Dit kunnen politici leren van Cicero en Dionysius
‘Hoe schrijf je een slogan waar je verkiezingen mee kunt winnen?’ Deze vraag beantwoordt Steven Ooms in zijn promotieonderzoek naar ideeën over goed proza in de tijd van Caesar en keizer Augustus. Deze periode wordt gezien als een hoogtepunt voor de ontwikkeling van literatuur. Onder andere de Romein Cicero en de Griek Dionysius van Halicarnassus (die ook in Rome woonde) waren veel bezig met de vraag hoe men met proza kan ontroeren, maar ook het publiek tot iets bewegen. Promotie op 23 oktober.
Dialoog tussen Grieken en Romeinen
Cicero en Dionysius baseerden zich op dezelfde selectie aan theorieën, terminologieën en technieken over de kwaliteit en overtuigingskracht van taal, maar komen volgens Ooms wel op andere stilistische ideeën uit. Zij nemen samen met andere retorici en critici deel aan een gemeenschappelijke dialoog over wat goede proza is. Ooms meent dat dit laat zien dat er in deze tijd geen eenrichtingsverkeer was van Griekse invloed op de Romeinen; ook Romeinse inzichten hadden invloed op Griekse ideeën. Daarnaast komt naar voren dat de mening over stijl in die tijd niet alleen over eigen smaak ging, maar beïnvloed werd door culturele identiteit, morele overtuigingen en de politieke agenda van de schrijver.
Hoe maak je een slogan waarmee je verkiezingen wint?
Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.
Bekijk de video op de oorspronkelijke website ofOvertuigen met melodie
Maar de opgave om zo overtuigend mogelijk te kunnen schrijven is ook nu nog relevant betoogt Ooms. Iets waar elke redenaar van die tijd het over eens was, was bijvoorbeeld dat woordschikking erg belangrijk is om proza van een hoge kwaliteit te krijgen. Door woorden op een specifieke manier achter elkaar te zetten kan er een melodie ontstaan. Het idee dat mooie melodie belangrijk is voor de overtuigingskracht van een tekst, wordt nog steeds toegepast. ‘Voor politici zijn woorden machtige wapens’, vertelt Ooms.
‘Neem het voorbeeld “Make America Great Again” van Donald Trump. Die uitspraak heeft een prachtige melodie van “A” en “E” klanken en een betoverend ritme. Afgezien van de inhoud is het dus eigenlijk een soort muziek’ legt Ooms uit. De presidentiële tegenstander van Trump in 2016, Hillary Clinton, had de slogan “Stronger Together”; deze vergeten leus heeft een veel minder mooi ritme, blijft daardoor minder goed hangen en overtuigt daardoor minder.
Steven Ooms heeft zijn PhD verdedigd op 23 oktober 2019.
Tekst: Lieke Bakker
Video: Lieke Bakker, Steven Ooms, Julia Nolet
Mail de redactie