Een slimme stad ontwerpen doe je samen
Hoe kunnen we slim de nieuwe technologie gebruiken om steden toegankelijker, leefbaarder, en veiliger te maken? Dat staat in de NL Smart City Strategie die Mark Rutte 25 januari in ontvangst nam. De drie Leidse hoogleraren Carolien Rieffe, Joost Kok en Wessel Kraaij gaven advies.
‘Een cadeau voor Nederland’, noemt Rutte de NL Smart City Strategie. Op verzoek van de minister-president hebben ruim 140 vertegenwoordigers van steden, bedrijven en universiteiten samengewerkt aan de slimme stad van morgen met inzet van nieuwe technologie. Co-creatie is het adagium, bottum-up de insteek om de leefbaarheid voor de bewoners te verbeteren en economische kansen te benutten. De premier benadrukt het belang om samen verder te werken aan een internationale Smart City.
Kinderen in de Smart City
Kinderen betrekken bij nieuwe plannen voor die slimme binnenstad, dat is de inbreng van ontwikkelingspsycholoog Rieffe. Rieffe is uitgenodigd om mee te denken en te schrijven aan het rapport dat nu op tafel ligt en waar elke gemeente in Nederland zijn voordeel mee kan doen. Want waarom telkens het wiel opnieuw uitvinden als anderen in een vergelijkbare situatie al iets nieuws hebben bedacht?
Aansluiten bij leefstijl van jongeren
Grote steden bijvoorbeeld kennen typische grote stedenproblematiek. Waar is het eigenlijk voor jongeren aantrekkelijk, vraagt Rieffe zich af? Iedereen kent de pleintjes met speeltoestellen voor de allerkleinsten, of de sportveldjes voor de groteren. Maar wat is er te doen voor kinderen en jongeren die niet van sport houden? Rieffe: ‘Betrek de kinderen en jongeren bij hun eigen leefomgeving. Hoe kunnen we die samen met hen inrichten op een manier die aansluit bij hun leefstijl?’
Jongeren en hun mobiel
Rieffe denkt als voorbeeld aan de interactieve fonteinen die reageren op beweging, zoals in de tuin van het Rijksmuseum in Amsterdam of in de koopgoot in Rotterdam. In het verlengde daarvan kunnen jongeren misschien licht- of geluidsinstallaties bespelen door zelf te bewegen of die met hun mobiel te programmeren. Zo maken kinderen en jongeren in het Bijlmerpark in Amsterdam Zuid-Oost muziek met hun eigen mobiel in een openbare dj-installatie.
Inclusieve samenleving: samen met bewoners
Als we praten over inclusiviteit, laten we dan de ontwikkeling van kinderen niet vergeten. Zij zijn de voorlopers op het gebied van creativiteit en nieuwe ideeën. Kinderen kunnen op vele manieren betrokken worden bij een veilig en prettig leven in de stad.
Speelvelden kunnen bijvoorbeeld met nieuwe technologie verschillende doelgroepen aantrekken (gender, etniciteit, kinderen met een achterstand of speciale diagnose etc). Bijvoorbeeld via grondplaten die geluid geven om muziek te maken, een lichtgevende hinkelbaan, smart games of programmeeropties via schermen. Met RFID (radio frequency identification devices) is in kaart te brengen of bijvoorbeeld inclusief onderwijs werkt en welke plekken op een speelplein uitnodigen tot pesten of juist het samen spelen in de buurt bevorderen. Dit is medebepalend voor de sociale cohesie in een buurt.
Technologie draagt ook bij aan de veiligheid voor kinderen en jongeren. Betere smart verlichting kan ervoor zorgen dat meer doelgroepen zich in het donker veilig voelen. In het verkeer kunnen slimme fietsbellen via apps kinderen waarschuwen wanneer er gevaarlijke punten naderen. Daarmee loopt een pilot in Den Bosch. Door zelf gevaarlijke punten toe te voegen, geven de jonge gebruikers de gemeenten informatie over gewenste maatregelen. Een mooi voorbeeld van city makers.
Rapport Smart City Strategy