Boek

(Nieuw) Fascisme

Besmetting, gemeenschap, mythe

Auteur

Nidesh Lawtoo

Datum

20 februari 2024

Het fascisme leek iets uit een voorbij verleden. Maar het is terug.

Nieuwe media maken de weg vrij voor nieuwe vormen van massamanipulatie. Daarin keren elementen van de fascistische mythe terug: hypernationalisme, racisme, seksisme, fallocentrisme, homofobie, islamofobie, autoritarisme, het tot zondebok maken van minderheden, het uitbuiten van de werkende klasse, het ontmantelen van publieke diensten, agressief militarisme, religieuze discriminatie, het opwerpen van grenzen, anti-immigratiebeleid, het ondergeschikt maken van de wetenschap aan de mythe en – nieuw – het ondermijnen van milieu- en klimaatbeleid.

Kunnen we ons immuun maken voor het (nieuwe) fascisme? Nidesh Lawtoo betwijfelt het. Onze rationaliteit is simpelweg niet opgewassen tegen de besmettelijkheid van de mythe. Of we het nu willen of niet: we praten elkaar na (mimesis). En nieuwe media versterken de fascistische boodschap. Toch is er hoop. We kunnen ons bewust worden van ons mimetische gedrag. Als we onszelf doorzien, wordt het mogelijk om de mythe anders te framen en de angel eruit te trekken.

Nidesh Lawtoo is hoogleraar moderne en hedendaagse Europese literatuur en cultuur aan de Universiteit Leiden en doceerde filosofie aan de KU Leuven. Hij is gespecialiseerd in mimesis. Hij is in Amerika gepromoveerd, werkte vervolgens aan de universiteiten van Lausanne, de Johns Hopkins University, de Universiteit van Cambridge en de Universiteit van Washington.