Digitale infrastructuur voor onderzoek naar het sociale netwerk van de gehele Nederlandse bevolking
Een interdisciplinair consortium van Universiteit Leiden, de Universiteit van Amsterdam (UvA) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) ontvangt 1 miljoen euro voor de aanleg van een open digitale infrastructuur voor netwerkanalyse van de gehele Nederlandse bevolking. Dit stelt wetenschappers en beleidsmakers in staat om cruciale inzichten te verwerven in belangrijke kwesties als segregatie, sociale verandering en ongelijkheid.
Sociale banden
Het project gebruikt de officiële gegevens van het CBS en verbindt de 17 miljoen inwoners van Nederland met elkaar via 39 miljard sociale banden, zoals je buren, collega's, familie en schoolrelaties. Het nieuwe Population Scale Network Analysis for Social Sciences and Humanities (POPNET) project zal een digitale infrastructuur en onderzoeksgemeenschap ontwikkelen die deze gegevens op een open en ethische manier ontsluit, rekening houdend met zowel privacykwesties als computationele uitdagingen.
‘Dit project is bijna een schoolvoorbeeld van interdisciplinair onderzoek', zegt co-directeur Frank Takes van het Leiden Institute of Advance Computer Science (LIACS). ‘De sterke toename van beschikbare sociale netwerkdata is van extreme waarde voor het begrijpen van kernvragen in de sociale wetenschappen. Tegelijkertijd willen computerwetenschappers graag nieuwe algoritmen ontwikkelen die de problemen in de echte wereld efficiënt oplossen door het gebruik van grootschalige datasets. Deze twee belangen komen mooi samen in een nieuw interdisciplinair veld dat “computational social science” wordt genoemd.’
Datamanagement op maat
POPNET stelt onderzoekers en beleidsmakers in staat om hun vragen te beantwoorden over bijvoorbeeld de kracht van netwerken en eenzaamheid, sociale segregatie en de rol van inkomen in buurten. De Universiteit Leiden zal zich in het bijzonder richten op de computationele aspecten van het project. Het analyseren van een sociaal netwerk met miljoenen individuen vereist op maat gemaakte datamanagement infrastructuur en rekenfaciliteiten, maar ook slimme en schaalbare graafalgoritmen.
Nieuwe mogelijkheden
Het project is voor de komende vijf jaar gefinancierd om een digitale infrastructuur (een 'supercomputer') te bouwen met specifieke hardware en software voor de analyse van sociale netwerken. Met deze instrumenten zal het project een impuls geven aan nieuw onderzoek naar datasets van sociale netwerken. ‘Dit unieke project zal een gemeenschap opbouwen van onderzoekers die geïnteresseerd zijn in vragen van groot maatschappelijk belang. We kijken uit naar het nieuwe werk dat zal worden gedaan, gebaseerd op deze wereldwijd unieke dataset en geholpen door de gebruiksvriendelijke supercomputer', voegt co-directeur Eelke Heemskerk toe over het belang van dit netwerk.