Universiteit Leiden

nl en

Twee Leidse MOOCs bij de beste volgens New York Magazine

‘Heritage under Threat’ en ‘The Rooseveltian Century’ horen volgens New York Magazine tot de beste 21 MOOCs voor een breed publiek.

Het New York Magazine koos de beste 21 MOOCs waarvoor geen specialistische voorkennis nodig is; iedereen kan ze volgen. Het Magazine interviewde ook cursisten over de MOOCs.  

Sada Mire was archeoloog bij de Leidse universiteit.

Heritage under Threat

De MOOC Heritage under Threat (ruim 5800x gevolgd, waardering 4,7 op een 5-puntsschaal) is ontwikkeld door het gemeenschappelijke Centre for Global Heritage and Development van de universiteiten van Leiden, Delft en Rotterdam. De (destijds) Leidse archeologe met een Somalische achtergrond, Sada Mire, zette de MOOC op poten en trad op als docent. Cultureel erfgoed wordt overal ter wereld op allerlei manieren bedreigd, legt Mara de Groot uit. Zij is verbonden aan de Leidse Faculteit Archeologie en coördinator van het Centre for Global Heritage and Development. 'Het wordt bijvoorbeeld in oorlogen en conflicten al of niet opzettelijk vernield of zelfs vernietigd, zoals de ruïnes van Palmyra, Syrië door IS (zie bannerfoto) of er is geen geld voor conservering. Maar een groter, minder in het oog lopende problemen zijn bouwwerkzaamheden en agrarische ontwikkelingen, waardoor ongemerkt veel erfgoed verloren gaat.'

Bewustwording was het eerste doel
De MOOC legt eerst de basis: wat is erfgoed eigenlijk? Vervolgens worden strategieën doorgenomen die gericht zijn op bescherming. De Groot: ‘We wilden bij een breed publiek, inclusief mensen die moeilijk toegang hebben tot een universiteit, bewustwording creëren over bedreigd erfgoed.’

MOOCs
Afbeelding van de regengod Tlaloc van een van de inheemse volken in het Braziliaanse regenwoud. Dat wordt bedreigd door ontginning, zo ook de inheemse volken en hun cultureel erfgoed.

De MOOC leert de cursisten wat erfgoed is, waarom het vaak wordt geclaimd en hoe nauw het verbonden is met de groepsidentiteit van mensen. ‘We dachten dat het onderwerp veel mensen zou interesseren. Daarnaast heeft Sada een groot netwerk in Oost-Afrika waaruit ze veel mensen heeft weten te enthousiasmeren voor het volgen van de MOOC’.  ‘We hebben geen onderzoek gedaan of de MOOC daadwerkelijk heeft bijgedragen aan erfgoedbescherming, maar bewustwording over de bedreigingen van cultureel erfgoed kan mensen helpen risico's te identificeren en hen aanmoedigen hun stem te verheffen’.

Leren en genieten
Mazuba Kapambwe, podcast-gastvrouw in Zimbabwe en cursist, wilde meer weten over de manier waarop het erfgoed in Zimbabwe kon worden beschermd en op dat punt leerde ze veel, vertelt ze in New York Magazine. ‘Maar ik heb ook genoten van de vele prachtige opnamen en waardeerde Mire zeer vanwege haar bedachtzame wijze van doceren. De cursus toonde bedreigd erfgoed wereldwijd. Ook waren er veel gastsprekers, bijvoorbeeld een vertegenwoordiger van UNESCO. Zij vertelde over hun inzet om erfgoed te beschermen. Heel leerzaam.’

Giles Scott-Smith

The Rooseveltian Century

De MOOC The Rooseveltian Century (ruim 6500x gevolgd, waardering 4,4 op een 5-puntsschaal) laat zien hoe de drie Roosevelts – Theodore, Franklin en niet te vergeten diens echtgenote Eleanor – vorm gaven aan de ontwikkeling van de Verenigde Staten in de twintigste eeuw. Theodore was president van 1901 tot 1909, Franklin van 1933 tot 1945. Eleanor staat bekend als de first lady die zich tot op heden politiek het sterkst heeft geroerd. De cursus volgt hun levens en toont de unieke kijk van elk van de drie op de betekenis van veiligheid, gelijkheid en vrijheid. En ook hoe ze elk op hun eigen wijze door engagement en vooruitstrevende politieke keuzes zochten naar mogelijkheden om de levens van de Amerikaanse burgers te verbeteren.

