Publicatie
Foreign intelligence in the digital age. Navigating a state of 'unpeace'.
Het The Hague Program for Cyber Norms, een onderzoeksprogramma van het Institute of Security and Global Affairs, heeft zijn eerste beleidsnota gepubliceerd. Hierin onderzoeken Dennis Broeders, Sergei Boeke en Ilina Georgieva de rol van inlichtingendiensten in cyberspace en de (on)mogelijkheden van adequate regulering en toezicht met betrekking tot deze diensten binnen dit domein.
- Auteur
- Dennis Broeders, Sergei Boeke, and Ilina Georgieva
- Datum
- 18 september 2019
Deze beleidsnota beschrijft het gedrag van inlichtingendiensten in cyberspace en mogelijke beperkende maatregelen die betrekking hebben op dat gedrag. De meest bekende cyberoperaties van inlichtingendiensten zijn de zogenaamde 'below-the-threshold'-operaties. Sommige van deze operaties gaan veel verder dan wat over het algemeen wordt verstaan onder 'buitenlandse inlichtingen verzameling' en omvatten ook geheime acties en beïnvloedingscampagnes. Het digitale domein biedt nieuwe mogelijkheden voor klassieke inlichtingentaken maar ook nieuwe risico's en (on)gewenste gevolgen zoals grijze zones als het gaat om aansprakelijkheid en mogelijke dreigingen die invloed hebben op de online handelingen van burgers. Niet onbelangrijk, de operaties die inlichtingendiensten uitvoeren in cyberspace kunnen negatieve gevolgen hebben voor de internationale vrede en stabiliteit. Als het gaat om regulering zijn inlichtingendiensten de spreekwoordelijke 'olifanten in de kamer' in de interstatelijke discussie over de toepasbaarheid van het Internationaal Humanitair Recht in de online wereld. Het door militaire operaties gedomineerde juridische kader biedt weinig houvast voor de daadwerkelijke acties die staten ondernemen in cyberspace. Staten zijn erg terughoudend bij het bespreken van de concrete operaties van hun inlichtingendiensten. Het ziet ernaar uit dat deze trend zich voorlopig zal voortzetten.
Je kunt de (Engelstalige) beleidsnota hier downloaden.
Over deze beleidsnota
Om onderzoek te kunnen doen naar de rol van buitenlandse inlichtingendiensten in cyberspace en de bijbehorende (on)mogelijkheden van toezicht en regulering hebben wij in april 2019 15 experts bijeen gebracht voor een workshop. Deze experts kwamen uit Europa en Noord-America en ongeveer de helft van de deelnemers waren (voormalig) leden van buitenlandse inlichtingendiensten. Het ging hierbij om zowel burgers als militairen. De overige deelnemers waren wetenschappers en leden van instanties belast met het toezicht op inlichtingendiensten. Tijdens de workshop waren de 'Chatham House-regels' van kracht. Deze nota bevat bevindingen van de workshop en is gebaseerd op de bredere onderzoeksagenda van het The Hague Program for Cyber Norms.