Bart Custers in Trouw over Facebook-aanpak hangjongeren
De gemeente Amsterdam heeft veel last van groepen hangjongeren. Om dit aan te pakken, werden de Facebook-gegevens van deze jongeren verzameld en geanalyseerd.
Door met behulp van vriendenlijsten op Facebook na te gaan met wie hangjongeren die al in beeld zijn contact hebben, kunnen ook andere potentiële hangjongeren worden geïdentificeerd. Dat klinkt mooi, maar het is illegaal, want in strijd met de privacywetgeving. De gemeente Amsterdam betuigt nu spijt. Een serieuze boete zou herhaling kunnen voorkomen.
Het idee ligt voor de hand, maar is ten strengste verboden, zo schrijft Bart Custers (hoofd onderzoek van eLaw, het centrum voor recht en digitale technologie) in dagblad Trouw (21 september 2018). De nieuwe Europese privacywetgeving die sinds mei 2018 ook in Nederland van kracht is, verbiedt het gebruik van persoonsgegevens (waaronder vriendenlijsten op Facebook) als daarvoor geen wettelijke basis is. Die wettelijke basis is er niet. Toestemming van de betrokken jongeren kan dit probleem oplossen, maar de jongeren zijn door de gemeente niet geïnformeerd, laat staan om toestemming gevraagd.
Op basis van de nieuwe privacywetgeving zou de toezichthouder een forse boete kunnen opleggen. Los van boetes en juridische regels zou de gemeente ethisch gezien vooral moeten proberen om de hangjongeren niet in zichzelf bevestigende, stigmatiserende hokjes te plaatsen, maar ze juist daaruit te krijgen.