Onderbelichte rol Roosevelts 
Historicus Giles Scott-Smith vertelt dat hij al enige tijd betrokken was bij het Roosevelt Institute. Samen met collega Dario Fazzi dacht hij erover na hoe ze de rol van de Roosevelts konden heroverwegen. Scott Smith: ‘In 2015 begonnen MOOCs serieus aandacht te trekken en we zagen een nieuwe mogelijkheid voor geschiedenisonderwijs: een volledig digitale cursus. Het streven was de MOOC te lanceren in januari, 2016, bij gelegenheid van de 75ste verjaardag was van de beroemde Four Freedoms-toespraak van president Franklin Roosevelt in 1941. En dat lukte.’ 

Alles uit de kast
De MOOC was een nieuw medium en dat wilde de beide wetenschappers ook onderzoeken. ‘We haalden alles uit de kast wat op dat moment technisch mogelijk was – dat was toen veel minder dan nu - en werkten met graphics en met innovatief vormgegeven opdrachten. We wilden baanbrekend zijn. Zonder Dario was dat overigens nooit gelukt, hij heeft heel veel bijgedragen.’

President Franklin en zijn echtgenote Eleanor, die ook sterk politiek geëngageerd was.

Compliment
Het zal door de ogen van nu zijn dat cursist en futurist Susan Cox-Smith de MOOC The Rooseveltian Century in het New York Magazine een ‘conventionele’ cursus noemt. Maar ze geeft ook het mooiste compliment, namelijk dat de professor ‘echt begrijpt waar online onderwijs over gaat’. Als voorbeeld noemt ze de verrassingsquizzen die in de cursus vervlochten zijn om te testen of de cursist nog bij de les is en goed oplet. Scott-Smith is blij met het compliment. ‘Dat we deze erkenning bijna vier-en-een-half jaar na de lancering krijgen, geeft aan dat we iets van blijvende waarde hebben gemaakt.’

Een MOOC is een Massive Open Online Course die gratis te volgen is op internet. Momenteel bieden gerenommeerde universiteiten wereldwijd samen circa 3000 MOOCs aan op het platform Coursera. Alle wetenschapsgebieden zijn vertegenwoordigd. Er zelfs een MOOC ‘Hoe maak ik een MOOC?’ De democratische gedachte achter het in 2012 door twee Stanfordhoogleraren opgerichte MOOC-platform Coursera was gratis wetenschappelijk onderwijs aan te bieden aan iedereen die beschikt over een pc en een internetverbinding, waar of wanneer dan ook. Tegen betaling zijn er extra mogelijkheden: met andere studenten deelnemen aan werkgroepen (ook nuttig voor het opbouwen of uitbreiden van een internationaal netwerk), extra opdrachten en een certificaat na afronding – goed voor het cv. 
Tot en met 2019 volgden ongeveer 47 miljoen cursisten een MOOC. Sinds de start van de corona-pandemie, zijn er circa tien miljoen bijgekomen. De Universiteit Leiden passeerde rond de jaarwisseling de grens van één miljoen cursisten voor de dertig Leidse MOOCs op Coursera. 

Michelle Olmstead

De toekomst van MOOCs

Michelle Olmstead, directeur van het Centrum for Innovation (CfI) voor onderwijsvernieuwing van de Universiteit Leiden, vragen we naar de status en toekomst van de MOOC: ‘Wij zien MOOCs als een van de formats in het enorme spectrum van online leermogelijkheden. De expertise, technologie en content die voortkomt uit het maken van een MOOC zal enorm relevant blijven voor de toekomst van online onderwijs. We passen de expertise en de technologie toe op vele andere producten, zoals virtual en extended reality, online community development, SPOC's en blended learning. Ook is de expertise die de Leidse onderzoekers en docenten hebben verworven bij het maken van MOOCs prima toepasbaar in deze coronatijd.’ 
‘Daarnaast hebben MOOCs ook andere functies gekregen bijvoorbeeld als inleiding op een studie of toegepast in pre-bachelor- en pre-masterprogramma’s. Bij subsidieaanvragen kunnen ze worden opgevoerd als vorm van wetenschapsvalorisatie. En instituten en onderzoekers gebruiken MOOCs met succes om zich internationaal te profileren of om hun onderzoek te delen.’

Veroudering van MOOCs
‘In het algemeen is het idee dat MOOC's snel verouderd raken een beetje een misvatting. Veel van onze MOOCs zijn meer dan vijf jaar geleden gemaakt en toch krijgen ze steeds weer cursisten. We hebben nu 1,14 miljoen inschrijvingen voor de Leidse MOOCs op Coursera en FutureLearn. Je ziet dat MOOC-onderwerpen die minder populair worden, later weer opduiken en opnieuw gevraagd zijn. De beide MOOCs die het New York Magazine heeft gekozen, zijn daar voorbeelden van. Ze zijn een aantal jarengeleden gemaakt maar horen nog steeds tot de beste - én relevantste – ter wereld.’

Tekst: Corine Hendriks
Mail de redactie

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.