Stout of onhandig? Negatieve attributies van ouders in relatie tot het risico op kindermishandeling
De wijze waarop ouders het gedrag van hun kind interpreteren en evalueren, hangt samen met het risico op kindermishandeling. Deze ouderlijke cognities, ook wel negatieve attributies genoemd, zijn een schakel tussen stress en het risico op kindermishandeling. Marieke Beckerman draagt met haar promotieonderzoek bewijs aan voor de rol van negatieve attributies in relatie tot het risico op kindermishandeling. Promotie 12 september.
Jaarlijks worden wereldwijd miljoenen kinderen mishandeld. De kans is groot dat deze kinderen op korte en lange termijn negatieve gevolgen hiervan ondervinden, zowel fysiek als psychisch. Het is daarom belangrijk om te weten wat de oorzaak is van kindermishandeling, zodat deze risico’s op z’n minst tot een minimum kunnen worden beperkt.
Attributies
Marieke Beckerman heeft met haar promotieonderzoek ontdekt dat de wijze waarop ouders het gedrag van hun kind interpreteren en evalueren (ouderlijke attributies), een mediërende rol heeft tussen stress en kindermishandeling. Daarbij heeft ze gevonden dat stress die te maken heeft met dagelijkse opvoedsituaties, bij zowel vaders en moeders samenhangt met hun negatieve attributies.
'Bovendien vond ik een voorzichtig eerste bewijs voor de causale relatie tussen stress en negatieve attributies van ouders met een verhoogd risico op kindermishandeling. Stress zorgt ervoor dat ouders het gedrag van hun kinderen vaker negatief uitleggen, in plaats van dat het negatief uitleggen van het gedrag leidt tot meer stress.'
Het model van Milner
De wetenschap bestudeert de oorzaken van kindermishandeling vanuit verschillende invalshoeken. Een invloedrijke gedachte is dat de wijze waarop ouders reageren op hun kind, afhangt van de manier waarop ze het gedrag van hun kind interpreteren en evalueren. Op basis hiervan ontwikkelde de Amerikaanse psycholoog Joel Milner een sociale informatieverwerkingstheorie op kindermishandeling.
Grofweg voorspelt zijn model dat ouders die het gedrag van hun kind als opzettelijk interpreteren, het kind verantwoordelijk houden voor het gedrag en het gedrag als negatief beoordelen, risico lopen hun kind te mishandelen:
Mijn kind morst melk om mij te pesten.
Mijn peuter is zelf verantwoordelijk voor het rechthouden van zijn beker.
Het morsen van melk is stout, hij zou beter moeten weten.
De bevindingen van Beckerman leveren bewijs voor het theoretische model van Milner, dat wordt ingezet om de oorzaken van kindermishandeling te begrijpen.
Negatieve attributies verdienen een rol binnen preventie- en interventieprogramma’s
'De aangetoonde mediërende rol van negatieve attributies tussen stressoren en (dysfunctioneel) opvoeden, geeft aan dat preventie en interventieprogramma’s die er op gericht zijn (het risico op) kindermishandeling te verlagen, zich niet enkel moeten richten op oorzaken van stress, maar ook negatieve attributies van ouders moeten aanpakken.'
'Zo kan het meten van negatieve attributies bij ouders als risico-indicator dienen voor dysfunctioneel opvoeden/kindermishandeling, maar ook zouden (risico-) ouders ondersteund kunnen worden in het ontwikkelen van objectieve interpretaties en evaluaties van kind gedrag door middel van voorlichting en scholingsprogramma’s.'
'Om negatieve attributies optimaal bij te kunnen sturen, is het daarnaast aan te raden om binnen een dergelijk programma ook aandacht te schenken aan stressreductie en/of zelfregulerende vaardigheden.'