Patrick Dassen bij Met het Oog Op Morgen: Duitsland na WOI
Deze week was het 100 jaar geleden dat er een eind kwam aan de Eerste Wereldoorlog en het Duitse Keizerrijk viel. Hoe verging het Duitsland na deze oorlog? Patrick Dassen, universitair docent, schoof aan bij Met het Oog Op Morgen.
Twee weken voordat op 11 november de wapenstilstand werd getekend, brak in de Duitsland een revolutie uit toen matrozen in opstand kwamen. ‘De matrozen hadden geen zin om zich nogmaals in de oorlog te storten, waarvan op dat moment wel duidelijk was dat deze verloren was’, zegt Dassen. Deze mariniersopstand breidde zich uit naar de grotere steden en uiteindelijk zette de kanselier op 9 november de keizer af en kwam er een einde aan het keizerrijk.
‘Tijdens de eerste jaren van de Weimarrepubliek was er sprake van economische chaos, pogingen tot een staatsgreep en burgeroorlogachtige toestanden’, zegt Dassen. ‘Het bezorgde de Republiek een slechte naam, maar in het begin kreeg deze tijdens verkiezingen wel degelijk steun van de bevolking.’ En tussen 1924 en 1929 was er sprake van betrekkelijke politieke en economische stabiliteit.
De Weimarrepubliek bleef bestaan tot 1933, toen greep Hitler de macht. De val van de Weimarrepubliek kwam door een opeenstapeling van veel factoren, maar het was pas na de beurskrach van 1929 dat Hitlers partij groeide. Maar achter de schermen waren er tegelijkertijd al mensen bezig vanuit het leger en de politiek, de conservatieve elite, om van de Weimarrepubliek een autoritaire staat te maken. ‘Zij hebben Hitler uiteindelijk in het zadel geholpen in de veronderstelling dat ze hem wel konden temmen.’
Meer weten?
Beluister het hele fragment van Met het Oog Op Morgen met Patrick Dassen op NPORadio1.nl.
Lees het artikel van Patrick Dassen over de actuele lessen van de Weimarrepubliek op Volkskrant.nl.