Pianist Rakhat-Bi Abdyssagin brengt wetenschap en muziek samen in concert
NATUURKUNDE
Op 10 december 2025 treedt de Kazachstaanse pianist en componist Rakhat-Bi Abdyssagin op in de Stadsgehoorzaal Leiden. Een bijzonder evenement waarbij muziek en moderne natuurkunde samenkomen.
Abdyssagin maakt wereldwijd naam met zijn gevoelige en virtuoze pianospel. Maar ook staat hij bekend om zijn inzicht in de diepe verbinding tussen muziek en de moderne natuurkunde, waaronder de quantummechanica.
Sense Jan van der Molen: ‘Dit concert is een feestelijke en artistieke opmaat naar een bijzonder jubileum. Op 11 december vieren we namelijk dat ‘Spin’ - een cruciaal ingrediënt van de quantummechanica - precies 100 jaar geleden werd ontdekt door twee natuurkundestudenten uit Leiden.’
Datum: Woensdag 10 december 2025
Locatie: Aalmarktzaal, Stadsgehoorzaal Leiden
Aanvang: 20.15 uur (inloop vanaf 19.30 uur)
Kosten: € 25
Kaarten zijn verkrijgbaar via: Stadsgehoorzaal Leiden
Eigen stem in de traditie
Het muzikale programma, persoonlijk samengesteld door Abdyssagin, voert het publiek langs iconische werken van Chopin, Bach, Mozart en Beethoven. Het programma bouwt op naar stormachtige passages zoals Liszts Orage uit Années de Pèlerinage en de hartstochtelijke Étude in D♯ mineur van Scriabin. Misschien wel het meest bijzondere moment van de avond komt aan het slot: Abdyssagin speelt zijn eigen compositie Rondine Piangente (2012).
Verbinden van muziek en quantum
Naast zijn carrière als pianist verdiept Abdyssagin zich in de theoretische kanten van muziek. In 2024 verscheen zijn boek Quantum Mechanics and Avant-Garde Music: Shadows of the Void bij Springer. Daarin onderzoekt hij hoe ideeën uit de natuurkunde, zoals de quantummechanica, te verbinden zijn met moderne muziek.
Hij schrijft bijvoorbeeld over stilte, over de ruimte tussen tonen en over hoe muziekstructuren door wetenschap beïnvloed kunnen worden. Dit boek laat zien hoe breed zijn belangstelling en kennis is, en geeft een extra blik op de manier waarop hij muziek speelt en componeert. Op 11 december verzorgt Abdyssagin een presentatie over dit boek tijdens het Symposium ‘100 Years of Spin’.
Een avond vol kunst en wetenschap
Dit concert staat niet alleen in het teken van muziek, maar ook van de dialoog tussen kunst en wetenschap. Voorafgaand aan het concert verzorgt Frans van Lunteren, hoogleraar Geschiedenis van de Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden, een inleiding.
Daarnaast draagt Wouter Ydema, voormalig stadsdichter van Leiden, een speciaal voor deze avond geschreven gedicht voor.
Een unieke kans voor Abdyssagin en Leiden
Rakhat-Bi Abdyssagin: ‘Het is een eer voor mij om in Leiden een pianoconcert te geven ter gelegenheid van zo’n bijzondere gebeurtenis. De Universiteit Leiden geniet groot aanzien en heeft een hoge reputatie in de wetenschappen, en ik heb diep respect en bewondering voor de wetenschappelijke bijdragen van natuurkundige Hendrik Antoon Lorentz.’
Voor liefhebbers van muziek en wetenschap in Leiden en omstreken is dit concert een unieke kans. Kaarten kunnen gekocht worden via de website van de Stadsgehoorzaal Leiden.
Concertprogramma
Frédéric François Chopin, Fantaisie-Impromptu in C♯ minor, Op. posth. 66, WN 46
Johann Sebastian Bach, Prelude and Fugue in C major, BWV 846
Wolfgang Amadeus Mozart, Fantasia in D minor, KV 397/385g
Ludwig van Beethoven, Für Elise Bagatelle No. 25 in A minor (WoO 59, Bia 515)
Frédéric François Chopin, Ballade No. 1 in G minor, Op. 23
Frédéric François Chopin, Nocturne in C-sharp minor, Op. posth.
Frédéric François Chopin, Waltz in E minor
Franz Liszt, Annees de pelerinage, Premiere annee: Suisse S.160, Orage
Alexander Scriabin, Étude in D-sharp minor, Op. 8, No. 12
Rakhat-Bi Abdyssagin, Rondine Piangente (2012)
Het programma van dit concert laat zien hoe muziek zich heeft ontwikkeld, van de barok tot aan de hedendaagse tijd. Abdyssagin vertelt: ‘Klassieke muziek (het classicisme) ontstond na de opkomst van de klassieke mechanica en Newtons zwaartekrachtwetten. Hedendaagse muziek ontstond rond de overgang van de 19e naar de 20e eeuw, precies in de periode waarin baanbrekende wetenschappelijke ontdekkingen onze kijk op het universum veranderden: het splijten van het atoom door Ernest Rutherford, de relativiteitstheorie van Albert Einstein, en de opkomst van de kwantummechanica.’
Over Rakhat-Bi Abdyssagin
Dr. Rakhat-Bi Abdyssagin is een wereldberoemde pianist en componist. Abdyssagin, geboren in 1999, begon zijn bachelorstudie aan het Kurmangazy Kazakh National Conservatory in Almaty op 13-jarige leeftijd en werd op zijn 17e masterstudent aan de Kazakh National University of Arts.
Hij bezit de muzikale tegenhangers van doctoraten van het Conservatorio Giuseppe Verdi in Milaan, het Conservatorio Cesare Pollini in Padua en de Accademia Nazionale di Santa Cecilia in Rome, evenals een PhD van de Universiteit van St Andrews en het Royal Conservatoire of Scotland. Abdyssagin had op 20-jarige leeftijd al twee opera’s en meer dan 150 composities geschreven (geen wonder dat hij de bijnaam ‘de Kazachse Mozart’ heeft verdiend!).