Eveline Crone in debat over mannen- en vrouwenhersenen
Een stevig debat is het resultaat van de Annie Romein-Verschoorlezing in Leiden op 7 maart 2013, ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag. In de lezing belicht de Leidse puberbreinprofessor Eveline Crone het verschil tussen mannen- en vrouwenhersenen. Daarna is sociologe Christien Brinkgreve aan de beurt om te reageren.
Testosteron
In haar betoog geeft Crone aan dat hersengebieden voor cognitieve capaciteiten, dat zijn de denkvaardigheden, hetzelfde werken voor mannen en vrouwen. Risicogedrag daarentegen blijkt sterk samen te hangen met het mannelijk hormoon testosteron, dat de beloningsgebieden in de hersenen stimuleert. Crone: ‘Dat kan verklaren waarom mannen meer willen uitblinken en meer risico nemen dan vrouwen, en vervolgens bijvoorbeeld in onderhandelingen over salaris meer bereiken.'
Eveline Crone over verschil tussen mannen- en vrouwenhersenen
Vrouwen blinken vaker uit op een ander vlak: inlevingsvermogen. Dat zie je terug in de werking van de sociale hersenen. Crone: 'Om talent optimaal te benutten heb je mannelijke en vrouwelijke eigenschappen nodig. De beste organisaties maken gebruik van álle talenten die ze in huis hebben. De inhaalslag van meiden biedt dus voordelen voor diversiteit op de werkvloer.'
Bekijk de fotoserie
‘Zet neuro voor je onderzoeksvoorstel’
Volgens Brinkgreve zijn we de tegenstelling nature-nurture, natuur versus opvoeding, wel voorbij. Maar de stap van hersenscans interpreteren naar gedrag, zoals in het Brain and Developmentlab van Crone, is voor de sociologe wel erg groot. 'Want hoe zit het met de context van dat gedrag?', vraagt Brinkgreve zich af. Ze ziet de neurobiologie terugkeren in het centrum van de belangstelling voor gedragswetenschap. ‘Zet maar gewoon neuro voor je onderzoeksvoorstel, dan zit je goed,' tipt Brinkgreve de toegestroomde belangstellenden.
‘Data zijn data’
Crone pareert dat hersenonderzoek voor grote doorbraken heeft gezorgd in de wetenschap van de afgelopen twee decennia. Deze extra inzichten hebben bestaand onderzoek meermaals uit een impasse getrokken. Ze reageert op Brinkgreves punt dat veronderstelde verschillen tussen mannen en vrouwen door context komen: ‘Data zijn data, zei mijn promotor.’ Daar kun je als wetenschapper niet omheen. Alleen spreken voor Brinkgreve data niet voor zich, want in de sociologie worden mensen en hun gedrag bestudeerd in hun sociale omgeving.
Publiek bij de Annie Romein-Verschoorlezing in het overvolle groot auditorium van het academiegebouw
Is een aparte vrouwenlezing nog wel nodig anno 2013?
Voorzitter van de organiserende Annie Romein-Verschoorcommissie is klinisch psychologe Greta Noordenbos. ‘Veel mensen denken dat de emancipatie voltooid is. Er is inderdaad veel bereikt. Juridisch gezien worden vrouwen vrijwel niet meer anders behandeld dan mannen in Nederland, maar in de praktijk zijn er aanhoudend grote verschillen. Nog steeds domineren mannen de top van wetenschap en bedrijfsleven. Dat kan door een bepaalde mannencultuur komen, maar ook door de keuzes die vrouwen maken. En meestal spelen ook nog veel subtieler zaken een rol.’ Lees over vrouwen in topposities de blog van Naomi Ellemers, hoogleraar Sociale Psychologie van de Organisatie.
Leiden Psychology Blog - Women in high places
Annie Romein-Verschoorlezing 2013
Eveline Crone: Mannelijke en vrouwelijke hersenen
Christien Brinkgreve: Mannelijke en vrouwelijke hersenen. Referaat in reactie op de gelijknamige lezing van Eveline Crone
|
Rondom Internationale Vrouwendag op 8 maart organiseert de Universiteit Leiden sinds 1990 de Annie Romein-Verschoorlezing, die aandacht besteedt aan de positie van vrouwen. Annie Romein-Verschoor (1895 - 1978) studeerde letteren en geschiedenis in Leiden en promoveerde hier bij prof. Albert Verwey. Tijdens haar studie leerde ze de onconventionele student en ‘boljewist’ Jan Romein kennen. Beiden waren geschiedschrijvers en streefden naar een maatschappij zonder hierarchie en discriminatie. Romein-Verschoor ontpopte zich tot een voorvechtster van vrouwenemancipatie. |
(8 maart 2013/ MvG, LvP)
Health across the Human Life Cycle is een van de zes profielthema's in het onderzoek van de Universiteit Leiden.