HTSM-subsidie voor natuurkundige Tjerk Oosterkamp
Deze headerfoto haalde al eens De Volkskrant als Beeld van de Week en won de tweede prijs in de LION Image Award. Het achterliggende onderzoek is niet minder succesvol als het om prijzen gaat. Afgelopen augustus sleepte groepsleider Tjerk Oosterkamp een NWO Projectruimtesubsidie in de wacht, en nu kent NWO-TTW hem ook een HTSM-subsidie toe.
De headerfoto toont een minuscuul magnetische bolletje, driehonderd maal dunner dan een millimeter, dat aan een nog dunnere naald hangt. Omdat Oosterkamp werkt bij temperaturen van 10 milliKelvin, vlakbij het absolute nulpunt, ligt de naald stil genoeg om de fijne trillingen te voelen die losse elektronen induceren met hun magnetische aantrekkingskracht. Oosterkamps groep gebruikt de opstelling onder meer om een MRI-scanner op nanoschaal te ontwikkelen en om te zoeken naar de grens van de quantumwereld.
Met de HTSM-subsidie hoopt Oosterkamp een bijdrage te leveren aan het oplossen van een van de fabricageproblemen van quantumcomputers. Ontwikkelaars worstelen met de aanwezigheid van losse, ‘ongepaarde’ elektronen. In de meeste materialen vormen elektronen paartjes, waarbij beide een tegengestelde richting op spinnen, en dus elkaars magnetische veld uitwissen. Ongepaarde elektronen behouden hun magnetische veld, waarmee ze quantumcomputers kunnen verstoren. Oosterkamp gaat zijn techniek nu verder ontwikkelen zodat wetenschappers later bij elke stap in het bouwproces van een quantumcomputer kunnen meten of er hinderlijke ongepaarde elektronen aanwezig zijn.
Als onderdeel van de subsidie werkt Oosterkamps groep samen met het bedrijf Leiden Spin Imaging. Ze gaan samen de zogeheten easyMRFM ontwikkelen.
