Veni-beurs voor Nadine Raaphorst: ‘Ik bleef checken of het écht waar was’
Nadine Raaphorst, universitair docent bij het Instituut Bestuurskunde, heeft een Veni-subisidie in de wacht gesleept van wetenschapsfinancier NWO. Met deze toekenning van maximaal 250.000 euro kan ze de komende jaren haar eigen onderzoek opzetten. Het onderzoek van Raaphorst gaat over consistente besluitvorming door rechters en ambtenaren. ‘Ik sprong een gat in de lucht.’
Raaphorst zat te lunchen met haar vriend en dochter toen de email van NWO binnenkwam. ‘Het is een standaardmail, die ook naar de mensen wordt gestuurd die de beurs niet krijgen. Dus je moet zoeken op je dossiernummer en dan pas kom je erachter of je de beurs hebt of niet. Zenuwslopend was het. Ik geloofde eerst niet dat het was gelukt. Ik bleef maar checken en heb mijn vriend gevraagd of ik het wel echt goed had gezien.’
Combineren met onderwijs
Het nieuws klopt en Raaphorst kijkt er naar uit om aan de slag te gaan met het onderzoek. ‘Ik sprong echt een gat in de lucht. Vorig jaar zat ik er dichtbij, toen ben ik bij de aanvraag tot en met de interviewronde gekomen. Dus ik weet ook hoe het voelt om die mail te krijgen en níet de subsidie te krijgen.’ Raaphorst gaat haar onderzoek combineren met het geven van onderwijs. ‘Ik wil dat wel blijven doen. Ik moet nog overleggen wanneer ik ga starten, maar dat zal zeker in 2021 zijn.’
Gelijke behandeling
Besluitvorming wordt steeds meer maatwerk, bijvoorbeeld in het sociaal domein zoals de participatiewet of de wmo. Ook bij de Belastingdienst wordt er steeds meer rekening gehouden met individuele omstandigheden van cliënten. Dit betekent dat het discretionaire oordeel van professionals een grotere rol speelt in besluitvorming. Raaphorst: ‘Als je minder goed kan terugvallen op regels om maatwerk te leveren, wat betekent dat dan voor gelijke behandeling van vergelijkbare gevallen? Dat wil ik onderzoeken. Hoe kijken uitvoerend ambtenaren en rechters hier tegen aan en wat doen zij om dat te managen wanneer ze niet eenvoudig kunnen terugvallen op regels.’
‘De besluiten die uitvoerend ambtenaren en rechters nemen hebben zulke grote gevolgen voor de ontvangende kant, de burgers, dat ik dit daarom een belangrijk onderzoeksonderwerp vind.’
Besluitvorming met gevolgen
Het onderwerp fascineert de universitair docent omdat gelijke behandeling grote implicaties heeft voor burgers. ‘De besluiten die uitvoerend ambtenaren en rechters nemen hebben zulke grote gevolgen voor de ontvangende kant, de burgers, dat ik dit daarom een belangrijk onderzoeksonderwerp vind. Ik wil dan met name kijken hoe ze aankijken tegen gelijke behandeling, hoe definiëren ze dat begrip nu eigenlijk als ze niet kunnen terugvallen op regels. Vervolgens zal ik onderzoeken wat deze professionals doen om gelijke behandeling te managen, en hoe dit verklaard kan worden.’
Dit onderzoek is niet gericht op het toetsen van hypothesen, maar juist het ontwikkelen van een theorie. ‘Dat maakt het enerzijds spannend, maar ik vind het mooi om de diepte in te gaan en van daaruit patronen te onderzoeken in de zienswijzen en gedragingen van professionals. Ik word er enthousiast van en heb zin om aan de slag te gaan.’
Veni - NWO Talentprogramma
De Veni wordt jaarlijks door NWO toegekend. De beurs maakt, samen met de Vidi en Vici, onderdeel uit van het NWO-Talentprogramma (voorheen: Vernieuwingsimpuls). Veni-beurzen worden toegekend aan excellente onderzoekers die onlangs gepromoveerd zijn; NWO wil met het programma nieuwsgierigheidsgedreven en vernieuwend onderzoek stimuleren. In totaal hebben 162 onderzoekers deze ronde een Veni ontvangen.