De ene autist is de andere niet
De hersenpaden van jongens met autisme verschillen. Neuropedagoge Marcia Goddard pleit daarom voor behandeling op maat. Promotie 11 november.
Veel variatie in hersenmechanismen
Mensen met autistische symptomen hebben onder meer moeite met sociale interacties, zoals het leggen van contact. Marcia Goddard ontdekte dat de hersenen van twee groepen jongens met symptomen van autisme verschillen. Dit is nooit eerder aangetoond. ‘Blijkbaar is er binnen het autistische spectrum op belangrijke punten variatie in de hersenmechanismen die tot autistisch gedrag leiden.’ Dit pleit voor behandeling op maat van kinderen met autistische symptomen, aldus de neuropedagoge.
Autisme is een spectrum
Tegenwoordig spreken we niet meer van afgebakende vormen van autisme zoals PDD-NOS of Asperger, maar van een autismespectrumstoornis, vertelt Marcia Goddard. ‘Iemand kan in mindere of meerdere mate autistische symptomen vertonen.’ Ze bestudeerde jongens met het zogeheten syndroom van Klinefelter die autistische trekken vertonen. Jongens met dit syndroom zijn geboren met een extra X-chromosoom en hebben een verhoogde kans op autisme. Goddard onderzocht met behulp van MRI-scans hun hersenen en vergeleek deze met die van een andere groep jongens met eveneens autistische symptomen, maar zonder dit syndroom.
Hersenen bekijken in de scanner
De scans lieten zien dat de hersenen van de jongens met het syndroom van Klinefelter er tijdens het verwerken van sociale informatie en in rust anders uitzagen en op een andere manier functioneerden dan het brein van de andere groep. Ze hadden daarnaast in specifieke gebieden minder van een bepaalde hersenstof, de zogeheten grijze stof. Ook bleek de kwaliteit van een andere stof, de witte stof, anders. Hieruit blijkt dat hetzelfde gedragsprobleem verschillende oorzaken kan hebben.
Behandeling op maat
Mogelijk is het verschil in hersenpaden te verklaren door het extra X-chromosoom bij de jongens met Klinefelter, waardoor bijvoorbeeld hun hormoonhuishouding anders is. De ontdekking pleit in elk geval voor behandelingen op maat van autisten, want de ene autist is de andere niet, aldus Goddard. ‘Denk aan therapie met realtime fMRI neurofeedback, waarbij mensen in een hersenscanner liggen en hun eigen hersenactivatie kunnen zien. Doordat ze zo inzicht krijgen in hoe hun hersenen functioneren, kunnen ze leren hun hersenactivatie te reguleren. Hopelijk zal dit ook terug te zien zijn in verbeteringen in het sociale gedrag.’
Hulp met Google Glass brillen
Mogelijk kunnen ook Google Glass brillen helpen. Goddard: ‘We willen deze gaan inzetten om mensen met autisme te trainen in het correct interpreteren en gebruiken van gezichtsuitdrukkingen. Dit is iets waar mensen met autistische symptomen vaak moeite mee hebben. Onze Google Glass bril bevat software die hen helpt bij het herkennen en correct gebruiken van deze uitdrukkingen. Zo kunnen ze er uiteindelijk zelf beter in worden.’