Leonor Álvarez Francés wint Essayprijs Huizinga Instituut
Leonor Álvarez Francés heeft de Essayprijs 2016 van het Huizinga Instituut gewonnen. Het instituut schreef de essaywedstrijd over nieuwe technologie en cultuurwetenschappen eerder dat jaar uit.
Leonor's essay behandelt de mogelijkheden en beperkingen van grote databestanden voor historisch onderzoek. De geslaagde combinatie van vorm en inhoud, originaliteit en geïnformeerdheid heeft de jury doen besluiten om haar essay te bekronen met de Essayprijs.
De jury schreef over haar essay:
"Leonor Álvarez Francés vertrekt vanuit haar persoonlijke ervaring: als achtjarig kind maakte zij via de digitale encyclopedie Encarta kennis met de wereld en de vele dwarsverbanden die zij in de kennis over de wereld zelf kon trekken. Álvarez Francés zet haar verkenning voort met een evenwichtige uiteenzetting over de mogelijkheden en beperkingen van grote databestanden, waarbij zij op inzichtelijke wijze put uit persoonlijke ervaringen en vrij brede kennis van het vakgebied. Zeer verfrissend is haar oprechte verbazing over de angstreactie die de digital humanities onder sommige cultuurhistorici heeft losgemaakt: waar is dat gevoel van onzekerheid en bedreiging op gebaseerd? Álvarez Francés stelt nuchter vast dat de beschikbaarheid van grote databestanden en digitale tools een aantal traditionele onderzoeksmethodes een stuk sneller en efficiënter hebben gemaakt en hun bewijskracht hebben vergroot. Maar ook dat een netwerkvisualisatie soms meer een (dure) schijn van harde kennis biedt dan diepgaand inzicht. Om ten slotte met enkele goed getroffen voorbeelden duidelijk te maken hoe men langs deze weg wel degelijk interessante nieuwe inzichten kan verwerven die men zonder grote databestanden en -visualisaties waarschijnlijk niet op het spoor zou zijn gekomen. Hoewel het essay nog meer aan kracht had kunnen winnen door een evenwichtiger bespreking van de verhouding tussen digitale databases en digitale tools, maakt Álvarez Francés overtuigend duidelijk dat elke framing van de discussie over digital humanities in termen van voor- en tegenstanders misschien wel vooral gemakzuchtig is en de wetenschap niet verder brengt. Door in haar slotpassage weer terug te komen op haar ervaring als achtjarige wereldverkenner bewijst zij het genre van het essay goed te beheersen."
Op 14 december werd de Essayprijs aan Leonor uitgereikt door de voorzitter van de jury, Jan Hein Furnée. Het essay is voorgedragen voor publicatie in het Tijdschrift voor Geschiedenis.