Proefschrift

Diplomatiek Onderhandelen – Essentie en Evolutie

Diplomatiek onderhandelen is een moeilijk te begrijpen en te beheersen proces. Toch is het onderhandelen tussen staten en in internationale organisaties van levensbelang voor het functioneren van het internationale bestel.

Auteur

Paul Meerts

Datum

04 november 2014

Links

Leiden University Repository

Het Handvest van de Verenigde Naties noemt onderhandelen dan ook als het eerste instrument bij het vreedzaam oplossen van conflicten. De wetenschap is nog altijd op zoek naar methoden om de uitkomst van een onderhandeling te verklaren uit de processen waaruit zij is voortgekomen. 

Dit proefschrift benadert het diplomatiek onderhandelingsproces van verschillende kanten en tracht daarmee aan de hand van gevalstudies in verleden en heden de essentie en de evolutie van het proces beter in beeld te krijgen. Een goed begrip daarvan zal, zo wordt gehoopt, bijdragen tot een effectiever gebruik van het diplomatieke geven en nemen, om daarmee geweldsgebruik terug te dringen. Dat neemt niet weg dat onderhandelen een belangenstrijd blijft, het is een vorm van oorlog met vreedzame middelen.

Kernpunt van dit boek is de stelling dat onderhandelen tussen staten pas een werkelijk alternatief voor oorlogvoering kan zijn, als het kan worden gevoerd binnen een kader van regels en procedures om het onderhandelingsproces in goede banen te leiden en gebrek aan vertrouwen tussen partijen te verminderen. Daarin ligt het belang van internationale regimes die de concrete vorm kunnen aannemen van internationale organisaties, met de potentie de uitvoering van genomen besluiten af te dwingen. Uit de voortdurende pogingen de internationale betrekkingen beter te organiseren blijkt dat de diplomatie allang tot dit inzicht is gekomen. Het blijkt echter al even duidelijk uit het falen van onderhandelingen als middel tot conflictbeheersing in gebieden waar een overkoepelende onderhandelingsstructuur ontbreekt, zoals nu in het Midden-Oosten.