ZonMw-subsidie voor onderzoek naar familiebehandeling huiselijk geweld
Hoewel huiselijk geweld vaak meerdere gezinsleden treft, worden ouders en kinderen gewoonlijk apart behandeld voor hun traumatische ervaringen. In samenwerking met vrouwenopvang Rosa Manus, forensische partner de Waag, gemeente Leiden en hun collega’s van Leids Universitair Behandel- en Expertise Centrum (LUBEC), doen de psychologen Maartje Schoorl en Marie-Louise Kullberg namens LUBEC onderzoek naar integrale systemische behandeling van gezinnen na huiselijk geweld. Daarvoor ontvangen zij een ZonMw subsidie van € 150.000.
Jaarlijks krijgen 70.000 tot 90.000 gezinnen te maken met huiselijk geweld (CBS). De impact van deze vorm van mishandeling is enorm. Slachtoffers houden er vaak fysieke en mentale klachten aan over en lopen het risico om een posttraumatische stressstoornis te ontwikkelen. Als één van de ouders slachtoffer is en klachten ontwikkelt, kan dit het functioneren als opvoeder aantasten en indirect weerslag hebben op de kinderen. Daarom is het cruciaal dat er spoedig traumagerichte behandeling en forensische zorg wordt geboden aan ouders en kinderen.
Psycholoog Marie-Louise Kullberg: ‘Ik ben heel blij met deze subsidie. Het biedt ons de kans om een mijns inziens relevant maar ook uitdagend project uit te voeren. Het gaat om integrale zorg voor gezinnen met langdurige en ernstige problemen. Juist deze gezinnen vallen vaak tussen wal en schip in de hulpverlening vanwege de scheiding tussen de jeugd- en volwassen-GGZ, de lange wachtlijsten en de problemen met financiering van de zorg. Met het SaFe Home Leiden project hopen we een pilot te draaien waarin we zowel op organisatorisch als (behandel)inhoudelijk niveau zicht krijgen op goede, passende zorg voor de gezinnen en hopen we bij te dragen aan een duurzame aanpak van (de gevolgen van) huiselijk geweld.’
Psycholoog Maartje Schoorl: ‘We weten dat huiselijk geweld vergaande gevolgen heeft, soms generaties lang. Als clinicus en onderzoeker houd ik me al heel lang bezig met de behandeling van die gevolgen. Met dit project hopen we meer te weten te komen over hoe het geweld te stoppen en verder te voorkomen om zo de cirkel te doorbreken die gezinnen in de greep kan houden. Met onze expertise vanuit LUBEC en in samenwerking met de belangrijkste andere partners rondom deze gezinnen, kunnen we echte maatschappelijke impact hebben, dus ik ben ZonMw heel dankbaar voor deze kans.’
Familiebehandeling effectiefste behandelvorm
Eerder onderzoek heeft aangetoond dat integrale, systemische hulpverlening, waarbij verschillende gezinsleden tegelijkertijd worden behandeld en zowel slachtoffers als daders worden betrokken, de kans op een geslaagde behandeling vergroot. Bovendien geeft deze vorm van behandeling de meeste kans op het definitief stoppen van huiselijk geweld. Maar door de wachtlijstproblematiek in de GGZ en de verschillende financieringsstromingen voor volwassen- en jeugdzorg is het vaak niet mogelijk om ieder gezinslid op het juiste moment te behandelen.
De Leidse psychologen Marie-Louise Kullberg en Maartje Schoorl hebben in een pilot in samenwerking met LUBEC en vrouwenopvang Rosa Manus laten zien dat gelijktijdige behandeling van vrouwen en kinderen voor posttraumatische stressstoornis (PTSS) mogelijk is en bovendien zeer succesvol. Cruciaal hierin was de nauwe samenwerking tussen volwassen GGZ, Jeugd GGZ, forensische zorg, de vrouwenopvang en de gemeente Leiden die het project subsidieerde.
Uitbreiding pilot
Vanwege het succes van deze integrale systemische behandeling willen Kullberg en Schoorl de pilot verder uitbreiden. De ZonMw-subsidie maakt het mogelijk om de samenwerking met Rosa Manus en de gemeente Leiden uit te breiden met ouders en kinderen die ambulant verbonden zijn met Rosa Manus en met hulpverlening aan de partners, in samenwerking met forensische partner De Waag. Daarnaast zullen Kullberg en Schoorl onderzoek gaan doen naar de ervaringen van deelnemers om de integrale zorg verder te verbeteren.
"De subsidie loopt gedurende 18 maanden, en we hopen in die tijd ieder geval tien gezinnen te helpen."
‘Uiteindelijke hopen we een bruikbare procedurebeschrijving voor een gezinsgerichte aanpak op te stellen. Daarnaast hopen we meer inzicht te krijgen in de therapie-effecten, timing en fasering van de behandelingen om zo optimale zorg voor ouders en kinderen te kunnen bieden. Deze subsidie zal ons helpen bij de kosten voor uitwisseling, training, extra coördinatie en afstemming in de verschillende fasen van de behandeling, die buiten de huidige financieringsstromen voor behandeling en begeleiding vallen. De subsidie loopt gedurende 18 maanden, en we hopen in die tijd ieder geval tien gezinnen te helpen’, aldus Kullberg en Schoorl.