Kever kan hooikoorts inperken
Leidse bioloog Suzanne Lommen heeft met een internationaal team van wetenschappers onderzocht hoe een kever hooikoorts kan verminderen in Europa. De kever blijkt lokaal de pollenproductie zelfs te kunnen stoppen van een plantensoort die allergische reacties opwekt. Publicatie in Nature Communications op 21 april.
Invasieve exoot
Jeukende ogen, niezen en benauwdheid: het zijn enkele symptomen van hooikoorts, waar miljoenen mensen in Europa last van hebben. Een plant die een allergische reactie kan opwekken en steeds vaker opduikt in Europa, is alsemambrosia (Ambrosia artemisiifolia). De invasieve exotische plantensoort uit Noord-Amerika komt inmiddels in meer dan dertig Europese landen voor. In een internationale studie zijn de effecten van alsemambrosia-pollen op de menselijke gezondheid in Europa gekwantificeerd en is onderzocht in hoeverre de kever Ophraella communa, een natuurlijke vijand van de plant, deze kan verminderen. Onderzoeker Suzanne Lommen van het Instituut Biologie Leiden werkte mee aan de studie.
Miljarden aan gezondheidszorg
De onderzoekers hebben de effecten van de plant op de publieke gezondheid in kaart gebracht door gegevens van Europese pollen-meetstations te combineren met gegevens over de menselijke bevolkingsdichtheid, het percentage van de bevolking met positieve allergietesten op de pollen van alsemambrosia en de gemiddelde kosten van de medicatie en werkverzuim. Er is gekeken naar gegevens van 2004 tot 2012, omdat de kever O. communa toen nog niet in Europa voorkwam. De resultaten geven een inschatting van de effecten van de plant op de publieke gezondheid zonder tussenkomst van de kever: 13,5 miljoen Europeanen die last hebben van de pollen, met jaarlijks 7,4 miljard euro aan kosten voor de gezondheidszorg en werkverzuim als gevolg.
Verwoestend effect
Vervolgens hebben de onderzoekers gekeken naar de impact van de kever Ophraella communa op de pollenproductie van alsemambrosia. De kever heeft een verwoestend effect op de alsemambrosia. Hij vreet in het veld bijna uitsluitend deze plant aan, met als gevolg dat aangetaste planten minder of niet tot bloei komen. Door middel van veldstudies in Italië onderzocht Lommen hoeveel minder pollen worden geproduceerd wanneer de keversoort de planten belaagt. Zij kwam tot de conclusie dat de kever de pollenproductie met gemiddeld 82% kan verminderen, en soms zelfs helemaal kan stoppen. Het onderzoeksteam heeft berekend dat inzet van de kever in heel Europa kan leiden tot een afname van ongeveer 2,3 miljoen hooikoortspatiënten in Europa. Dit zou jaarlijks een besparing opleveren van 1,1 miljard euro.
Wetgeving aanpassen
De kever komt nog niet overal in Europa voor, en mag ook niet zomaar geïntroduceerd worden, aldus Lommen: ‘In Frankrijk komt Alsemambrosia al veelvuldig voor, maar de kever nog niet. Daar zitten ze te springen om de kever te introduceren. Dat mag volgens de wet niet omdat het een exoot is. Doordat het effect van de kever nu goed onderzocht is, heeft de Franse overheid geconcludeerd dat de kever veilig is voor Frankrijk. Alleen is het vanwege de wetgeving daar niet zo eenvoudig om de kever te introduceren. Dus hopelijk vliegt hij snel op eigen kracht de Alpen over!’
Header-afbeelding: Ophraella communa. Afbeelding gemaakt door Judy Gallagher (CC BY 2.0)