Boogaard over de aanwijzing voor gemeenten om asielzoekers op te vangen
De afgezwaaide staatssecretaris Ankie Broekers-Knol kon gemeenten helemaal niet dwingen om asielzoekers op te vangen. Die suggestie wekte ze een maand geleden wel. Dat klonk als een dwingende opdracht, de term ‘aanwijzing’ werd in de mond genomen. Maar nu blijkt dat Broekers-Knol toen al wist dat ze gemeenten daar helemaal niet toe kon dwingen.
Geerten Boogaard, hoogleraar decentrale overheden Universiteit Leiden, noemt haar strategie, waarin ze sterk de indruk wekt dat ze een opdracht geeft waar gemeenten niet onderuit kunnen, “een dieptepunt in de verhouding tussen de landelijke overheid en gemeenten”. Boogaard: “De suggestie dat je een bevoegdheid hebt die je eigenlijk niet hebt, zal één keer effectief zijn. Maar daarna is het vertrouwen beschaamd.”
De brieven die het kabinet stuurde aan gemeenten hadden slechts “tot doel de betreffende gemeenten te bewegen al het nodige te doen om de acuut noodzakelijke tijdelijke asielopvang op zeer korte termijn te realiseren”, geeft Broekers-Knol toe. Het kabinet kampte op dat moment met een tekort van 2000 plekken voor asielzoekers.
Boogaard snapt wel dat Nederland vlak voor kerst niet ‘het land wilde zijn dat de herberg gesloten houdt voor asielzoekers’. “Maar Broekers-Knol lijkt de redenering te volgen dat in dit geval het doel de middelen heiligt. Dat is niet zo.”