Job Cohen schrijft over decentralisatie in het sociale domein en het gelijkheidsbeginsel
Job Cohen sprak bij de jaarlijkse artikel 1-lezing over het spanningsveld tussen de drie gemeentelijke decentralisaties binnen het sociale domein en het gelijkheidsbeginsel. De tekst van zijn lezing is onlangs ook gepubliceerd door het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten in het Nederlands Tijdschrift voor de Mensenrechten onder de titel ‘Artikel 1 Grondwet en de drie decentralisaties in het sociale domein’.
Sinds 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning en arbeidsparticipatie. Decentralisatie in het sociale domein was noodzakelijk om het sociale domein betaalbaar te houden en om de burger maatwerk te bieden. Gemeenten kunnen maatwerk het beste bieden omdat die het dichtst bij de burger staan. De decentralisatie zou ertoe kunnen leiden dat verschillende gemeenten verschillende zorg bieden in gelijke gevallen. Die uitkomst zou op gespannen voet staan met het gelijkheidsbeginsel. In de literatuur wordt betoogd dat deconcentratie hetzelfde maatwerk zou kunnen bieden zonder dat er verschillend gemeentelijk uitvoeringsbeleid wordt vastgesteld. Volgens Cohen zijn er echter ook sterke argumenten die pleiten voor decentralisatie. In het artikel wordt ingegaan op de vraag hoe de decentralisatie juridisch zo kan worden ingestoken dat geen afbreuk wordt gedaan aan algemene rechtsbeginselen zoals het gelijkheidsbeginsel. Enkele mogelijke oplossingen zoals die ook in de literatuur worden besproken, komen aan de orde.