Pieter Slaman: verlenging leerplicht dankzij Duitse bezetting
Pieter Slaman, universitair docent en dual PhD kandidaat, bespreekt in een artikel in Binnenlands Bestuur dat door de Duitse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog het Nederlandse onderwijssysteem een verlenging van de leerplicht heeft gekregen.
Vijfenzeventig jaar geleden won Nederland zijn vrijheid terug na de vijfjarige bezetting en oorlog. Na deze vijf jaar leefde een verlangen om een nationale schoonmaak. Nederland wilde af van de hele Duitse nalatenschap, maar niet elke maatregel was even gehaat. Zaken die namelijk al tientallen jaren op oplossingen aan het wachten waren, zijn door de bezettingsautoriteiten geregeld. Het eerste voorbeeld dat Slaman aanhaalt betreft de verlenging van de leerplicht. Dit was al een lang gekoesterde wens van de Nederlandse bevolking en in 1942 besloot de Rijkscommissaris Seyss-Inquart dat er een achtste leerjaar moest komen in het lager onderwijs. Hiermee werd de leerplicht verlengd tot en met het veertiende levensjaar.
Wederopbouw
Na de bevrijding is dit extra leerjaar in het systeem gebleven. Bovendien vroeg de grootschalige economische transitie van landbouw en handel naar industrie en diensten ook om een massale en lange onderwijsdeelname. Slaman beargumenteert dat meer onderwijs ook een middel was dat discipline kon brengen onder de jeugd, dat volgens velen slachtoffer was geworden van verwildering en geestelijke armoede. Het verplichte extra leerjaar was de perfecte manier om iedereen aan te sporen tot tenminste enige vorm van vervolgonderwijs.
Lees het volledige artikel in Binnenland Bestuur.