Universiteit Leiden

nl en

Snelkookpan voor het onderwijs

Hoe geef je goed onderwijs in coronatijd? Annebeth Simonsz (O&K) en Anna Benjamins (ECOLe) werken nauw samen om docenten te ondersteunen bij hybride en online onderwijs. Creatieve oplossingen van docenten voor de nieuwe uitdagingen delen zij graag met de faculteit.

De coronacrisis kwam als een vloedgolf over docenten heen. Vertrouwde lesvormen waren plotseling onmogelijk. Alles moest anders. ‘In eerste instantie waren docenten vooral bezig om de techniek voor online onderwijs werkend krijgen’, vertelt Anna. ‘We zijn toen vanuit ECOLe opgetreden als een soort helpdesk om ervoor te zorgen dat het onderwijs vanuit huis gegeven kon worden.’

Die ondersteuning biedt ECOLe nog steeds, maar de vragen over de techniek zijn minder geworden. Wel zijn er veel vragen bijgekomen over de nieuwe leeromgeving Brightspace. En momenteel gaat een groot deel van de begeleiding naar het opzetten van online toetsen: ‘We helpen docenten bij het hele proces en zetten in de meeste gevallen ook de toetsen klaar.’

Interactie als uitdaging

Nu de onderwijsgevers meer gewend zijn aan de techniek, stuiten ze steeds vaker op vragen over de didactiek. Interactie is de grote uitdaging: zowel interactie met studenten als interactie tussen de studenten. Wat dat betreft is hybride onderwijs – onderwijs dat gelijktijdig op locatie en online plaatsvindt – beter dan alleen online, maar zeker niet zaligmakend. Annebeth: ‘Ik sprak een docent en die zei: “Ik heb ze nu langer online dan offline in de cursus”. Het is moeilijker om een goed beeld te krijgen van de studenten. En hoe houd je ze gemotiveerd?’

Geleidelijk zijn er best practices aan het ontstaan. Anna: ‘Veel docenten zijn gaan werken met kennisclips: korte video’s met de collegestof. Dan kunnen ze tijdens de colleges meer de diepte in gaan via discussies, zowel on- als offline. Flipping the classroom noem je dat. Maar ook dat is een uitdaging, omdat een discussie voeren online lastiger is dan offline. Daar hebben docenten tips en trucs voor ontwikkeld, die wij breder bekend willen maken binnen de faculteit.’

Steeds schakelen

De techniek biedt ook goede hulpmiddelen voor de interactie. Anna legt uit hoe: ‘In Microsoft Teams kunnen groepen samenwerken in hun eigen kanaal. En in Kaltura Liveroom en Microsoft Teams kun je via breakout rooms studenten aan het werk zetten in kleinere groepen tijdens het online college: je kunt een korte vraag stellen waar de groepen dan samen een antwoord op bedenken. Of je laat ze argumenten voor een stelling bedenken en vervolgens presenteren.’

Ondertussen zit je als docent ook met praktische kwesties die de combinatie van live en online met zich meebrengt.‘Je moet steeds schakelen tussen die twee. De meeste docenten laten nu hun scherm met de online-klas vooraan in de zaal zien’, aldus Annebeth.

En nog een tip: ‘Bij hybride onderwijs moeten studenten ook goed verstaanbaar zijn voor hun collega’s thuis. Dus ze moeten hard genoeg praten! Daar kun je leuke oefeningen voor doen met de groep die ook bij kunnen dragen aan het saamhorigheidsgevoel.’

Praktische informatie

onder de docenten. Annebeth: ‘We hebben nu elke dinsdagochtend een intervisiegroep. Elke docent kan aansluiten om vragen voor te leggen. Je zit allemaal in hetzelfde schuitje, dus het helpt echt om goede ervaringen te delen.’

Verder plaatsen ze steeds meer praktische informatie op de facultaire website: Online Education at FGW. Zo is er een module met tips en trucs voor het inzetten van activerende werkvormen. ‘Die module is nog voornamelijk gefocust op onderwijs on campus. In deze periode vullen we dat aan met voorbeelden van docenten voor online en hybride activerende werkvormen. Extra voorbeelden zijn nog steeds welkom! Docenten kunnen Annebeth en mij daarover mailen,’ aldus Anna.

Daarnaast werken ze aan een module waarmee docenten straks kunnen zien hoe ze een cursus goed kunnen omzetten naar online of hybride.

Heb je een vraag? Mail ons!

O&K en ECOLe vullen elkaar mooi aan, vinden ze. ‘Ik denk dat we allebei op een andere manier contact hebben met docenten. Maar wat we gemeen hebben, is dat we vooral praktische handvatten willen bieden: docenten zitten immers niet te wachten op theoretische verhalen waar ze niets mee kunnen’, beaamt Annebeth.

Uiteraard staan de ondersteuners ook klaar om vragen te beantwoorden. Anna: ‘Soms krijgen we verontschuldigende mailtjes: jullie zullen het wel heel druk hebben. Maar daar zíjn we voor. Mail ons als je een vraag hebt, hoe klein die misschien ook lijkt.’

Nieuwe hulpmiddelen

De coronatijd werkt als een soort snelkookpan voor het onderwijs.‘Dit semester zijn we overgestapt van Blackboard naar Brightspace. Het leren kennen van een nieuwe leeromgeving is extra werk, maar in die nieuwe leeromgeving vinden ze ook nieuwe hulpmiddelen voor interactief online en hybride onderwijs, zoals FeedbackFruits’, legt Anna uit.

Kaltura wordt eveneens intensiever gebruikt, bijvoorbeeld bij het maken van de eerder genoemde kennisclips. Annebeth: ‘Het opnemen en editen kost een docent nu veel meer tijd, maar als je de clips eenmaal hebt, kun je het materiaal vaak hergebruiken.’

Gemakkelijker nakijken

Ook toetsen zijn veranderd. Anna: ‘Bij online toetsen kun je audio en video gebruiken. Daar zijn docenten heel blij mee, met name bij de talenstudies. Het nakijken gaat veel sneller en gemakkelijker doordat je geen handschrift meer hoeft te ontcijferen en je tentamens met meerdere collega’s tegelijkertijd kunt checken.’

‘Straks is de coronacrisis hopelijk achter de rug, maar ik denk dat docenten dingen zullen blijven gebruiken die ze nu hebben geleerd. Het is waardevol dat ze hun ervaringen nu al met elkaar uitwisselen,’ concludeert Annebeth.

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.