Lorentz-biografie wint biografieprijs
De biografie 'Lorentz, gevierd fysicus, geboren verzoener' van Dirk van Delft en Frits Berends heeft de Boerhaave Biografie Prijs 2021 gewonnen.
De prijs, een medaille naar een stempel uit 1869 en een geldbedrag van 2500 euro, werd vrijdag 5 november uitgereikt in het Hodshon huis in Haarlem. Daar is de Koninklijke Hollandse Maatschappij der Wetenschappen gevestigd, een in 1752 opgericht genootschap die de prijs uitrekt samen met Rijksmuseum Boerhaave in Leiden.
In de jury zaten emeritus hoogleraar wetenschapsonderzoek Trudy Dehue, wetenschapshistoricus Frans van Lunteren en oud-decaan van Leidse bètafaculteit Frans Saris
Hendrik Antoon Lorentz (1853-1928) was een drijvende kracht achter de 'Gouden Eeuw' van de Nederlandse natuurkunde aan het begin van de vorige echte eeuw. Hij ontrafelde de wetten van elektromagnetisme, deed een voorzet voor de relativiteitstheorieën van zijn vriend Albert Einstein, en was een diplomatieke spil in wetenschappelijke netwerken in Europa.
Had Lorentz zielenroerselen?
Dirk van Delft, voormalig wetenschapsredacteur van het NRC Handelsblad en oud-directeur van het Boerhaave-museum en wetenschapshistoricus Frits Berends schreven een uitgebreide biografie van de Leidse hoogleraar, die concurreerde met nog een Lorentz-Biografie en biografieën van wetenschapper Franz Joseph Gall en van politici Johan Rudolph Torbecke en Abraham Kuyper.
Uit het juryrapport: ‘Wie was Lorentz?’ is de vraag die Frits Berends en Dirk van Delft beantwoorden, maar zij stellen nog veel meer vragen en beantwoorden die ook: Was zijn Arnhemse jeugd bepalend? Wat kenmerkt Lorentz’ stijl? Heeft Lorentz school gemaakt? Wat betekent familie voor Lorentz? Heeft Kamerlingh Onnes Lorentz gedwarsboomd? Was Lorentz de eerste deeltjesfysicus? Kan Teylers tevreden zijn? Was Lorentz te goed voor deze wereld? Legde Lorentz het af tegen Einstein? Had Lorentz zielenroerselen? Kon Lorentz de quantumwereld aan? Kreeg Lorentz een hekel aan Duitsland? Zat Lorentz in een ivoren toren? Vanwaar die mensenmassa’s bij Lorentz’ uitvaart?'
Wie de antwoorden op deze vragen wil weten, kan het boek lezen, of luisteren naar de podcast met Dirk van Delft die LION maakte uit 2019.
beeld: Lorentz' begrafenis, 1928