PhD-project
Spreekvaardigheidsonderwijs en de rol van feedback
In dit onderzoeksproject doen we onderzoek naar spreekvaardigheidsonderwijs, gericht op de bovenbouw van havo en vwo in Nederland.
- Looptijd
- 2016 - 2020
- Contact
- Anneke Wurth
Onderzoekers
- Drs. J.G.R. Wurth - promovenda
- Prof. Dr.W.F. Admiraal - promotor
- Prof. dr. J.C. de Jong
- Em. Prof. dr. H. Hulshof
- Dr. E.H. Tigelaar
Maatschappelijke en wetenschappelijke relevantie
Scholen in het voortgezet onderwijs en hun docenten Nederlands vragen vanuit door hen ervaren knelpunten en actuele visies op taalvaardigheidsonderwijs om concrete handvatten ter verbetering van spreekvaardigheidslessen. Wetenschappelijk onderzoek naar de vraag hoe mondelinge taalvaardigheid het beste in het voortgezet onderwijs (vo) onderwezen kan worden, is beperkt en veelal kleinschalig. Dit vakdidactisch onderzoek naar de inzet van feedback (zelfevaluatie, docenten- en peerfeedback) bij onderwijs in mondelinge taalvaardigheid kan de gevraagde handvatten bieden. Het onderzoek wordt verricht naar onderwijs in de meest getoetste en meest onderwezen vorm bij mondelinge taalvaardigheid: de betogende voordracht.
Onderzoeksvragen
De onderzoeksvraag die centraal staat, luidt: op welke wijze ondersteunt feedback (zelfevaluatie, docentenfeedback en peerfeedback) de spreekvaardigheid, in het bijzonder de betogende vaardigheden, van leerlingen in de bovenbouw van havo en vwo bij het schoolvak Nederlands?
De hieruit voortkomende deelvragen zijn:
- Wat zijn volgens empirisch onderzoek de belangrijkste elementen van spreekvaardigheids-onderwijs in de moedertaal in het voortgezet onderwijs?
- Welke rol speelt feedback in de huidige lespraktijk (in de didactiek en de gebruikte lesmaterialen) rond de betogende voordracht in de bovenbouw van havo en vwo?
- Op welke wijze kan feedback worden vormgegeven bij spreekvaardigheidsonderwijs, opdat het leerproces van de leerlingen bevorderd wordt?
- Hoe ervaren de leerlingen feedback (ze,df,pf) op het spreekleerproces
Onderzoeksdata
Naast bevindingen uit literatuuronderzoek naar feedback en spreekvaardigheid worden lesmethodes onderzocht en veldraadplegingen gedaan onder docenten Nederlands en hun bovenbouwleerlingen. Vervolgens wordt -parallel aan twee opeenvolgende docentprofessionaliseringstrajecten over spreekvaardigheidsonderwijs en feedback- data in de lespraktijk verzameld over het spreekleerproces van bovenbouwleerlingen in havo en vwo. Deze data worden onder meer vergaard met behulp van het digitale onderwijssysteem Pitch2Peer.