Vici-beurs voor onderzoek Mirjam de Bruijn naar communicatie en conflict in Afrika
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft een Vici-beurs van 1,5 miljoen euro toegekend aan professor Mirjam de Bruijn om gedurende de komende vijf jaar innovatief onderzoek uit te voeren naar communicatie in Afrika.
Mobiele telefonie en sociale media
Het onderzoeksproject, getiteld ‘Understanding Communication and Conflict in Africa’s Mobile Margins’ (Communicatie en Conflict in de mobiele marges van Afrika) moet inzicht verschaffen in de manier waarop de invoering van nieuwe informatie- en communicatietechnologie (mobiele telefonie en sociale media) het sociale landschap van Afrika verandert. Het onderzoek betreft de relatie tussen het verbinden en opnieuw verbinden van verspreide volken, identiteitsdynamieken en generaties en geslacht in samenlevingen in (of na) conflictsituaties.
Risicobeheer
Mirjam de Bruijn is een antropologe wier werk duidelijk interdisciplinair van aard is. Ze heeft veldwerk gedaan in Kameroen, Tsjaad en Mali, en een belangrijk thema in al haar onderzoek is het beheer van risico’s (zoals droogte, oorlog) in landelijke en stedelijke gebieden. Ze werkt bij het Afrika-Studiecentrum in Leiden en is hoogleraar in de Afrikanistiek, i.h.b. de contemporaine geschiedenis en antropologie van West- en Centraal-Afrika, aan de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden.
Sociale structuren onder spanning
Dit onderzoeksprogramma is bedoeld om inzicht te krijgen in de dynamieken in de relatie tussen sociale media, mobiele telefonie en de sociale structuur onder spanning in de mobiele marges van Afrika. Het vormt een combinatie van onderzoek naar mobiliteit/migratie, conflict en communicatie.
Samenlevingen onder spanning worden gekenmerkt door lange perioden van oorlog of onderdrukking, die leiden tot geforceerde economische mobiliteit en marginaliteit. Wie onder dergelijke omstandigheden leeft, moet een weg zoeken tussen oppressieve structuren en de mogelijkheden tot communicatie, en deze mogelijkheden dragen vaak het stempel van geweld, angst en armoede.
Sociale veranderingen
De invoering van nieuwe ICT verbetert informatiestromen en communicatie tussen mensen, wat vermoedelijk zal leiden tot sociale veranderingen en invloed zal hebben op de sociale structuur tijdens het (opnieuw) vormen van gemeenschappen en de constructie van identiteit en een gevoel van ergens bij horen, waardoor groepen zich steeds meer zullen differentiëren. Het onderzoek is gelokaliseerd in Noord- en Midden-Afrika (Tsjaad, Centraal-Afrikaanse Republiek, Kameroen en Oost-Nigeria).
Interdisciplinair onderzoek
De voorgestelde methodologie is interdisciplinair en vormt een combinatie van antropologie, geschiedenis, communicatieonderzoek, conflictonderzoek en sociale geografie. Ze is tevens historisch-etnografisch en vergelijkend, en omvat ook regionale subprojecten onder diverse mobiele bevolkingen in stadscentra, vluchtelingenkampen en afgelegen landelijke gebieden. Ook film en fotografie maken deel uit van de methodologie als communicatiemiddel tussen onderzoekers, lokale gemeenschappen en belanghebbenden; het resultaat zal een documentaire zijn.
Workshops en symposia
Het onderzoek draagt bij aan de ontwikkeling van een theorie van connecties. De resultaten zullen ons inzicht in conflictdynamieken verbeteren en de discussie over de rol van sociale media en ICT in samenlevingen in (of na) conflictsituaties bevorderen. Workshops en congressen in Afrika en Europa tijdens het project zullen zorgen voor regelmatige uitwisseling tussen beleidsmakers en de academische wereld.