanteert. Daardoor zijn ze in staat om strengere regels toe te passen, zoals het sneller intrekken van vergunningen, minimale beroepsmogelijkheden, en het snel als ‘veilig’ bestempelen van herkomstlanden.
Toch rijst de vraag in hoeverre het Deense model breder toepasbaar is binnen de Europese Unie. De aankomende EU-maatregelen bevatten plannen om deals te sluiten met landen buiten de EU om uitgeprocedeerde asielzoekers op te vangen, ook al is het onduidelijk of die landen willen en kunnen voldoen aan internationale mensenrechtenstandaarden. Klaassen waarschuwt: ‘Door het groots en meeslepend neerzetten van deze plannen worden valse verwachtingen geschept, waarmee mensen worden teleurgesteld.’ Hij voegt toe dat het niet vanzelfsprekend is dat zulke terugkeerhubs praktisch uitvoerbaar zijn. Internationale verdragen en de bereidheid van derde landen vormen serieuze obstakels. Bovendien leidt het Deense model niet tot minder asieldruk binnen Europa, maar verplaatst die simpelweg naar andere lidstaten. Volgens Klaassen onderstreept dit model eerder de noodzaak van een vastgelegd Europees asielbeleid.