Wetenschappelijke achtergrond

Posttraumatische stressstoornis (PTSS) treft wereldwijd miljoenen mensen en verstoort het dagelijks leven en de maatschappelijke participatie van patienten. Ongeveer 70% van de mensen maakt traumatische gebeurtenissen mee, waarvan een aanzienlijk deel PTSS ontwikkelt (bijvoorbeeld 1 op de 5 slachtoffers van verkrachting). PTSS ontstaat wanneer traumatische herinneringen niet goed in de context worden geïntegreerd, waardoor mensen kunnen blijven hangen in een constante ervaring van gevaar. 

Hoewel exposure therapie een effectieve behandeling is, blijft 33% van de patiënten na behandeling een PTSS-diagnose behouden en zijn de uitvalpercentages hoog. Lichttherapie, een niet-invasieve en toegankelijke interventie, lijkt veelbelovend voor het verminderen van PTSS-symptomen. Het verbetert de slaap, stabiliseert de biologische klok en vermindert de dreigingsreactiviteit in de hersenen. De effecten van lichttherapie op zichzelf zijn echter bescheiden. Door lichttherapie te combineren met exposure therapie kan een synergetisch mechanisme ontstaan dat extinctieleren versterkt en herstel bevordert. Deze innovatieve benadering speelt in op de dringende behoefte aan effectievere behandelingen voor PTSS. 

Onderzoeksdoelen

Dit onderzoek richt zich op de effectiviteit van de combinatie van lichttherapie en exposure therapie bij PTSS. Specifieke doelen zijn: 

1. Bepalen of de combinatie van lichttherapie en exposure therapie leidt tot snellere en sterkere symptoomafname in vergelijking met alleen exposure therapie. 
2. Onderzoeken wat het optimale moment is om lichttherapie toe te passen (voorafgaand aan of gelijktijdig met exposure therapie) om maximale therapeutische resultaten te behalen. 

In deze studie streven onderzoekers ernaar de basis te leggen voor de integratie van lichttherapie in de klinische praktijk als een kosteneffectieve en toegankelijke aanvullende behandeling voor PTSS. 

Studieopzet en methode

Studieopzet

Het onderzoek maakt gebruik van een multiple baseline design met drie groepen PTSS-patiënten: 

1. Een controlegroep die alleen exposure therapie ontvangt. 
2. Een groep die vier weken lichttherapie ontvangt voorafgaand aan exposure therapie. 
3. Een groep die twee weken lichttherapie ontvangt voorafgaand aan en twee weken gelijktijdig met exposure therapie. 

Methode

Deelnemers (n=50) worden geworven via regionale GGZ-instellingen en gescreend op geschiktheid. Symptomen van PTSS, depressieve klachten, slaapkwaliteit en stabiliteit van de biologische klok worden gemeten bij aanvang, tijdens de behandeling en na afloop. Lichttherapie wordt uitgevoerd volgens Nederlandse richtlijnen: 30 minuten ochtendsessies bij 10.000 lux. Statistische analyses maken gebruik van lineaire mixed-effect modellen om symptoomveranderingen over tijd te bekijken. 

Voor dit project zoeken we studenten die een onderzoeksstage willen doen (bij voorkeur nederlandssprekende studenten met training en/of ervaring in klinische vaardigheden). Voor meer informatie, neem contact op met de betrokken onderzoekers.

Strategische speerpunten

Translationeel, Interdisciplinariteit

• exposure therapie
• extinctieleren
• lichttherapie
• mentale gezondheid
• ptss

Delen op Facebook Delen via Bluesky Delen op LinkedIn Delen via WhatsApp Delen via Mastodon