Universiteit Leiden

nl en

Chinese popmusici bezingen droomwerelden

Chinese popmuzikanten nemen de vrijheid om apolitiek te zijn, zegt sinoloog Jeroen Groenewegen. ‘Ze onttrekken zich aan de communistische druk dat kunst sociaal geëngageerd moet zijn.’ Groenewegen verdedigt zijn proefschrift ‘The performance of identity in Chinese popular music’ op 15 juni.

Jeroen Groenewegen
Jeroen Groenewegen

Groenewegen drumde zelf in een band en had, toen hij tussen 2000 en 2005 twee keer een jaar in China studeerde, een drumstel nodig. ‘Dat moest ik daar kopen. Zo raakte ik in contact met muzikanten en ging ik meespelen met Chinese bands.’

Wat kenmerkt Chinese popmuziek?

‘Er is niet één soort. Je hebt de staatspopmuziek op radio en televisie, die in bel canto-stijl en met een bombastisch orkest erbij de glorie van de natie bezingt. Dat lijkt een beetje op André Rieu.

‘Ook zie je op de staatstelevisie grote popsterren uit Hong Kong en Taiwan. Dat is opmerkelijk, omdat ze niet van het Chinese vasteland komen. De Chinese overheid laat zo twee dingen zien: dat ze internationaal is georiënteerd, en dat Hong Kong en Taiwan bij China horen. Die muzikanten begrijpen dat China hun markt is, ze kunnen daar veel geld verdienen. Dus zij strijken de overheid niet tegen de haren in.’

Popmuziek is geen ondermijnende subcultuur?

‘Vroeger waren er rockbands die zich uitspraken tegen de staat. Nu nog spelen in donkere kroegjes punkbands of verschijnen er filmpjes op YouTube met kritische songteksten. De overheid censureert die muziek niet. Die pakt kritische activisten en advocaten keihard aan om te laten zien waar de grens ligt.

‘Voor de Chinese overheid is propaganda erg belangrijk. Chinese popmuzikanten onttrekken zich aan de communistische druk dat kunst sociaal geëngageerd moet zijn.’

Hoe profileren Chinese bands zich dan wel?

‘Vergeleken met het Westen is regionale identiteit erg belangrijk, en het Chinees dialect dat je spreekt. In China kunnen op één CD heel verschillende genres popmuziek staan, omdat de muzikanten uit dezelfde streek komen. Dat is belangrijker dan dat ze dezelfde soort muziek maken, ook al zingen ze in de regel allemaal in het standaard-Mandarijn.’

Zijn bepaalde thema’s populair bij Chinese popmusici?

‘Ze bezingen vooral het verlangen eigen dingen te willen doen. Faye Wong brak met de traditionele, passieve vrouwelijkheid door haar haren kort te knippen, een relatie met een rockmuzikant aan te gaan en een coole droomwereld te scheppen waarin vrouwen als een soort Alice in Wonderland doorheen zweven. In die fantasiewereld zijn zaken als huwelijk en moederschap niet belangrijk.

‘Een band als Second Hand Rose treedt op in vrouwenkleding, een symbool van de herwaardering van mannelijke homosocialiteit of kameraadschappelijkheid. Op deze manier dragen popmusici bij aan het managen van emoties bij hun publiek, dat hen erotiseert, maar zich ook met hen identificeert.’

 

(6 juni 2011 / Malou van Hintum)

 

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.