'Jongeren beleven ook heel veel plezier aan social media'
De Leidse hoogleraar Eveline Crone ontving in juni de prestigieuze Spinozapremie voor haar onderzoek naar de ontwikkeling van de hersenen van pubers en jongvolwassenen. . Ze gaat meer onderzoek doen naar hechtingsfactoren - wanneer voelen jongeren zich veilig - en naar de psychologische factoren die van invloed zijn op de profiel- en studiekeuze van pubers. En ook naar de invloed van social media.
Waarom is het belangrijk social media te onderzoeken?
‘Jongeren kunnen zich online op dezelfde manier buitengesloten voelen als in de echte wereld. Als je bijvoorbeeld online wordt afgewezen door een leeftijdsgenoot, zie je in de hersenen hetzelfde effect als wanneer je in de echte wereld wordt buitengesloten. We weten dat het beloningscentrum in de hersenen actief wordt bij sociale afwijzing en acceptatie. Dat effect is sterker bij adolescenten dan bij kinderen en volwassenen. We willen achterhalen wie daar gevoelig voor zijn.’
De ontwikkelingen gaan zo snel, misschien zien social media er over een paar jaar heel anders uit. ‘Daarom ben ik meer op zoek naar fundamentele processen. Wat zeker is, is dat de digitalisering niet te stoppen is.’
Is dat erg?
‘Ik probeer niet te denken in goed of slecht. Het is er gewoon. Vergeet ook niet: veel jongeren beleven er heel veel plezier aan. Voor volwassenen levert online zijn vaak veel meer stress op, bijvoorbeeld omdat we steeds onze mail checken. Er heerst een negatief beeld over de sociale beïnvloeding op internet. Maar leeftijdsgenoten blijken elkaar online ook positief te kunnen beïnvloeden. Als je veel duimpjes krijgt omdat je iets goeds hebt gedaan – je hebt geld gegeven aan een goed doel, of iemand in nood geholpen – dan gaan anderen dat ook doen. Dat heeft implicaties: beleidsmakers kunnen nadenken over de vraag of je leeftijdsgenoten kunt inzetten om het positieve gedrag van pubers te vergroten, bijvoorbeeld bij een anti-pestprogramma.’
Crone is officieel hoogleraar neurocognitieve ontwikkelingspsychologie en officieus de puberdeskundige van Nederland. Bij haar bijzondere of zelfs unieke onderzoek naar het brein van jongeren en jongvolwassenen, maakt ze vooral gebruik van – objectief – hersenonderzoek met MRI-scans.
De meeste vragen die ze krijgt gaan over het gedrag van de jongeren van nu, maar pubergedrag is tijdloos – altijd al hoorde bijvoorbeeld risicovol gedrag bij deze levensfase. Vaak staat dit gedrag in een slecht daglicht – comazuipen, gevaarlijke dingen doen zoals bungeejumpen en trainsurfen. Crone kijkt ook dan graag naar de positieve kant: 85 procent komt zonder al te grote problemen door de pubertijd. En dat risicovolle gedrag is ook ergens goed voor.
Lees het volledige interview met Eveline Crone in ons gratis alumnimagazine Leidraad