‘De denktanker moet leren balanceren’
Hoe functioneer jij in een denktank die een crisis moet oplossen? Tientallen eerstejaars van het honourstraject Wetenschap & Samenleving namen de proef op de som. Vrijdag 18 juni 2018 presenteerden zij met posters en pitches het resultaat van hun gebrainstorm.
Helemáál in het diepe gegooid, werden de studenten niet. In het kader van het honoursvak Social Science Lab namen ze deel aan drie ‘expertsessies’ – informele bijeenkomsten met deskundigen – om zich de crisisonderwerpen eigen te maken. Daarnaast bestudeerden ze artikelen en documentaires voor verdere verdieping, waarna ze per onderwerp een fictieve noodsituatie voor hun kiezen kregen. Deze middag brachten zij hun aanpak daarvan voor het voetlicht.
Alarm slaan
Een vijftal studenten bijt het spits af: ‘In een verzorgingstehuis heeft een robot bewoners aangevallen’, leggen ze de situatie uit. ‘Toevallig was een week eerder een software-update geweest. Daarom zouden wij die terugdraaien, en invoeren dat updates voortaan eerst in de praktijk getest worden.’ Maar dat is niet genoeg, vermoeden de wetenschappers in opleiding, die in de expertsessie spraken met onder meer een hoogleraar biomechatronics en de oprichter van robots.nu. ‘Ook komt er een noodknop op het robotgezicht, zodat bewoners alarm kunnen slaan. Zo krijgen zij hun veiligheidsgevoel terug.’
Traumatische ervaringen
Na een kort vragenrondje is de beurt aan het volgende groepje, dat zich verdiepte in de psychische problemen van oorlogsvluchtelingen. ‘Zij moeten de taal leren, een inburgeringsexamen maken, integreren. Dat is belangrijk, maar daardoor krijgen hun traumatische ervaringen te weinig aandacht’, aldus een studente die namens haar denktank het woord voert. Het toegankelijk maken van hulpverlening is de sleutel, vertelt ze: ‘Die zorgdrempel is in veel culturen te hoog. We pleiten daarom voor de opleiding van medevluchtelingen tot coach. Zij spreken de taal en kunnen de ergste nood lenigen. Op de lange termijn moeten de gecoachten vervolgens - indien nodig - kunnen doorstromen naar een erkend psycholoog.'
Balanceeract
Als de presentaties klaar zijn, bivakkeren de studenten tussen de lokalen om elkaars posters nader onder de loep te nemen. Daarna blikt honourscoördinator Nienke van der Heide terug op het leerproces van het afgelopen halfjaar. ‘De centrale vraag binnen dit traject is: hoe kan wetenschap van waarde zijn voor de samenleving? In een snel veranderende wereld zijn er specialisten nodig die samen de problemen het hoofd bieden’, vangt ze met bezorgde toon aan.
‘Het Social Science Lab laat jullie in de praktijk ervaren dat er geen simpele oplossingen zijn – en dat je als denktanker constant balanceert tussen een kritische en een constructieve rol’, vervolgt ze. Dat is geen gemakkelijke taak, maar Van der Heide is optimistisch: ‘Gelukkig lieten enkele groepen vandaag zien daar uitstekend mee om te kunnen gaan.’
(Tekst: Michiel Knoester / Fotografie: Sabrina Otterloo)